W Ludziach Więcej Rzeczy Zasługuje Na Podziw Niż Na Pogardę

Dobrze, przejdźmy do tematu, który często pojawia się na lekcjach filozofii i etyki: "W ludziach więcej rzeczy zasługuje na podziw niż na pogardę." To zdanie, choć proste, otwiera naprawdę szerokie pole do rozważań. Spróbujmy je więc rozłożyć na czynniki pierwsze, żeby lepiej zrozumieć, o co w nim chodzi.

Zacznijmy od podstaw. Co to właściwie znaczy "podziw" i "pogarda"? Podziw to uczucie uznania, szacunku, a nawet pewnego rodzaju zachwytu wobec kogoś lub czegoś. Podziwiamy kogoś za jego osiągnięcia, talent, cechy charakteru, odwagę, inteligencję, kreatywność – lista jest długa. Z kolei pogarda to uczucie silnej niechęci, braku szacunku, a nawet obrzydzenia. Pogardzamy kimś, kogo uważamy za moralnie nagannego, nieuczciwego, okrutnego, słabego, głupiego – znów, wachlarz powodów jest szeroki.

Teraz, kiedy już mamy te definicje ustalone, możemy zastanowić się, czy rzeczywiście w ludziach więcej jest tego, co zasługuje na podziw, niż tego, co zasługuje na pogardę. To nie jest proste pytanie z prostą odpowiedzią. Wszystko zależy od tego, jak na to patrzymy.

Z jednej strony, łatwo jest znaleźć powody do pogardy. Codziennie słyszymy o kłamstwach, oszustwach, korupcji, przemocy, nienawiści. Widzimy ludzi, którzy wykorzystują innych, są egoistyczni, dbają tylko o własne korzyści. W takich sytuacjach łatwo jest stracić wiarę w ludzkość i skupić się na tym, co w niej najgorsze.

Z drugiej strony, wystarczy rozejrzeć się trochę uważniej, żeby dostrzec ogromną ilość dobra, które nas otacza. Pomyślmy o lekarzach i pielęgniarkach, którzy ratują życie, o strażakach, którzy ryzykują własnym bezpieczeństwem, o nauczycielach, którzy poświęcają się pracy z dziećmi, o wolontariuszach, którzy bezinteresownie pomagają innym. Pomyślmy o artystach, którzy tworzą piękne dzieła, o naukowcach, którzy poszerzają naszą wiedzę, o wynalazcach, którzy ułatwiają nam życie. Pomyślmy o zwykłych ludziach, którzy każdego dnia okazują sobie życzliwość, współczucie i wsparcie.

Co Naprawdę Widzimy?

Właśnie – "zwykli ludzie". To chyba klucz do zrozumienia tego zdania. Bo kiedy myślimy o powodach do podziwu i pogardy, często koncentrujemy się na wyjątkowych przypadkach: na bohaterach i złoczyńcach. Ale prawda jest taka, że większość z nas to po prostu "zwykli ludzie", którzy starają się żyć jak najlepiej, jak potrafią. I w tych "zwykłych ludziach" często tkwi ogromny potencjał do dobra.

Każdy z nas ma w sobie zdolność do empatii, do współczucia, do pomagania innym. Każdy z nas ma w sobie iskierkę kreatywności, inteligencji, odwagi. Czasem te cechy są ukryte, czasem trudne do wydobycia, ale one tam są. I to właśnie te cechy zasługują na podziw.

Oczywiście, nikt z nas nie jest idealny. Wszyscy popełniamy błędy, czasem robimy rzeczy, których później żałujemy. Czasem ulegamy słabościom, egoizmowi, złości. Ale to nie oznacza, że zasługujemy na pogardę. To oznacza, że jesteśmy ludźmi.

A bycie człowiekiem to trudna sprawa. Musimy radzić sobie z własnymi emocjami, z presją społeczną, z trudnościami życiowymi. Musimy podejmować decyzje, które nie zawsze są łatwe, i żyć z konsekwencjami tych decyzji. To wszystko wymaga siły, wytrwałości i odporności. I to właśnie ta siła, ta wytrwałość, ta odporność zasługują na podziw.

To, co widzimy w ludziach, zależy w dużej mierze od tego, czego szukamy. Jeśli szukamy powodów do pogardy, na pewno je znajdziemy. Ale jeśli będziemy szukać powodów do podziwu, również je znajdziemy. A może nawet odkryjemy, że tych powodów jest znacznie więcej, niż nam się wydawało.

Pamiętajmy, że nikt nie jest tylko dobry albo tylko zły. W każdym z nas jest mieszanka różnych cech, zalet i wad. Ważne jest, żeby nie oceniać ludzi po pozorach, żeby próbować zrozumieć ich motywacje, żeby dawać im szansę na poprawę.

Jak Szukać Podziwu?

Jak więc szukać tego podziwu? Po pierwsze, poprzez obserwację. Zwróćmy uwagę na to, jak ludzie zachowują się w różnych sytuacjach, jak radzą sobie z trudnościami, jak traktują innych. Poszukajmy przykładów bezinteresowności, życzliwości, odwagi.

Po drugie, poprzez rozmowę. Porozmawiajmy z ludźmi o ich pasjach, o ich marzeniach, o ich trudnościach. Spróbujmy zrozumieć, co ich motywuje, co ich inspiruje, co sprawia, że są tym, kim są.

Po trzecie, poprzez refleksję. Zastanówmy się nad własnymi doświadczeniami, nad własnymi błędami, nad własnymi osiągnięciami. Spróbujmy wyciągnąć wnioski z przeszłości i wykorzystać je do budowania lepszej przyszłości.

Wreszcie, po czwarte, poprzez działanie. Nie bądźmy obojętni na to, co dzieje się wokół nas. Pomagajmy innym, angażujmy się w sprawy społeczne, walczmy o sprawiedliwość i równość.

To wszystko nie jest łatwe. Wymaga wysiłku, zaangażowania i otwartości umysłu. Ale warto spróbować. Bo kiedy zaczniemy dostrzegać dobro w ludziach, zaczniemy dostrzegać je również w sobie. A to może zmienić wszystko.

Podsumowując, choć na świecie nie brakuje powodów do smutku i rozczarowania, to jednak wierzę, że w ludziach przeważa to, co zasługuje na podziw. Potrzebujemy tylko otworzyć oczy i nauczyć się patrzeć na świat z perspektywy nadziei i wiary w ludzki potencjał. Nie oznacza to naiwnej akceptacji zła, ale dostrzeganie dobra tam, gdzie ono jest, i pielęgnowanie go. To właśnie ta postawa pozwala budować lepszy świat dla nas wszystkich.