Zjednoczenie Wloch I Niemiec Klasa 7

Rozumiem, historia bywa trudna, zwłaszcza gdy trzeba zapamiętać mnóstwo dat, nazwisk i skomplikowanych procesów. Dzisiaj skupimy się na dwóch fascynujących momentach z historii Europy – zjednoczeniu Włoch i Niemiec. Przyjrzymy się, jak te dwa kraje, podzielone przez wieki, stały się potęgami, które znamy dzisiaj. Postaram się wytłumaczyć wszystko prosto i konkretnie, żebyś bez problemu mógł to zrozumieć i zapamiętać.

Zjednoczenie Włoch: Od rozdrobnienia do królestwa

Wyobraź sobie Półwysep Apeniński w pierwszej połowie XIX wieku. To nie był jeden kraj, ale mozaika mniejszych państewek, królestw i księstw. Każde z nich miało swoje prawa, władców i armie. Sytuacja polityczna była niezwykle skomplikowana, a wizja zjednoczonych Włoch wydawała się odległym marzeniem. Jednak marzenie to zaczęło kiełkować w sercach włoskich patriotów.

Kluczowe postacie i idee

Giuseppe Mazzini był jednym z pierwszych i najważniejszych głosicieli idei zjednoczenia Włoch. Założył organizację Młode Włochy, która propagowała republikanizm i walkę o niepodległość. Mazzini uważał, że Włochy powinny być zjednoczone w oparciu o ideały demokracji i samostanowienia.

Hrabia Camillo Benso di Cavour, premier Królestwa Sardynii (Piemontu), był pragmatycznym politykiem, który odegrał kluczową rolę w procesie zjednoczenia. Zdał sobie sprawę, że Włochy nie zjednoczą się same. Potrzebne były sojusze i strategiczne działania. Cavour umiejętnie wykorzystał politykę zagraniczną, zawierając sojusze z Francją i Wielką Brytanią.

Giuseppe Garibaldi, charyzmatyczny dowódca i rewolucjonista, poprowadził wyprawę "tysiąca" czerwonych koszul (i garibaldini) na Sycylię i do południowych Włoch. Jego oddziały odniosły spektakularne zwycięstwa, obalając monarchię Burbonów w Królestwie Obojga Sycylii.

Kluczowe etapy zjednoczenia

Proces zjednoczenia Włoch przebiegał etapami:

• Wojna z Austrią (1859): Królestwo Sardynii, wspierane przez Francję, pokonało Austrię i przyłączyło Lombardię.
• Przyłączenie środkowych Włoch (1860): W wyniku plebiscytów, do Królestwa Sardynii przyłączono Toskanię, Parmę, Modenę i Romanię.
• Wyprawa Garibaldiego (1860): Garibaldi zdobył Sycylię i Neapol, oddając je następnie królowi Wiktorowi Emanuelowi II.
• Proklamacja Królestwa Włoch (1861): W Turynie proklamowano Królestwo Włoch, a Wiktor Emanuel II został królem.
• Przyłączenie Wenecji (1866): W wyniku wojny prusko-austriackiej, Włochy przyłączyły Wenecję.
• Zdobycie Rzymu (1870): Wojska włoskie zdobyły Rzym, który stał się stolicą zjednoczonych Włoch. Państwo Kościelne zostało zlikwidowane, a papież utracił władzę świecką (tzw. kwestia rzymska).

"Włochy są gotowe do zrobienia wszystkiego, co jest potrzebne, aby stać się wielkim narodem." - Camillo Benso di Cavour

Zjednoczenie Włoch było długim i skomplikowanym procesem, który wymagał poświęcenia, determinacji i umiejętności politycznych. Ostatecznie, dzięki połączeniu idealizmu Mazziniego, pragmatyzmu Cavoura i heroizmu Garibaldiego, Włochy stały się jednym państwem.

Zjednoczenie Niemiec: Od Związku Niemieckiego do Cesarstwa

Podobnie jak Włochy, Niemcy w XIX wieku nie były jednolitym państwem. Istniał tzw. Związek Niemiecki – luźna konfederacja państw niemieckich, z których najważniejsze były Austria i Prusy. Idee nacjonalistyczne, które ogarnęły Europę, również tutaj znalazły podatny grunt. Coraz więcej Niemców pragnęło zjednoczonego, silnego państwa.

Kluczowe postacie i idee

Otto von Bismarck, premier Prus, był głównym architektem zjednoczenia Niemiec. Był to polityk niezwykle pragmatyczny, który wierzył w Realpolitik – politykę opartą na realnych siłach i interesach, a nie na idealistycznych założeniach. Bismarck uważał, że o zjednoczeniu Niemiec zadecyduje "krew i żelazo", czyli siła militarna.

Król Wilhelm I, król Prus, a następnie cesarz niemiecki, popierał politykę Bismarcka i odgrywał ważną rolę w procesie zjednoczenia. Jego armia, zmodernizowana przez Albrechta von Roona i Helmuta von Moltke, była kluczowym narzędziem w realizacji planów Bismarcka.

Idee nacjonalistyczne były siłą napędową zjednoczenia Niemiec. Niemcy pragnęli wspólnego państwa, wspólnej kultury i wspólnej tożsamości.

Kluczowe etapy zjednoczenia

Zjednoczenie Niemiec dokonało się w trzech etapach, poprzez serię wojen:

• Wojna duńska (1864): Prusy i Austria wspólnie pokonały Danię i odebrały jej Szlezwik i Holsztyn. Wojna ta ujawniła jednak sprzeczności między Prusami a Austrią.
• Wojna prusko-austriacka (1866): Prusy pokonały Austrię w bitwie pod Sadową. Związek Niemiecki został rozwiązany, a Prusy utworzyły Związek Północnoniemiecki. Austria została wykluczona z wpływów w Niemczech.
• Wojna francusko-pruska (1870-1871): Prusy pokonały Francję w bitwie pod Sedanem. Państwa południowoniemieckie (Bawaria, Wirtembergia, Badenia i Hesja-Darmstadt) przystąpiły do Związku Północnoniemieckiego.

18 stycznia 1871 roku w Wersalu, w Sali Lustrzanej, proklamowano Cesarstwo Niemieckie (Deutsches Reich). Wilhelm I został cesarzem niemieckim, a Otto von Bismarck kanclerzem.

"Nie przemówieniami i uchwałami większości rozstrzygają się ważne pytania, lecz żelazem i krwią." - Otto von Bismarck

Zjednoczenie Niemiec doprowadziło do powstania silnego państwa w centrum Europy, które szybko stało się potęgą gospodarczą i militarną. Zmieniło to równowagę sił na kontynencie i miało dalekosiężne konsekwencje dla historii Europy.

Podobieństwa i różnice

Zarówno zjednoczenie Włoch, jak i Niemiec były procesami długotrwałymi i skomplikowanymi. Oba były napędzane przez idee nacjonalistyczne i pragnienie stworzenia silnego, zjednoczonego państwa. W obu przypadkach kluczową rolę odegrali charyzmatyczni przywódcy (Cavour, Garibaldi, Bismarck) oraz strategiczne sojusze.

Istnieją jednak również istotne różnice. Zjednoczenie Włoch było bardziej "oddolnym" procesem, z silnym udziałem rewolucjonistów i oddziałów ochotniczych (Garibaldi). Zjednoczenie Niemiec było natomiast procesem bardziej "odgórnym", prowadzonym przez Prusy za pomocą siły militarnej (Bismarck).

Kolejną różnicą jest rola ideologii. W Włoszech istotna była idea republikanizmu (Mazzini), podczas gdy w Niemczech dominował pragmatyzm i Realpolitik Bismarcka.

Podsumowanie

Zjednoczenie Włoch i Niemiec to dwa ważne wydarzenia w historii Europy XIX wieku. Pokazują, jak idee nacjonalistyczne mogą doprowadzić do powstania nowych państw i zmiany układu sił na kontynencie. Choć procesy te przebiegały różnymi drogami, to ich ostatecznym rezultatem było powstanie silnych, zjednoczonych państw, które odegrały kluczową rolę w historii XX wieku.

Mam nadzieję, że ten artykuł pomógł Ci zrozumieć złożone procesy zjednoczenia Włoch i Niemiec. Pamiętaj, historia to nie tylko daty i nazwiska, ale przede wszystkim fascynująca opowieść o ludziach, ideach i wydarzeniach, które kształtowały nasz świat.