Historia Klasa 7 Dział 5

Witaj! Przygotuj się na fascynującą podróż przez Dział 5 podręcznika do historii dla klasy 7. Ten rozdział zazwyczaj skupia się na bardzo ważnym i przełomowym okresie w dziejach świata – na Wielkich Odkryciach Geograficznych i ich konsekwencjach. Zbadamy motywacje Europejczyków, trudy wypraw, spotkania z nowymi kulturami oraz dalekosiężne skutki tego okresu dla całego globu.

Motywacje i Przyczyny Wielkich Odkryć

Co tak naprawdę pchnęło Europejczyków w XV i XVI wieku do wyruszenia w nieznane? Nie była to tylko ciekawość. Złożyło się na to wiele czynników, zarówno ekonomicznych, politycznych, jak i ideologicznych.

Ekonomiczne Aspiracje

Przede wszystkim, Europę ogarnęła żądza bogactwa. Poszukiwano nowych szlaków handlowych do Indii i Chin, czyli do krajów Wschodu, które słynęły z cennych towarów: przypraw (pieprz, cynamon, goździki), jedwabiu, złota i kamieni szlachetnych. Dotychczasowe szlaki, kontrolowane przez państwa arabskie i włoskie, były drogie i niepewne. Europejczycy chcieli ominąć pośredników i uzyskać bezpośredni dostęp do tych dóbr, co gwarantowało ogromne zyski.

Polityczna Rywalizacja

Państwa europejskie, takie jak Portugalia i Hiszpania, rywalizowały ze sobą o dominację na morzach i lądach. Odkrywanie nowych terytoriów i zakładanie kolonii było sposobem na zwiększenie wpływów politycznych i militarnych. Monarchowie widzieli w tym szansę na wzmocnienie swojego królestwa i zdobycie prestiżu w oczach innych władców.

Religijne Pobudki

Krzewienie chrześcijaństwa również odgrywało istotną rolę. Europejczycy wierzyli, że mają obowiązek nawracać pogan na swoją wiarę. Wraz z odkrywcami i konkwistadorami wyruszali misjonarze, którzy zakładali misje i starali się przekonać ludność tubylczą do przyjęcia chrześcijaństwa. Dla wielu była to szansa zbawienia, ale dla ludności podbitych terenów często oznaczało to narzucenie obcej kultury i religii.

Nowe Technologie i Wiedza

Wielkie Odkrycia Geograficzne nie byłyby możliwe bez postępu w naukach ścisłych i technologii. Powstawały coraz doskonalsze karawelle – statki, które były szybsze, zwrotniejsze i bardziej wytrzymałe niż dotychczasowe jednostki. Opracowano nowe instrumenty nawigacyjne, takie jak astrolabium i kwadrant, które pozwalały określać położenie statku na morzu. Udoskonalano mapy i techniki kartograficzne. Wiedza o kierunkach wiatrów i prądach morskich również była kluczowa dla sukcesu wypraw.

Najważniejsze Odkrycia i Odkrywcy

Era Wielkich Odkryć Geograficznych to czas wielkich podróży i śmiałych żeglarzy. Wśród nich szczególnie wyróżniają się:

Bartolomeu Dias

Portugalski żeglarz Bartolomeu Dias w 1488 roku jako pierwszy Europejczyk opłynął Przylądek Dobrej Nadziei, otwierając drogę morską do Indii.

Krzysztof Kolumb

Krzysztof Kolumb, włoski żeglarz w służbie Hiszpanii, w 1492 roku dotarł do Ameryki, choć sam był przekonany, że dopłynął do Indii. Jego wyprawa zapoczątkowała europejską kolonizację Nowego Świata.

Vasco da Gama

Vasco da Gama, również portugalski żeglarz, w 1498 roku dotarł drogą morską do Indii, opływając Afrykę. Jego podróż otworzyła bezpośredni szlak handlowy między Europą a Azją, co doprowadziło do osłabienia pozycji pośredników arabskich i włoskich.

Ferdynand Magellan

Ferdynand Magellan, portugalski żeglarz w służbie Hiszpanii, zorganizował w latach 1519-1522 pierwszą wyprawę dookoła świata. Magellan zginął na Filipinach, ale jego załoga dokończyła podróż, udowadniając kulistość Ziemi.

Konsekwencje Wielkich Odkryć Geograficznych

Wielkie Odkrycia Geograficzne miały ogromny wpływ na bieg historii. Zmieniły obraz świata, doprowadziły do rozwoju handlu, ale także do kolonizacji i niewolnictwa.

Rozwój Handlu i Gospodarki

Odkrycie nowych szlaków handlowych doprowadziło do rozwoju handlu międzynarodowego. Do Europy zaczęły napływać nowe towary z Ameryki, Azji i Afryki, takie jak ziemniaki, pomidory, tytoń, kukurydza, kawa, herbata, kakao i wiele innych. Europa stała się centrum światowego handlu, a miasta portowe, takie jak Lizbona, Sewilla, Antwerpia i Amsterdam, rozkwitły.

Kolonizacja i Niewolnictwo

Europejczycy zaczęli zakładać kolonie w Ameryce, Azji i Afryce. Kolonie dostarczały surowców i taniej siły roboczej, co przyczyniło się do bogacenia się metropolii. Niestety, kolonizacja wiązała się z wyzyskiem, przemocą i niewolnictwem. Miliony Afrykanów zostały porwane i przewiezione do Ameryki, gdzie pracowali na plantacjach bawełny, tytoniu i trzciny cukrowej w okrutnych warunkach. Ludność tubylcza Ameryki została zdziesiątkowana przez choroby przywleczone przez Europejczyków i przez wojny. Szacuje się, że w ciągu pierwszych stu lat po odkryciu Ameryki populacja rdzennych mieszkańców zmniejszyła się o 90%.

Zmiany w Kulturze i Religii

Wielkie Odkrycia Geograficzne doprowadziły do wymiany kulturalnej między Europą a innymi kontynentami. Europejczycy poznawali nowe kultury, zwyczaje i religie, ale także narzucali swoją kulturę i religię ludności podbitych terytoriów. Misjonarze szerzyli chrześcijaństwo, często niszcząc tradycyjne wierzenia i obyczaje. Powstawały nowe języki, będące mieszanką języków europejskich i języków tubylczych.

Przykład z Historii: Trójkątny Handel

Dobrym przykładem skutków Wielkich Odkryć Geograficznych jest trójkątny handel, który rozwinął się między Europą, Afryką i Ameryką. Z Europy do Afryki płynęły towary przemysłowe, takie jak tkaniny, broń i alkohol. W Afryce wymieniano je na niewolników, których przewożono do Ameryki. W Ameryce niewolnicy pracowali na plantacjach, produkując surowce, takie jak bawełna, cukier i tytoń, które następnie transportowano do Europy. Ten system handlu był niezwykle dochodowy, ale opierał się na wyzysku i cierpieniu milionów ludzi.

Podsumowanie

Wielkie Odkrycia Geograficzne to jeden z najważniejszych okresów w historii świata. Zmieniły one obraz świata, doprowadziły do rozwoju handlu, nauki i technologii, ale także do kolonizacji, niewolnictwa i wojen. Zrozumienie motywacji, przebiegu i konsekwencji tego okresu jest kluczowe dla zrozumienia współczesnego świata. Pamiętajmy o pozytywnych aspektach tego okresu, takich jak poszerzenie horyzontów i wymiana kulturalna, ale także o negatywnych, takich jak wyzysk i cierpienie. Historia Wielkich Odkryć Geograficznych to złożona i wielowymiarowa historia, która wciąż budzi kontrowersje i pytania.

Zachęcam do dalszego zgłębiania wiedzy na temat Wielkich Odkryć Geograficznych. Czytajcie książki, oglądajcie filmy dokumentalne, odwiedzajcie muzea. Zastanówcie się nad tym, jak ten okres wpłynął na współczesny świat i jakie lekcje możemy z niego wyciągnąć. Pamiętajcie, że historia to nie tylko daty i nazwiska, ale przede wszystkim opowieść o ludziach i ich wyborach.