W 80 Dni Dookoła świata Bajka
W 80 Dni Dookoła Świata Juliusza Verne'a to klasyczna powieść przygodowa, która od ponad wieku fascynuje czytelników na całym świecie. Opowieść o Phileasie Foggu, ekscentrycznym angielskim dżentelmenie, który zakłada się o 20 000 funtów, że okrąży świat w 80 dni, to nie tylko porywająca historia podróży, ale także komentarz do epoki, postępu technologicznego i ludzkiej determinacji. Przyjrzyjmy się bliżej tej niezwykłej bajce i odkryjmy, co czyni ją tak trwale popularną.
Wyścig z Czasem i Postęp Technologiczny
Głównym motywem W 80 Dni Dookoła Świata jest wyścig z czasem. Phileas Fogg, zapalony gracz w whist i człowiek o żelaznych zasadach, podejmuje wyzwanie, które w tamtych czasach wydawało się niemal niemożliwe. 1872 rok, w którym osadzona jest akcja powieści, to okres burzliwego rozwoju technologicznego.
Wykorzystanie pociągów, statków parowych i balonów (choć tego ostatniego ostatecznie Fogg nie używa) demonstruje ówczesne możliwości transportu i komunikacji. Verne umiejętnie wplata w fabułę realia podróżowania w drugiej połowie XIX wieku, ukazując zarówno zalety, jak i ograniczenia dostępnych środków transportu. Opóźnienia pociągów, awarie statków, problemy z zaopatrzeniem w węgiel – wszystko to staje na drodze Fogga i jego towarzysza Passepartout.
Jednak to właśnie postęp technologiczny umożliwia Fogggowi podjęcie tego szalonego wyzwania. Bez pociągów łączących kontynenty i statków parowych regularnie kursujących po oceanach, podróż dookoła świata w 80 dni byłaby całkowicie niemożliwa. Verne pokazuje, jak technologia kształtuje świat i otwiera przed ludźmi nowe możliwości, ale jednocześnie ostrzega przed nadmiernym optymizmem i brakiem przewidywania potencjalnych problemów.
Determinacja i Brytyjski Flegmatyzm
Postać Phileasa Fogga jest kwintesencją brytyjskiego flegmatyzmu i stoickiego spokoju. Pomimo licznych przeszkód i niepowodzeń, zachowuje on zimną krew i nie traci nadziei. Jego determinacja i wiara we własne siły są godne podziwu.
Fogg nie ulega emocjom, nie panikuje, ale metodycznie realizuje swój plan. Jego racjonalne podejście do problemów i zdolność do szybkiego podejmowania decyzji w trudnych sytuacjach są kluczowe dla jego sukcesu. Nawet gdy wydaje się, że przegrał, Fogg nie załamuje się, ale szuka alternatywnych rozwiązań.
Jednocześnie, postać Passepartout, lojalnego i oddanego służącego, stanowi kontrast dla powściągliwego Fogga. Passepartout jest bardziej impulsywny, emocjonalny i skłonny do pakowania się w kłopoty. To właśnie dzięki jego przygodom i perypetiom czytelnik może lepiej poznać różnorodność kultur i obyczajów, które Fogg spotyka na swojej drodze.
Połączenie tych dwóch charakterów – stoickiego dżentelmena i impulsywnego służącego – tworzy dynamiczny i angażujący duet, który wciąga czytelnika w wir przygód.
Podróż jako Metafora Życia
W 80 Dni Dookoła Świata to nie tylko opowieść o podróży geograficznej, ale także o podróży wewnętrznej i odkrywaniu samego siebie. Fogg, wyruszając w podróż, poszukuje czegoś więcej niż tylko potwierdzenia swojej pozycji społecznej. Odkrywa świat, uczy się nowych rzeczy i poznaje ludzi o odmiennych kulturach i przekonaniach.
Podróż staje się metaforą życia, pełnego niespodzianek, wyzwań i możliwości. Fogg uczy się adaptować do zmieniających się warunków, pokonywać przeszkody i doceniać wartość przyjaźni i lojalności.
Spotkanie z Aoudą, młodą wdową z Indii, ratuje jej życie i zakochuje się w niej. To pokazuje, że Fogg potrafi otworzyć się na nowe uczucia i wyjść poza utarte schematy. Podróż dookoła świata zmienia go, ucząc go empatii, wrażliwości i zdolności do poświęceń.
Powieść pokazuje, że prawdziwe bogactwo nie tkwi w pieniądzach, ale w doświadczeniach, relacjach z ludźmi i rozwoju osobistym. W 80 Dni Dookoła Świata to przypomnienie, że warto ryzykować, wychodzić poza swoją strefę komfortu i dążyć do realizacji swoich marzeń, nawet jeśli wydają się one nierealne.
Kolonializm i Spojrzenie na Świat
Warto pamiętać, że W 80 Dni Dookoła Świata powstało w epoce kolonializmu. Powieść odzwierciedla ówczesne europejskie spojrzenie na świat, które często było egocentryczne i uprzedzone. Verne, choć prezentuje pozytywny obraz postępu technologicznego, nie unika też ukazania ciemnych stron kolonializmu, takich jak wyzysk, rasizm i niszczenie lokalnych kultur.
Przykładowo, podróż przez Indie ukazuje zarówno piękno krajobrazów i bogactwo kultury, jak i problemy społeczne wynikające z brytyjskiej dominacji. Interwencja Fogga w sprawie Aoudy jest wyrazem sprzeciwu wobec okrutnych praktyk religijnych, ale jednocześnie można ją interpretować jako przejaw europejskiej misji cywilizacyjnej.
Czytając W 80 Dni Dookoła Świata współcześnie, warto być świadomym historycznego kontekstu i krytycznie oceniać przedstawione w powieści stereotypy i uprzedzenia. Powieść może być punktem wyjścia do dyskusji o kolonializmie, rasizmie i wpływie europejskiej kultury na resztę świata. Niemniej jednak, warto pamiętać że Verne był progresywnym myślicielem jak na swoje czasy i starał się pokazywać świat w sposób obiektywny.
Adaptacje i Trwała Popularność
W 80 Dni Dookoła Świata doczekało się licznych adaptacji filmowych, telewizyjnych i teatralnych. Najbardziej znane to film z 1956 roku z Davidem Nivenem w roli Phileasa Fogga i film z 2004 roku z Jackie Chanem. Każda adaptacja interpretuje powieść na swój sposób, podkreślając różne aspekty historii i wprowadzając nowe elementy.
Trwała popularność powieści świadczy o jej uniwersalnym przesłaniu i ponadczasowych wartościach. W 80 Dni Dookoła Świata to opowieść o przygodzie, determinacji, przyjaźni i miłości, która nadal inspiruje i fascynuje czytelników na całym świecie. Powieść udowadnia, że nawet najbardziej szalone marzenia mogą się spełnić, jeśli wierzymy w siebie i jesteśmy gotowi podjąć ryzyko.
Podsumowując, W 80 Dni Dookoła Świata to arcydzieło literatury przygodowej, które łączy porywającą fabułę z głębokim przesłaniem. Powieść zachęca do refleksji nad postępem technologicznym, kolonializmem i sensem życia. Jeśli jeszcze nie czytałeś tej książki, serdecznie polecam to zrobić! Zanurz się w świat Phileasa Fogga i Passepartout i wyrusz w niezapomnianą podróż dookoła świata. Być może ta lektura zainspiruje Cię do spełnienia własnych marzeń i odkrycia świata na nowo.



