Sprawdzian Z Przyrody Klasa 5 Mchy I Paprotniki
Zacznijmy od najważniejszego: czym w ogóle są mchy i paprotniki? To dwie różne grupy roślin, które łączy jedna cecha – rozmnażają się za pomocą zarodników, a nie nasion. Są to rośliny zarodnikowe.
Mchy: Małe Giganty Ekosystemu
Mchy to małe, proste rośliny. Zazwyczaj rosną w wilgotnych i zacienionych miejscach, np. w lasach, na skałach, a nawet w miastach, między kostkami brukowymi. Nie mają prawdziwych korzeni, łodyg ani liści, tylko coś, co je przypomina. Absorbują wodę całą powierzchnią, dlatego muszą rosnąć tam, gdzie jest wilgotno.
Budowa mchu:
- Chwytniki: Coś w rodzaju korzeni, ale służą tylko do przyczepiania się do podłoża.
- Łodyżka: Utrzymuje listki.
- Listki: Przeprowadzają fotosyntezę.
- Zarodnia: Na szczycie łodyżki, w niej powstają zarodniki.
Rozmnażanie mchu: Mchy rozmnażają się przez zarodniki, które powstają w zarodni. Kiedy zarodniki dojrzeją, wysypują się i jeśli trafią na wilgotne podłoże, wyrośnie z nich nowy mech. Przykładem mchu jest płonnik pospolity, który często spotykamy w lasach.
Paprotniki: Królowie Cienia
Paprotniki są bardziej skomplikowane niż mchy. Mają już prawdziwe korzenie, łodygi i liście. Rosną głównie w lasach, ale niektóre gatunki możemy spotkać także w górach lub na bagnach. Lubi wilgoć i cień, chociaż niektóre odmiany hoduje się w domach jako rośliny ozdobne.
Budowa paprotnika:
- Korzenie: Służą do pobierania wody i soli mineralnych z gleby.
- Kłącze: Podziemna łodyga, z której wyrastają korzenie i liście.
- Liście: Często duże i pierzaste, na spodniej stronie znajdują się zarodnie.
Rozmnażanie paprotnika: Podobnie jak mchy, paprotniki rozmnażają się przez zarodniki, które znajdują się w zarodniach umieszczonych na spodniej stronie liści. Te zarodnie często wyglądają jak brązowe kropki. Kiedy zarodniki dojrzeją i spadną na wilgotne podłoże, z nich powstaje tzw. przedrośle. Na przedroślu powstają komórki rozrodcze, które po połączeniu dają początek nowej paproci. Przykładem paprotnika jest nerecznica samcza, popularna roślina leśna.
Praktyczne Zastosowania i Obserwacje
Mchy i paprotniki, choć wydają się niepozorne, odgrywają ważną rolę w przyrodzie. Mchy zatrzymują wodę w glebie, zapobiegając erozji. Paprotniki, jako rośliny zielone, produkują tlen. Obie grupy roślin są też schronieniem dla wielu małych zwierząt.
Jak możesz wykorzystać tę wiedzę?
- Na wycieczce do lasu: Spróbuj rozpoznać różne gatunki mchów i paprotników. Zwróć uwagę na ich wygląd i środowisko, w którym rosną.
- W domu: Hoduj paprocie doniczkowe. Obserwuj, jak rosną i pielęgnuj je, zapewniając im odpowiednią wilgotność.
- W ogrodzie: Użyj mchu do dekoracji skalniaków lub wilgotnych zakątków ogrodu.
Pamiętaj, że poznawanie przyrody to fascynująca przygoda! Im więcej wiesz, tym bardziej docenisz piękno i złożoność otaczającego Cię świata.
