Test Z Lektury Odprawa Posłów Greckich

Witajcie! Dziś przyjrzymy się bliżej jednemu z najważniejszych utworów polskiego renesansu: "Odprawie Posłów Greckich" Jana Kochanowskiego. Jest to dramat, który mimo upływu wieków nadal porusza ważne kwestie polityczne i moralne, a jego analiza jest obowiązkowym punktem programu w wielu szkołach.

Czym jest "Odprawa Posłów Greckich"?

"Odprawa Posłów Greckich" to tragedia (gatunek dramatu) napisana przez Jana Kochanowskiego w 1578 roku. Została wystawiona po raz pierwszy w Ujazdowie pod Warszawą, z okazji zaślubin Jana Zamoyskiego i Krystyny Radziwiłłówny. Utwór opowiada o wydarzeniach poprzedzających wojnę trojańską, koncentrując się na debacie w trojańskim senacie, dotyczącej oddania Heleny Grekom.

Kontekst historyczny i kulturowy

Aby w pełni zrozumieć "Odprawę Posłów Greckich", trzeba pamiętać o kontekście, w jakim powstała. Polska w XVI wieku była państwem o ustroju republikańskim, gdzie szlachta miała duży wpływ na władzę. Kochanowski, pisząc o Troi, tak naprawdę odnosił się do ówczesnej sytuacji w Polsce. Krytykował korupcję, prywatę (dbanie o własne interesy kosztem dobra wspólnego) i brak odpowiedzialności wśród elit władzy. Utwór miał być przestrogą dla szlachty, ukazując, do czego może doprowadzić dbanie tylko o własne korzyści.

Struktura utworu

"Odprawa Posłów Greckich" to dramat klasyczny, co oznacza, że Kochanowski trzymał się ściśle zasad kompozycyjnych wywodzących się ze starożytnej Grecji. Ważne elementy struktury to:

Prologue (prolog): Wprowadzenie, w którym Ikander opowiada o tym, co się wydarzyło i co doprowadziło do przybycia posłów greckich. Dowiadujemy się o porwaniu Heleny przez Parysa.
Parodos: Pieśń chóru wchodzącego na scenę. Chór w "Odprawie..." komentuje wydarzenia i wyraża swoje obawy.
Epeisodion: Sceny dialogowe między postaciami. W "Odprawie..." mamy m.in. rozmowy Antenora z Aleksandrem (Parysem), Heleny z chórem, oraz debaty w senacie.
Stasimon: Pieśni chóru oddzielające kolejne epeisodia.
Exodus: Ostatnia scena, w której chór opuszcza scenę, podsumowując wydarzenia i formułując morał. W "Odprawie..." exodus jest bardzo pesymistyczny, zapowiadający upadek Troi.

Postacie w dramacie

W "Odprawie Posłów Greckich" występuje szereg postaci, z których każda reprezentuje określone wartości i postawy:

Antenor: Mądry i roztropny doradca króla Priama. Opowiada się za oddaniem Heleny Grekom, kierując się dobrem państwa. Reprezentuje głos rozsądku i patriotyzmu.
Aleksander (Parys): Porywacz Heleny, kierujący się żądzą i egoizmem. Dba jedynie o własną przyjemność, nie zważając na konsekwencje swoich czynów. Symbolizuje słabość i lekkomyślność.
Priam: Król Troi, postawiony w trudnej sytuacji. Musi podjąć decyzję, która zaważy na losach jego królestwa. Chociaż początkowo skłania się ku oddaniu Heleny, ostatecznie ulega presji Aleksandra i jego zwolenników.
Helena: Kobieta, przez którą wybuchnie wojna trojańska. W dramacie przedstawiona jest jako ofiara, ale jednocześnie symbolizuje konflikt i zniszczenie.
Ulisses (Poseł Grecki): Mądry i sprytny poseł Greków, który przybywa do Troi z żądaniem oddania Heleny. Reprezentuje racjonalne argumenty i dba o interes swojego narodu.
Chór: Komentuje wydarzenia, wyraża obawy i moralne oceny. Stanowi głos ludu i sumienia.

Główne motywy i przesłanie

"Odprawa Posłów Greckich" porusza wiele istotnych tematów, takich jak:

Odpowiedzialność władzy: Utwór przestrzega przed lekkomyślnością i korupcją wśród rządzących. Ukazuje, że decyzje władz mają ogromny wpływ na losy państwa i jego obywateli.
Patriotyzm: Antenor jest przykładem prawdziwego patrioty, który stawia dobro ojczyzny ponad własne korzyści.
Konflikt między rozumem a emocjami: Utwór ukazuje konflikt między racjonalnym myśleniem (Antenor) a emocjami i żądzą (Aleksander).
Skutki egoizmu: Egoistyczne decyzje Aleksandra prowadzą do upadku Troi.

Głównym przesłaniem "Odprawy Posłów Greckich" jest przestroga przed prywatą i korupcją. Kochanowski chciał zwrócić uwagę na zagrożenia dla państwa, wynikające z dbania tylko o własne interesy przez osoby u władzy. Utwór ten ma przypominać o potrzebie odpowiedzialności, roztropności i troski o dobro wspólne.

Dlaczego warto czytać "Odprawę Posłów Greckich"?

Mimo upływu wieków "Odprawa Posłów Greckich" pozostaje aktualna. Problemy, które porusza Kochanowski, takie jak korupcja, egoizm i brak odpowiedzialności, są wciąż obecne w społeczeństwie. Czytanie tego utworu pozwala nam lepiej zrozumieć mechanizmy władzy i zagrożenia dla demokracji. Ponadto, "Odprawa..." to arcydzieło polskiej literatury, napisane pięknym i bogatym językiem. Analiza tego dramatu rozwija umiejętność krytycznego myślenia i interpretacji tekstów literackich.

Podsumowując, "Odprawa Posłów Greckich" to ważny i wartościowy utwór, który warto poznać. Mamy nadzieję, że ten artykuł pomógł Wam lepiej zrozumieć jego treść, kontekst i przesłanie. Powodzenia w dalszej analizie!