Test Z Geografii Klasa 7 Dzial 3

Klasa 7 na geografii to moment, w którym uczniowie zaczynają bardziej zagłębiać się w konkretne zagadnienia związane z naszym światem. Dział 3 w programie nauczania geografii dla klasy 7 często koncentruje się na ludności świata, jej rozmieszczeniu, strukturze demograficznej oraz procesach migracyjnych. Zrozumienie tych kwestii jest fundamentalne dla dalszego poznawania geografii społeczno-ekonomicznej.

Rozmieszczenie Ludności na Ziemi

Rozmieszczenie ludności na Ziemi jest nierównomierne. Ogromne obszary są niemal bezludne, podczas gdy inne charakteryzują się ogromnym zagęszczeniem. Kluczowe czynniki wpływające na to rozmieszczenie to:

Czynniki Przyrodnicze

Klimat: Obszary o ekstremalnych temperaturach, zarówno bardzo wysokich (Sahara) jak i bardzo niskich (Syberia), są zazwyczaj słabo zaludnione. Wyjątkiem mogą być obszary bogate w surowce mineralne, gdzie mimo trudnych warunków klimatycznych, prowadzi się eksploatację.

Ukształtowanie Terenu: Niziny i obszary o łagodnym nachyleniu są zazwyczaj bardziej atrakcyjne dla osadnictwa niż tereny górzyste, trudne do uprawy i komunikacji. Dla przykładu, delta Nilu w Egipcie jest gęsto zaludniona, podczas gdy Himalaje charakteryzują się niską gęstością zaludnienia.

Dostęp do Wody: Bliskość źródeł wody, takich jak rzeki, jeziora i zasoby wód podziemnych, jest kluczowa dla rolnictwa i osadnictwa. Dlatego też, doliny wielkich rzek, jak Ganges w Indiach, są bardzo gęsto zaludnione.

Jakość Gleby: Żyzne gleby, umożliwiające intensywną uprawę, sprzyjają osadnictwu. Czarnoziemy w Europie Wschodniej i w Ameryce Północnej to przykłady obszarów o wysokiej produktywności rolniczej i stosunkowo gęstym zaludnieniu.

Czynniki Społeczno-Ekonomiczne

Poziom Rozwoju Gospodarczego: Obszary o wysokim poziomie rozwoju gospodarczego, oferujące liczne miejsca pracy i dostęp do infrastruktury, przyciągają ludność. Przykładem są aglomeracje miejskie w Europie Zachodniej, Ameryce Północnej i Azji Wschodniej.

Historia i Kultura: Historyczne centra osadnicze, miejsca kultu religijnego i obszary o bogatej tradycji często charakteryzują się wysoką gęstością zaludnienia, nawet jeśli warunki przyrodnicze nie są optymalne. Przykładem jest Mekka w Arabii Saudyjskiej.

Polityka: Polityka rządu, np. wspieranie rozwoju określonych regionów lub programy przesiedleńcze, może wpływać na rozmieszczenie ludności. Przykładem jest budowa miast w Amazonii przez rząd Brazylii, mająca na celu rozwój tego regionu.

Struktura Demograficzna Ludności Świata

Struktura demograficzna to zestaw cech charakteryzujących populację, takich jak wiek, płeć i wykształcenie. Analiza struktury demograficznej pozwala na zrozumienie trendów demograficznych i planowanie polityki społecznej i gospodarczej.

Struktura Wieku

Struktura wieku ludności różni się w zależności od regionu świata. W krajach rozwijających się zazwyczaj dominuje młoda populacja, co wiąże się z wysoką płodnością. W krajach rozwiniętych obserwuje się starzenie się społeczeństwa, czyli wzrost odsetka osób starszych. Przyczyny tego zjawiska to m.in. niska płodność i wydłużająca się długość życia. Starzenie się społeczeństwa stanowi wyzwanie dla systemów emerytalnych i opieki zdrowotnej.

Przykład: Japonia charakteryzuje się jednym z najwyższych odsetków osób starszych na świecie, co rodzi poważne problemy demograficzne i gospodarcze.

Struktura Płci

Struktura płci, czyli proporcja mężczyzn i kobiet w populacji, jest zazwyczaj zbliżona do równowagi. Jednak w niektórych regionach świata obserwuje się odchylenia od tej normy. Przyczyny mogą być różne, np. selektywne aborcje ze względu na płeć (szczególnie w niektórych krajach Azji) lub wyższa śmiertelność mężczyzn w wyniku wojen i wypadków.

Wskaźniki Demograficzne

Do najważniejszych wskaźników demograficznych należą:

• Współczynnik Urodzeń: Liczba urodzeń na 1000 mieszkańców w ciągu roku.
• Współczynnik Zgonów: Liczba zgonów na 1000 mieszkańców w ciągu roku.
• Przyrost Naturalny: Różnica między liczbą urodzeń i zgonów. Może być dodatni (przyrost) lub ujemny (spadek).
• Współczynnik Płodności: Średnia liczba dzieci, które rodzi kobieta w ciągu swojego życia.
• Długość Trwania Życia: Średnia liczba lat, jaką przeżywa osoba urodzona w danym roku.

Procesy Migracyjne

Migracje to przemieszczanie się ludności z jednego miejsca zamieszkania do innego, na stałe lub na dłuższy czas. Migracje mogą mieć charakter wewnętrzny (w obrębie jednego kraju) lub zewnętrzny (między krajami).

Przyczyny Migracji

Przyczyny migracji są różnorodne i można je podzielić na:

• Ekonomiczne: Poszukiwanie lepszych warunków życia, pracy i zarobków. Przykład: Migracje z krajów Europy Wschodniej do Europy Zachodniej po wstąpieniu do Unii Europejskiej.
• Społeczne: Chęć dołączenia do rodziny i przyjaciół, poprawa jakości życia, dostęp do edukacji i opieki zdrowotnej.
• Polityczne: Prześladowania polityczne, konflikty zbrojne, brak wolności i praw człowieka. Przykład: Uchodźcy z Syrii uciekający przed wojną domową.
• Religijne: Prześladowania religijne, chęć życia w społeczności wyznającej tę samą religię.
• Środowiskowe: Klęski żywiołowe, zmiany klimatyczne, degradacja środowiska. Przykład: Migracje ludności z obszarów dotkniętych suszą i pustynnieniem w Afryce.

Skutki Migracji

Migracje mają istotny wpływ zarówno na kraje, z których ludzie wyjeżdżają, jak i na kraje, do których przybywają.

• Skutki dla Krajów Pochodzenia: Utrata siły roboczej, odpływ mózgów (wyjazd wykształconych i utalentowanych osób), transfery pieniężne od emigrantów (remitencje), zmiany w strukturze demograficznej (np. starzenie się społeczeństwa).
• Skutki dla Krajów Docelowych: Zwiększenie podaży siły roboczej, wzrost gospodarczy (dzięki napływowi migrantów), wzbogacenie kulturowe, problemy integracyjne, napięcia społeczne, obciążenie systemów socjalnych.

Przykłady Migracji

Migracje Zarobkowe: Ogromna liczba ludzi migruje z krajów rozwijających się do krajów rozwiniętych w poszukiwaniu pracy i lepszych zarobków. Na przykład, wielu mieszkańców Meksyku emigruje do Stanów Zjednoczonych.

Migracje Uchodźcze: Konflikty zbrojne i prześladowania polityczne prowadzą do masowych migracji uchodźczych. Kryzys migracyjny w Europie w 2015 roku był spowodowany głównie wojną w Syrii.

Migracje Wewnętrzne: Wiele osób migruje z obszarów wiejskich do miast w poszukiwaniu pracy i lepszych warunków życia. W Chinach proces urbanizacji jest bardzo intensywny i wiąże się z masowymi migracjami wewnętrznymi.

Podsumowanie

Zrozumienie rozmieszczenia ludności, struktury demograficznej i procesów migracyjnych jest kluczowe dla zrozumienia współczesnego świata. Globalizacja, rozwój technologii i zmiany klimatyczne wpływają na te procesy, a ich konsekwencje są odczuwalne na całym świecie. Dalsze badania i analizy w tej dziedzinie są niezbędne dla opracowania skutecznych strategii rozwoju społecznego i gospodarczego.

Aby pogłębić swoją wiedzę z geografii ludności, polecam śledzić aktualne wydarzenia na świecie, analizować dane statystyczne oraz zapoznać się z raportami organizacji międzynarodowych, takich jak ONZ i Bank Światowy. Pamiętaj, geografia to nie tylko suche fakty, ale przede wszystkim zrozumienie procesów kształtujących nasz świat.