Sprawdzian Z Przyroda Mapa I Jej Skala Klasa 4

Sprawdzian z przyrody dotyczący map i skali w klasie 4 to sprawdzian wiedzy o tym, jak przedstawiamy świat na płaskiej powierzchni i jak odczytywać odległości na mapach. To bardzo ważna umiejętność, która przydaje się w życiu codziennym – od planowania wakacji po orientowanie się w terenie.

Najprościej mówiąc, mapa to pomniejszony obraz fragmentu lub całej Ziemi. Skala mapy to stosunek odległości na mapie do odpowiadającej jej odległości w terenie. Innymi słowy, skala mówi nam, ile razy rzeczywiste odległości zostały zmniejszone, żeby zmieścić się na mapie.

Skala pozwala nam obliczyć rzeczywiste odległości na podstawie pomiarów na mapie. Dzięki skali możemy dowiedzieć się, jak daleko jest z Krakowa do Warszawy, patrząc tylko na mapę Polski. To super przydatne, prawda?

Oto krok po kroku, jak radzić sobie z zadaniami na sprawdzianie z map i skali:

Rozpoznawanie rodzajów skali

Skala może być przedstawiona na trzy sposoby:

Skala liczbowa: np. 1:100 000. Oznacza to, że 1 cm na mapie odpowiada 100 000 cm (czyli 1 km) w rzeczywistości.
Skala mianowana: np. 1 cm – 1 km. Oznacza to to samo, co skala liczbowa – 1 cm na mapie to 1 km w terenie.
Skala graficzna (podziałka liniowa): to narysowany odcinek podzielony na równe części, oznaczony wartościami w kilometrach lub metrach. Ułatwia szybkie odczytywanie odległości.

Zadanie: Która skala jest większa: 1:50 000 czy 1:200 000?

Rozwiązanie: Skala 1:50 000 jest większa. Oznacza, że mapa jest bardziej szczegółowa, bo przedstawia mniejszy obszar w większej skali. Im mniejsza liczba po dwukropku, tym skala jest większa!

Obliczanie odległości w terenie na podstawie mapy

Oto prosta instrukcja:

Krok 1: Zmierz odległość między dwoma punktami na mapie w centymetrach (użyj linijki!).
Krok 2: Sprawdź skalę mapy. Jeśli skala jest liczbowa (np. 1:50 000), zamień ją na mianowaną (np. 1 cm – 500 m). Pamiętaj, że 1 km = 100 000 cm, a 1 m = 100 cm.
Krok 3: Pomnóż zmierzoną odległość na mapie przez wartość, którą reprezentuje 1 cm w terenie (zgodnie ze skalą mianowaną).

Przykład:

Odległość na mapie między dwoma miastami wynosi 5 cm. Skala mapy to 1:200 000.

Skala mianowana: 1 cm – 2 km (bo 200 000 cm = 2 km)
Rzeczywista odległość: 5 cm * 2 km/cm = 10 km

Odp.: Rzeczywista odległość między miastami wynosi 10 km.

Obliczanie odległości na mapie na podstawie odległości w terenie

Procedura wygląda następująco:

Krok 1: Zapisz skalę mapy.
Krok 2: Zamień jednostki odległości w terenie na centymetry (jeśli skala jest podana w centymetrach). Pamiętaj: 1 km = 100 000 cm, 1 m = 100 cm.
Krok 3: Podziel odległość w terenie (w centymetrach) przez liczbę po dwukropku w skali liczbowej.

Przykład:

Rzeczywista odległość między dwoma wsiami wynosi 4 km. Skala mapy to 1:100 000.

Zamieniamy kilometry na centymetry: 4 km = 400 000 cm
Dzielimy odległość w cm przez liczbę po dwukropku: 400 000 cm / 100 000 = 4 cm

Odp.: Odległość między wsiami na mapie wynosi 4 cm.

Wykorzystanie podziałki liniowej

Podziałka liniowa to graficzna reprezentacja skali. Zazwyczaj jest to odcinek podzielony na równe części, opisane wartościami odległości w terenie (np. kilometry). Żeby odczytać odległość za pomocą podziałki liniowej:

Krok 1: Zmierz odległość na mapie między dwoma punktami.
Krok 2: Przyłóż zmierzoną odległość do podziałki liniowej, zaczynając od zera.
Krok 3: Odczytaj wartość z podziałki, która odpowiada zmierzonej odległości. To będzie rzeczywista odległość w terenie.

Podziałka liniowa jest bardzo wygodna, bo pozwala szybko odczytać odległości bez konieczności przeliczania.

Pamiętaj!

Zawsze czytaj uważnie polecenie. Zwróć uwagę, o co pytają!
Zawsze sprawdzaj jednostki. Przeliczaj kilometry na centymetry i na odwrót, jeśli jest to konieczne.
Używaj linijki do precyzyjnego pomiaru odległości na mapie.
Jeśli masz wątpliwości, narysuj sobie prosty schemat lub tabelkę, żeby uporządkować dane.

Powodzenia na sprawdzianie! Z tą wiedzą na pewno dasz radę!