Historia Klasa 7 Dzial 1

Witaj w podróży przez historię klasy 7, dział 1! Ten moduł otwiera drzwi do fascynującego świata przemian, które ukształtowały naszą współczesność. Zaczniemy od epoki oświecenia, poprzez rewolucję francuską, epokę napoleońską, aż po Wiosnę Ludów. Przygotuj się na emocjonującą lekcję, która pozwoli Ci zrozumieć korzenie dzisiejszych idei i konfliktów.

Oświecenie: Światło Rozumu

Oświecenie to epoka, która zrewolucjonizowała sposób myślenia Europejczyków. W centrum postawiono rozum i naukę jako narzędzia do poznawania świata i rozwiązywania problemów. Filozofowie oświeceniowi kwestionowali tradycyjne autorytety, w tym Kościół i monarchię absolutną.

Główne idee oświecenia:

Racjonalizm: Wiara w potęgę rozumu i logicznego myślenia. Kartezjusz, francuski filozof, jest uważany za jednego z ojców racjonalizmu. Jego słynne zdanie "Myślę, więc jestem" wyraża przekonanie, że rozum jest podstawą poznania.
Empiryzm: Przekonanie, że wiedza pochodzi z doświadczenia i obserwacji. John Locke, angielski filozof, twierdził, że umysł ludzki rodzi się jako "tabula rasa" – niezapisana karta, którą wypełniają doświadczenia.
Liberalizm: Ideologia głosząca wolność jednostki, równość wobec prawa i ograniczoną rolę państwa. Monteskiusz, francuski myśliciel, sformułował zasadę trójpodziału władzy (ustawodawcza, wykonawcza i sądownicza), która miała zapobiegać nadużyciom władzy.
Deizm i ateizm: Krytyka religii objawionej i wiara w Boga jako stwórcę, który nie ingeruje w dalsze losy świata (deizm), lub całkowite odrzucenie istnienia Boga (ateizm).
Humanitaryzm: Dążenie do poprawy warunków życia ludzi, walka z okrucieństwem i niesprawiedliwością.

Przykład: Powstanie Wielkiej Encyklopedii Francuskiej pod redakcją Denisa Diderota i Jean d'Alemberta to monumentalne dzieło, które miało na celu zebranie i usystematyzowanie całej ówczesnej wiedzy. Encyklopedia propagowała idee oświeceniowe i przyczyniła się do ich rozpowszechnienia w całej Europie.

Rewolucja Francuska: Wolność, Równość, Braterstwo

Rewolucja Francuska (1789-1799) to jedno z najważniejszych wydarzeń w historii Europy. Wybuchła w wyniku głębokiego kryzysu politycznego, społecznego i gospodarczego we Francji. Społeczeństwo francuskie było podzielone na trzy stany: duchowieństwo, szlachtę i stan trzeci (reszta społeczeństwa). Dwa pierwsze stany cieszyły się licznymi przywilejami, podczas gdy stan trzeci ponosił większość ciężarów podatkowych.

Przyczyny rewolucji:

Kryzys finansowy państwa: Zadłużenie państwa, spowodowane m.in. kosztownymi wojnami, doprowadziło do podwyżek podatków, co wywołało niezadowolenie społeczne.
Nierówności społeczne: Przywileje stanów uprzywilejowanych budziły gniew stanu trzeciego, który domagał się równości wobec prawa.
Kryzys gospodarczy: Nieurodzaje i wysokie ceny żywności pogłębiały ubóstwo i głód w społeczeństwie.
Idee oświeceniowe: Filozofowie oświeceniowi krytykowali absolutyzm i propagowali idee wolności, równości i suwerenności ludu.

Przebieg rewolucji:

Zwołanie Stanów Generalnych (1789): Król Ludwik XVI zwołał Stany Generalne, aby rozwiązać kryzys finansowy. Stan trzeci domagał się głosowania imiennego, co dałoby mu przewagę nad stanami uprzywilejowanymi.
Powstanie Zgromadzenia Narodowego i Konstytuanty (1789): Stan trzeci ogłosił się Zgromadzeniem Narodowym, a następnie Konstytuantą, której celem było uchwalenie konstytucji.
Zdobycie Bastylii (14 lipca 1789): Symboliczny akt wybuchu rewolucji. Bastylia, więzienie polityczne, została zdobyta przez lud Paryża.
Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela (1789): Dokument głoszący równość wszystkich obywateli wobec prawa, wolność słowa, wyznania i druku.
Konstytucja 1791 roku: Wprowadzenie monarchii konstytucyjnej we Francji. Władzę wykonawczą sprawował król, ale jego uprawnienia zostały ograniczone przez Zgromadzenie Prawodawcze.
Rządy jakobinów (1793-1794): Okres terroru i dyktatury. Maksymilian Robespierre, przywódca jakobinów, wprowadził politykę "represji wobec wrogów rewolucji". Tysiące osób zostało skazanych na śmierć, w tym król Ludwik XVI i jego żona Maria Antonina.
Przewrót termidoriański (1794): Obalenie rządów jakobinów i koniec terroru.

Real-world data: Szacuje się, że podczas rewolucji francuskiej, w tym w okresie rządów jakobinów, zginęło od 20 000 do 40 000 osób.

Epoka Napoleońska: Podbój Europy

Napoleon Bonaparte to postać, która na trwałe zapisała się w historii Europy. Był wybitnym dowódcą wojskowym i politykiem, który w wyniku rewolucji francuskiej doszedł do władzy i stworzył imperium obejmujące znaczną część kontynentu.

Droga Napoleona do władzy:

Kariera wojskowa: Napoleon wsławił się jako zdolny dowódca podczas rewolucji francuskiej. Brał udział w tłumieniu rojalistycznych powstań i dowodził armią francuską we Włoszech i Egipcie.
Przewrót 18 brumaire'a (1799): Napoleon obalił Dyrektoriat i przejął władzę we Francji jako pierwszy konsul.
Cesarstwo Francuskie (1804): Napoleon koronował się na cesarza Francuzów.

Podboje napoleońskie:

Wojny napoleońskie: Napoleon prowadził liczne wojny z koalicjami państw europejskich. Odnosił spektakularne zwycięstwa, m.in. pod Austerlitz (1805), Jeną i Auerstedt (1806), Friedlandem (1807).
Blokada kontynentalna: Napoleon wprowadził blokadę kontynentalną, zakazując handlu z Wielką Brytanią. Miała ona osłabić gospodarkę brytyjską, ale okazała się nieskuteczna i doprowadziła do kryzysu gospodarczego w Europie.
Utworzenie Księstwa Warszawskiego (1807): Napoleon utworzył Księstwo Warszawskie z ziem zaboru pruskiego i austriackiego. Było to państwo satelickie Francji, które miało stanowić bazę wypadową do walki z Rosją.

Upadek Napoleona:

Wyprawa na Rosję (1812): Napoleon zaatakował Rosję, ale poniósł klęskę. Wielka Armia została zdziesiątkowana przez mrozy, głód i choroby.
Bitwa pod Lipskiem (1813): Napoleon został pokonany w bitwie pod Lipskiem, zwanej "bitwą narodów".
Abdykacja Napoleona (1814): Napoleon abdykował i został zesłany na wyspę Elbę.
Sto dni Napoleona (1815): Napoleon uciekł z Elby i na krótko odzyskał władzę we Francji.
Bitwa pod Waterloo (1815): Napoleon został ostatecznie pokonany w bitwie pod Waterloo przez wojska brytyjskie i pruskie.
Zesłanie na Wyspę Świętej Heleny: Napoleon został zesłany na Wyspę Świętej Heleny, gdzie zmarł w 1821 roku.

Przykład: Kodeks Napoleona to zbiór praw cywilnych, który został wprowadzony we Francji w 1804 roku. Kodeks gwarantował równość wobec prawa, wolność osobistą i prawo własności. Stał się wzorem dla prawa cywilnego w wielu krajach Europy i świata.

Wiosna Ludów: Europa w ogniu rewolucji

Wiosna Ludów to seria rewolucji i powstań narodowych, które wybuchły w Europie w 1848 roku. Przyczyną tych wydarzeń były dążenia do zmian politycznych i społecznych, walka o prawa narodowe oraz pogarszająca się sytuacja gospodarcza.

Przyczyny Wiosny Ludów:

Dążenia liberalne i demokratyczne: Społeczeństwa domagały się wprowadzenia konstytucji, rozszerzenia praw obywatelskich i politycznych.
Ruchy narodowe: Narody dążyły do zjednoczenia lub uzyskania niepodległości.
Kryzys gospodarczy: Nieurodzaje i wysokie ceny żywności doprowadziły do pogorszenia warunków życia i wzrostu niezadowolenia społecznego.

Przebieg Wiosny Ludów:

Francja: Rewolucja lutowa obaliła monarchię lipcową i doprowadziła do ustanowienia Drugiej Republiki.
Austria: Powstania w Wiedniu doprowadziły do abdykacji cesarza Ferdynanda I i wprowadzenia reform.
Prusy: Powstania w Berlinie doprowadziły do obietnicy wprowadzenia konstytucji.
Włochy: Powstania w różnych częściach Włoch miały na celu zjednoczenie kraju.
Węgry: Powstanie węgierskie pod przywództwem Ludwika Kossutha miało na celu uzyskanie niepodległości.

Skutki Wiosny Ludów:

Wprowadzenie konstytucji w niektórych krajach: W Prusach i Austrii wprowadzono konstytucje, które gwarantowały pewne prawa obywatelskie.
Wzmocnienie ruchów narodowych: Wiosna Ludów przyczyniła się do wzmocnienia ruchów narodowych w Europie.
Utrwalenie konserwatyzmu: W większości krajów Wiosna Ludów została stłumiona, co doprowadziło do utrwalenia konserwatywnych rządów.

Real-world examples: Powstanie wielkopolskie w 1848 roku, choć częścią Wiosny Ludów, miało charakter bardziej lokalny i związane było z aspiracjami narodowymi Polaków żyjących pod zaborem pruskim. Podobnie, powstanie krakowskie w 1846, choć poprzedzało Wiosnę Ludów, zapowiadało nastroje społeczne i narodowe, które wkrótce ogarnęły całą Europę.

Podsumowując, pierwszy dział historii klasy 7 zabiera nas w podróż po przełomowych momentach w historii Europy. Od światła rozumu Oświecenia, poprzez ogień rewolucji francuskiej, podboje napoleońskie, aż po wiosnę nadziei i zmian – Wiosnę Ludów. Zrozumienie tych wydarzeń jest kluczowe do zrozumienia współczesnego świata.

Zadanie dla Ciebie: Zastanów się, które idee oświeceniowe są wciąż aktualne w dzisiejszym świecie? Czy rewolucje zawsze przynoszą pozytywne skutki? Podyskutuj z kolegami i koleżankami z klasy i podzielcie się swoimi przemyśleniami.