Zdania Złożone I Pojedyncze Sprawdzian Klasa 6
Zacznijmy od podstaw. Czym w ogóle jest zdanie? To grupa wyrazów, która wyraża jakąś myśl. Musi mieć orzeczenie, czyli czasownik w formie osobowej. Na przykład: "Pies szczeka."
Zdania pojedyncze są proste. Mają tylko jedno orzeczenie. To oznacza, że w takim zdaniu jest tylko jeden czasownik w formie osobowej. Przykład: "Kot śpi na parapecie." Widzimy tutaj tylko jeden czasownik - "śpi".
A co ze zdaniami złożonymi? Są bardziej skomplikowane. Mają co najmniej dwa orzeczenia. To oznacza, że w takim zdaniu są co najmniej dwa czasowniki w formie osobowej. "Pies szczeka, a kot miauczy." Mamy dwa czasowniki - "szczeka" i "miauczy".
Rodzaje Zdań Złożonych
Istnieją różne rodzaje zdań złożonych. Dzielimy je głównie na złożone współrzędnie i złożone podrzędnie. Rozróżnienie tych dwóch typów wymaga zrozumienia, jak poszczególne zdania składowe łączą się ze sobą. Pomocne są spójniki.
Zdania złożone współrzędnie to takie, w których zdania składowe są równoważne. Oznacza to, że żadne z nich nie jest ważniejsze od drugiego. Łączą je spójniki współrzędne: i, oraz, a, ale, lecz, więc, zatem, czy, albo. Przykład: "Uczę się pilnie, *więc* dostanę dobrą ocenę." Oba zdania są niezależne od siebie, ale połączone logicznie.
Zdania złożone podrzędnie to takie, w których jedno zdanie jest nadrzędne, a drugie - podrzędne. Zdanie podrzędne dopełnia, określa lub wyjaśnia zdanie nadrzędne. Często wprowadzane są przez spójniki: że, ponieważ, żeby, gdy, który, jak. Przykład: "Idę spać, *bo* jestem zmęczony." Zdanie "bo jestem zmęczony" wyjaśnia przyczynę, dla której idę spać.
Na sprawdzianie ważne jest, żeby umieć rozpoznać, ile jest orzeczeń w zdaniu. To podstawa! Potem trzeba zastanowić się, czy zdanie jest pojedyncze, czy złożone. A jeśli złożone, to czy współrzędne, czy podrzędne. Pamiętajcie o spójnikach!
Ćwiczenie czyni mistrza! Im więcej przykładów przeanalizujecie, tym łatwiej będzie Wam rozpoznawać typy zdań. Powodzenia na sprawdzianie!
Pamiętaj! *Zdanie pojedyncze* - jedno orzeczenie. *Zdanie złożone* - dwa lub więcej orzeczeń. Analizuj uważnie i zwracaj uwagę na spójniki. Powodzenia!
