Tkanki Płazińce I Niecienie Sprawdzian Klasa 6

Ten artykuł pomoże Ci przygotować się do sprawdzianu z Tkanki płazińce i nicienie dla klasy 6. Omówimy, czym są te organizmy, jakie mają cechy charakterystyczne i gdzie występują. Skupimy się na najważniejszych informacjach, które na pewno przydadzą się na teście.

Czym są płazińce i nicienie?

Zacznijmy od podstaw. Zarówno płazińce (Platyhelminthes) jak i nicienie (Nematoda) to bezkręgowce, czyli zwierzęta, które nie mają szkieletu wewnętrznego (kręgosłupa). Różnią się jednak budową i sposobem życia.

Płazińce - charakterystyka:

Ciało: Płaskie, grzbietobrzusznie spłaszczone (stąd nazwa "płazińce").
Symetria: Dwuboczna (czyli mają wyraźną stronę lewą i prawą, przednią i tylną).
Układ pokarmowy: Często uproszczony (np. wirki mają jelito ślepo zakończone) lub brak (np. tasiemce pobierają pokarm całą powierzchnią ciała).
Oddychanie: Całą powierzchnią ciała.
Wydalanie: Komórki płomykowe (protonefrydia).
Układ nerwowy: Zwykle w postaci pni nerwowych połączonych poprzecznymi spoidłami i zwojów mózgowych w przedniej części ciała.
Rozmnażanie: Zarówno płciowe, jak i bezpłciowe (np. fragmentacja u wypławków). Wiele płazińców to obojnaki (hermafrodyty), co oznacza, że mają zarówno męskie, jak i żeńskie narządy rozrodcze.
Przykłady: Wypławek biały, tasiemiec uzbrojony, motylica wątrobowa.

Przykład: Wypławek biały to wolno żyjący płaziniec, który żyje w wodach słodkich. Ma zdolność do regeneracji, co oznacza, że nawet z małego fragmentu jego ciała może odrosnąć nowy osobnik.

Nicienie - charakterystyka:

Ciało: Obłe, nitkowate, nieczłonowane (bez segmentów).
Symetria: Dwuboczna.
Układ pokarmowy: Kompletny (mają otwór gębowy i odbyt).
Oddychanie: Całą powierzchnią ciała.
Wydalanie: Kanały boczne.
Układ nerwowy: W postaci pni nerwowych.
Rozmnażanie: Zwykle płciowe, rozdzielnopłciowe (są samce i samice).
Przykłady: Glista ludzka, owsik ludzki, włosień kręty.

Przykład: Glista ludzka to pasożyt, który żyje w jelicie cienkim człowieka. Zarażenie następuje poprzez spożycie zanieczyszczonej żywności lub wody zawierającej jaja glisty.

Porównanie Płazińców i Nicieni

Oto krótkie porównanie w formie tabeli, żeby łatwiej zapamiętać różnice:

Cecha	Płazińce	Nicienie
Kształt ciała	Płaskie	Obłe
Układ pokarmowy	Uproszczony lub brak	Kompletny (ma otwór gębowy i odbyt)
Członowanie	Nieczłonowane	Nieczłonowane

Gdzie żyją płazińce i nicienie?

Oba te typy zwierząt są bardzo rozpowszechnione i można je znaleźć w różnych środowiskach.

Środowiska życia płazińców:

Woda słodka: Wypławki.
Woda słona: Niektóre wirki.
Organizmy żywe: Tasiemce (pasożyty jelit), motylica wątrobowa (pasożyt wątroby).

Środowiska życia nicieni:

Gleba: Niektóre nicienie glebowe są pożyteczne, ponieważ rozkładają materię organiczną.
Woda słodka i słona: Wiele gatunków.
Organizmy żywe: Glista ludzka, owsik ludzki, włosień kręty (pasożyty ludzi i zwierząt).

Znaczenie płazińców i nicieni

Płazińce i nicienie pełnią różne role w ekosystemach i w życiu człowieka.

Znaczenie płazińców:

Wolno żyjące: Stanowią pokarm dla innych zwierząt.
Pasożyty: Powodują choroby u ludzi i zwierząt (np. tasiemczyca, motylica wątrobowa).

Znaczenie nicieni:

Glebowe: Uczestniczą w rozkładzie materii organicznej, poprawiając jakość gleby.
Pasożyty: Powodują choroby u ludzi i zwierząt (np. glistnica, owsica, włośnica). Mogą niszczyć uprawy rolnicze.

Przykładowe pytania na sprawdzianie i jak na nie odpowiadać:

Pytanie: Jakie są charakterystyczne cechy płazińców?
Odpowiedź: Płazińce mają płaskie, grzbietobrzusznie spłaszczone ciało, symetrię dwuboczną, uproszczony układ pokarmowy (lub jego brak) i oddychają całą powierzchnią ciała. Często są obojnakami.
Pytanie: Czym różnią się nicienie od płazińców pod względem budowy układu pokarmowego?
Odpowiedź: Nicienie mają kompletny układ pokarmowy (z otworem gębowym i odbytem), podczas gdy płazińce mają układ pokarmowy uproszczony (jelito ślepo zakończone) lub w ogóle go nie mają (np. tasiemce).
Pytanie: Podaj przykład choroby wywoływanej przez nicienia.
Odpowiedź: Glistnica jest chorobą wywoływaną przez nicienia - glistę ludzką.
Pytanie: Gdzie żyją wypławki?
Odpowiedź: Wypławki żyją w wodach słodkich.