Sprawdzian Z Przyrody Klasa 6 Dział 3 Zadanie 6

Zadanie 6 w dziale 3 sprawdzianu z przyrody dla klasy 6 często dotyczy adaptacji organizmów do środowiska. Mówiąc prościej, chodzi o to, jak rośliny i zwierzęta wyglądają i zachowują się, żeby przetrwać w swoim miejscu życia.

Adaptacja to inaczej przystosowanie. Każdy organizm żywy ma cechy, które pomagają mu zdobyć pożywienie, unikać drapieżników i rozmnażać się. Te cechy to właśnie adaptacje. Możemy mówić o adaptacjach w budowie ciała (np. długi dziób ptaka), w zachowaniu (np. hibernacja) i w fizjologii (np. wytwarzanie jadu).

Zadania w sprawdzianie mogą wymagać od Ciebie rozpoznawania adaptacji i wyjaśniania, dlaczego są one korzystne dla danego organizmu.

Przykładowe zadania i ich rozwiązania

Zobaczmy kilka typowych przykładów zadań i jak je rozwiązać:

Przykład 1: Adaptacja liści kaktusa

Zadanie: Kaktusy żyją na pustyni. Liście kaktusów są przekształcone w ciernie. Wyjaśnij, dlaczego ta adaptacja jest korzystna dla kaktusa.

Rozwiązanie krok po kroku:

Krok 1: Przypomnij sobie, jakie warunki panują na pustyni. Jest tam bardzo gorąco i sucho. Brakuje wody.
Krok 2: Zastanów się, jak roślina może tracić wodę. Rośliny tracą wodę przez liście, w procesie transpiracji.
Krok 3: Połącz te informacje. Kaktusy muszą oszczędzać wodę. Zmniejszenie powierzchni liści (przekształcenie ich w ciernie) ogranicza transpirację i zapobiega utracie wody.
Krok 4: Sformułuj odpowiedź: "Ciernie u kaktusa to adaptacja do życia na pustyni. Zmniejszają powierzchnię liści, ograniczając transpirację i zapobiegając utracie wody."

Przykład 2: Ubarwienie ochronne zwierząt

Zadanie: Zając bielak zimą ma białe futro. Wyjaśnij, dlaczego to jest dla niego korzystne.

Rozwiązanie krok po kroku:

Krok 1: Pomyśl o środowisku, w którym żyje zając bielak zimą. Jest tam śnieg.
Krok 2: Zastanów się, jak drapieżniki polują na zwierzęta. Używają wzroku, żeby je wypatrzeć.
Krok 3: Połącz te informacje. Białe futro zająca bielaka sprawia, że zwierzę staje się mniej widoczne na tle śniegu. Trudniej jest go zauważyć drapieżnikom.
Krok 4: Sformułuj odpowiedź: "Białe futro zająca bielaka to ubarwienie ochronne. Umożliwia mu ukrycie się przed drapieżnikami na tle śniegu."

Przykład 3: Długi dziób kolibra

Zadanie: Kolibry mają bardzo długie i cienkie dzioby. Do czego służy im taka adaptacja?

Rozwiązanie krok po kroku:

Krok 1: Przypomnij sobie, co jedzą kolibry. Żywią się nektarem kwiatów.
Krok 2: Zastanów się, gdzie znajduje się nektar w kwiatach. Często jest głęboko ukryty wewnątrz kielicha kwiatowego.
Krok 3: Połącz te informacje. Długi dziób pozwala kolibrom sięgać po nektar ukryty głęboko w kwiatach, do którego inne ptaki nie mają dostępu.
Krok 4: Sformułuj odpowiedź: "Długi dziób kolibra jest przystosowaniem do pobierania nektaru z kwiatów. Pozwala mu dotrzeć do nektaru ukrytego głęboko w kielichu kwiatowym."

Wskazówki do rozwiązywania zadań o adaptacjach

Zrozum środowisko: Zanim zaczniesz szukać adaptacji, zastanów się, jakie warunki panują w danym środowisku (np. klimat, dostępność pożywienia, obecność drapieżników).
Zastanów się nad potrzebami: Jakie potrzeby ma dany organizm, żeby przetrwać w tym środowisku (np. zdobycie pożywienia, ochrona przed drapieżnikami, rozmnażanie)?
Powiąż cechę z potrzebą: Jak dana cecha (adaptacja) pomaga organizmowi zaspokoić jego potrzeby w danym środowisku?
Używaj konkretnych przykładów: W swoich odpowiedziach staraj się podawać konkretne przykłady i wyjaśniać, jak działają dane adaptacje.
Pamiętaj o słowach kluczowych: Używaj słów takich jak "adaptacja", "przystosowanie", "ochrona", "zdobywanie pożywienia", "przetrwanie".

Zapamiętaj, że kluczem do sukcesu jest zrozumienie, jak konkretna cecha organizmu pomaga mu przetrwać i rozmnażać się w jego środowisku. Powodzenia na sprawdzianie!