świat W 2 Połowie 19 Wieku Sprawdzian Chomikuj

Rozumiem, że szukasz informacji na temat sprawdzianu z historii dotyczącego świata w drugiej połowie XIX wieku, być może znajdującego się na platformie Chomikuj. Zamiast jednak skupiać się na konkretnym sprawdzianie z tej platformy (którego nie wolno udostępniać ze względu na prawa autorskie), skoncentrujemy się na omówieniu zagadnień, które *z pewnością* pojawią się na takim sprawdzianie. Wiedza ta pozwoli Ci skutecznie przygotować się do niego, niezależnie od jego konkretnej formy.

Zagadnienie "Świat w drugiej połowie XIX wieku" to obszerny temat obejmujący kluczowe transformacje polityczne, społeczne, gospodarcze i kulturowe. Charakteryzował się on m.in. rozwojem przemysłu, ekspansją kolonialną, powstaniem nowych ideologii oraz licznymi konfliktami zbrojnymi.

Kluczowe zagadnienia, które warto znać:

1. Rewolucja Przemysłowa i jej skutki

Rewolucja przemysłowa, choć rozpoczęła się wcześniej, nabrała gigantycznego tempa w drugiej połowie XIX wieku. Zmieniła ona dosłownie wszystko. Rozwój nowych technologii, takich jak silnik parowy, elektryczność i stal, doprowadził do:

• Masowej produkcji: Fabryki produkowały towary na niespotykaną dotąd skalę.
• Urbanizacji: Ludzie masowo przenosili się ze wsi do miast w poszukiwaniu pracy.
• Powstania klasy robotniczej: Nowa klasa społeczna, której los często był bardzo ciężki.
• Zmian w komunikacji i transporcie: Koleje i statki parowe ułatwiły transport towarów i ludzi.

Przykład: Pomyśl o rozwoju kolei. Pozwoliło to na transport surowców i gotowych produktów na ogromne odległości, co z kolei stymulowało rozwój przemysłu.

2. Imperializm i Kolonializm

Druga połowa XIX wieku to okres intensywnej ekspansji kolonialnej. Państwa europejskie (a także USA i Japonia) podbijały i eksploatowały Afrykę, Azję i Oceanię.

• Przyczyny kolonializmu: Potrzeba surowców, rynków zbytu, siły roboczej i prestiż.
• Skutki kolonializmu: Wyzysk ludności tubylczej, niszczenie tradycyjnych kultur, wytyczanie granic bez uwzględnienia lokalnych plemion i grup etnicznych (co ma konsekwencje do dziś), budowa infrastruktury (czasem).
• Ważne postacie: Królowa Wiktoria (Wielka Brytania), Otto von Bismarck (Niemcy), Cecil Rhodes (Wielka Brytania).

Przykład: "Walka o Afrykę" – europejskie mocarstwa dzieliły kontynent afrykański między siebie bez uwzględniania potrzeb i interesów Afrykanów.

3. Powstanie nowych ideologii

W odpowiedzi na zmiany społeczne i gospodarcze, pojawiły się nowe ideologie, które miały na celu poprawę sytuacji robotników i zmianę istniejącego porządku.

• Socjalizm: Dążył do poprawy warunków życia robotników, często poprzez interwencję państwa w gospodarkę. Ważni myśliciele: Karol Marks i Fryderyk Engels.
• Komunizm: Radykalna forma socjalizmu, która zakładała rewolucyjne obalenie kapitalizmu i wprowadzenie bezklasowego społeczeństwa.
• Anarchizm: Ideologia odrzucająca wszelką władzę państwową i postulująca samorządność.
• Nacjonalizm: Ideologia głosząca jedność narodową i dążenie do utworzenia własnego państwa.

Przykład: Powstanie partii socjalistycznych w Europie, które walczyły o prawa robotników, takie jak krótszy dzień pracy i lepsze warunki zatrudnienia.

4. Zjednoczenie Włoch i Niemiec

Druga połowa XIX wieku to okres jednoczenia się rozdrobnionych państw włoskich i niemieckich w silne, scentralizowane państwa narodowe.

• Zjednoczenie Włoch: Proces prowadzony przez Camillo Benso di Cavour i Giuseppe Garibaldiego. Kluczowe bitwy i postacie.
• Zjednoczenie Niemiec: Prowadzone przez Otto von Bismarcka, "żelaznego kanclerza". Wojny z Danią, Austrią i Francją.

Przykład: Wojna francusko-pruska w 1870-1871 roku, która zakończyła się zwycięstwem Prus i doprowadziła do proklamowania Cesarstwa Niemieckiego.

5. Konflikty zbrojne

Okres ten obfitował w liczne konflikty zbrojne, zarówno w Europie, jak i poza nią, często związane z rywalizacją imperialną i dążeniami narodowymi.

• Wojna krymska (1853-1856): Konflikt między Rosją a koalicją państw europejskich (Wielka Brytania, Francja, Turcja).
• Wojna secesyjna w Stanach Zjednoczonych (1861-1865): Konflikt między stanami Północy i Południa, zakończony zniesieniem niewolnictwa.
• Wojny bałkańskie: Konflikty na Bałkanach, które doprowadziły do osłabienia Imperium Osmańskiego i powstania nowych państw.

Przykład: Wojna krymska pokazała słabość Rosji i zapoczątkowała reformy w armii i administracji.

Podsumowując: Aby dobrze przygotować się do sprawdzianu, skup się na zrozumieniu przyczyn i skutków wymienionych wydarzeń i procesów. Zwróć uwagę na kluczowe postacie i daty. Używaj map historycznych, żeby lepiej zrozumieć zmiany terytorialne. Pamiętaj, że historia to nie tylko daty, ale przede wszystkim zrozumienie przyczyn i skutków.