Uzupełnij Tekst W Tym Celu Wykorzystaj Odpowiednie Cytaty Z Książki
Cześć! Czy kiedykolwiek czytaliście książkę i mieliście wrażenie, że niektóre zdania idealnie pasują do sytuacji, w której się znajdujecie? Albo chcieliście użyć słów autora, żeby wzmocnić swoje argumenty w wypracowaniu lub dyskusji? Właśnie tym zajmiemy się dzisiaj: uzupełnianiem tekstu cytatami z książki. Brzmi skomplikowanie? Spokojnie, rozłożymy to na czynniki pierwsze!
Czym jest cytat?
Zacznijmy od podstaw. Cytat to dosłowne powtórzenie fragmentu cudzej wypowiedzi lub tekstu. Oznacza to, że przepisujemy słowo w słowo to, co ktoś powiedział lub napisał. Cytaty używamy, aby wzmocnić nasze argumenty, zilustrować jakiś punkt widzenia, albo po prostu oddać głos innemu autorowi.
Wyobraźcie sobie, że piszecie pracę o wpływie książek na rozwój młodych ludzi. Zamiast sami wymyślać, jak te książki wpływają, możecie zacytować fragment wypowiedzi znanego autora lub psychologa, który to wyjaśni. To doda wiarygodności waszej pracy!
Dlaczego warto używać cytatów?
Używanie cytatów ma wiele zalet:
- Wiarygodność: Cytat z uznanego źródła wzmacnia waszą argumentację. Pokazuje, że nie wymyślacie faktów, tylko opieracie się na wiedzy eksperckiej.
- Urozmaicenie: Cytaty ożywiają tekst, dodają mu "głosu" innych osób, co czyni go bardziej interesującym.
- Precyzja: Czasami trudno jest lepiej wyrazić jakąś myśl niż zrobił to autor w oryginale. Cytat pozwala oddać sens idealnie.
- Podparcie argumentacji: Cytat może służyć jako dowód na poparcie waszej tezy.
Jak poprawnie wstawiać cytaty do tekstu?
Teraz przejdźmy do sedna: jak poprawnie wkomponować cytaty z książki w wasz tekst? Istnieją pewne zasady, których warto przestrzegać, żeby wasza praca wyglądała profesjonalnie i uniknąć plagiatu (czyli przypisywania sobie cudzej twórczości!).
1. Zaznaczanie cytatu
Najważniejsze to wyraźnie zaznaczyć, że dany fragment tekstu jest cytatem. Najczęściej używamy do tego cudzysłowu.
Przykład: "Być albo nie być, oto jest pytanie." - to słynny cytat z "Hamleta" Williama Szekspira.
Jeśli cytat jest dłuższy (np. zajmuje kilka linijek tekstu), często stosuje się wcięcie z lewej strony i mniejszą czcionkę. Można go też wyróżnić w inny sposób graficzny, np. kursywą.
2. Podawanie źródła
Kolejny kluczowy element to podanie źródła cytatu. Musimy poinformować czytelnika, skąd pochodzi dany fragment. Zwykle robimy to w nawiasie po cytacie, podając imię i nazwisko autora oraz tytuł książki (a często także numer strony). W przypadku artykułów naukowych stosuje się bardziej rozbudowane przypisy.
Przykład: "Przyszłość należy do tych, którzy wierzą w piękno swoich marzeń." (Eleanor Roosevelt)
Albo, w bardziej formalnym stylu: "Przyszłość należy do tych, którzy wierzą w piękno swoich marzeń." (Roosevelt, Eleanor. You Learn by Living: Eleven Keys for a More Fulfilling Life. Harper & Brothers, 1960.)
3. Wprowadzanie do cytatu
Samo wstawienie cytatu w cudzysłowie to za mało. Trzeba go jeszcze wprowadzić do tekstu. To znaczy, napisać kilka słów, które powiedzą czytelnikowi, dlaczego ten cytat się tu znalazł i czego dotyczy. Można użyć takich zwrotów jak: "Autor pisze, że...", "W książce X czytamy...", "Zdaniem Y...".
Przykład:
Źle: Przyszłość należy do tych, którzy wierzą w piękno swoich marzeń.
Dobrze: Eleanor Roosevelt uważała, że optymizm jest kluczem do sukcesu: "Przyszłość należy do tych, którzy wierzą w piękno swoich marzeń."
4. Dostosowywanie cytatu do własnego tekstu
Czasami cytat idealnie pasuje do naszej argumentacji, ale gramatycznie nie zgadza się z resztą zdania. Wtedy możemy dokonać drobnych zmian, oznaczając je nawiasem kwadratowym. Możemy na przykład zmienić formę gramatyczną słowa, dodać brakujący element, albo opuścić fragment, który jest nieistotny (wtedy wstawiamy wielokropek w nawiasie kwadratowym: [...]).
Przykład:
Załóżmy, że oryginalny cytat brzmi: "On zawsze wierzył w potęgę ludzkiego umysłu."
A my chcemy użyć go w zdaniu: "Jan twierdził, że [...] umysł jest najważniejszy."
Wtedy poprawny zapis wygląda tak: Jan twierdził, że "[on] zawsze wierzył w potęgę ludzkiego umysłu." Albo: Jan twierdził, że "[ludzki] umysł jest najważniejszy."
Albo: Jan twierdził, że "On zawsze wierzył w potęgę [...] umysłu."
5. Cytowanie cytatu (cytat w cytacie)
Co zrobić, gdy w cytowanym przez nas tekście znajduje się już jakiś cytat? Wtedy używamy cudzysłowu pojedynczego ('...') wewnątrz cudzysłowu głównego ("...").
Przykład: "Jan powiedział: 'To jest bardzo interesujące!'."
Ćwiczenie: Uzupełnianie tekstu cytatami
Wyobraźcie sobie, że piszecie pracę o motywacji. Znalazliście w książce o psychologii motywacji następujący fragment:
"Motywacja wewnętrzna, napędzana pasją i zainteresowaniem, jest znacznie trwalsza i skuteczniejsza niż motywacja zewnętrzna, która opiera się na nagrodach i karach."
(John Smith, "Psychologia Motywacji", wyd. XYZ, 2023, str. 50)
Teraz spróbujcie uzupełnić poniższy tekst, używając tego cytatu:
"Współczesna psychologia podkreśla, że najlepsze rezultaty osiągamy, gdy jesteśmy zmotywowani wewnętrznie. [...] Dlatego tak ważne jest, aby znaleźć w swojej pracy coś, co nas naprawdę interesuje."
Poprawna wersja wyglądałaby tak:
"Współczesna psychologia podkreśla, że najlepsze rezultaty osiągamy, gdy jesteśmy zmotywowani wewnętrznie. John Smith w swojej książce "Psychologia Motywacji" (2023) pisze, że "Motywacja wewnętrzna, napędzana pasją i zainteresowaniem, jest znacznie trwalsza i skuteczniejsza niż motywacja zewnętrzna, która opiera się na nagrodach i karach." Dlatego tak ważne jest, aby znaleźć w swojej pracy coś, co nas naprawdę interesuje."
Podsumowanie
Uzupełnianie tekstu cytatami to umiejętność, która przydaje się w wielu sytuacjach – od pisania wypracowań po prowadzenie prezentacji. Pamiętajcie o kilku kluczowych zasadach: zaznaczajcie cytaty cudzysłowem, podawajcie źródło, wprowadzajcie do cytatu i dostosowujcie go do własnego tekstu, jeśli to konieczne. Powodzenia!
