Sprawdzian Z Fonetyki 1 Gimnazjum Miedzy Nami

Sprawdzian Z Fonetyki 1 Gimnazjum Między Nami to test sprawdzający wiedzę z zakresu fonetyki dla uczniów pierwszej klasy gimnazjum, korzystających z podręcznika "Między Nami". Fonetyka, najprościej mówiąc, zajmuje się dźwiękami mowy.

Krok 1: Alfabet Fonetyczny

Pierwszym krokiem jest zrozumienie, że litera w alfabecie, a fonem (dźwięk) to nie zawsze to samo. Polski alfabet ma 32 litery, ale znacznie więcej fonemów! Musisz znać podstawowe symbole fonetyczne, nawet jeśli nie będziesz ich zapisywać. Zrozumienie, że "ó" i "u" często oznaczają ten sam dźwięk [u] jest kluczowe.

Przykład: Słowo "mówić" i "mur" zawierają ten sam dźwięk [u].

Krok 2: Samogłoski i Spółgłoski

Samogłoski to dźwięki, przy których powietrze swobodnie przepływa przez jamę ustną (np. a, e, i, o, u, y). Spółgłoski natomiast powstają, gdy powietrze napotyka przeszkodę (np. b, c, d, f, g, h, j, k, l, ł, m, n, p, r, s, ś, t, w, z, ż, ź, ć, dź).

Przykład: W słowie "mama" mamy dwie samogłoski (a) i dwie spółgłoski (m).

Krok 3: Dźwięczność i Bezdźwięczność

Spółgłoski dzielimy na dźwięczne (przy wymawianiu drżą wiązadła głosowe) i bezdźwięczne (wiązadła nie drżą). Dotknij gardła i wymów "z" a potem "s". Poczujesz różnicę! Dźwięczność i bezdźwięczność wpływa na wymowę w grupach spółgłoskowych.

Przykład: "d" jest dźwięczne, a "t" jest bezdźwięczne. "b" jest dźwięczne, a "p" jest bezdźwięczne.

Krok 4: Ubezdźwięcznianie

Na końcu wyrazu, spółgłoski dźwięczne często ulegają ubezdźwięcznieniu. To oznacza, że wymawiamy je jak spółgłoski bezdźwięczne. Dzieje się tak, aby ułatwić wymowę.

Przykład: Słowo "krzyk" wymawiamy [kʂɨk], a nie [kʂɨg]. Słowo "ząb" wymawiamy [zɔmp], a nie [zɔmb].

Krok 5: Upodobnienia Fonetyczne

Upodobnienia fonetyczne to zmiany w wymowie, gdzie jeden dźwięk upodabnia się do drugiego, najczęściej pod względem dźwięczności. Rozróżniamy upodobnienia postępowe (pierwszy dźwięk wpływa na drugi) i wsteczne (drugi dźwięk wpływa na pierwszy).

Przykład: W wyrażeniu "jakby" "k" upodabnia się do dźwięcznego "b" i jest wymawiane bardziej jak "g". W słowie "prośba" "ś" upodabnia się do dźwięcznego "b" i jest wymawiane bardziej jak "ź".

Znaczenie praktyczne:

Znajomość fonetyki pomaga w poprawnej wymowie języka polskiego, co jest ważne w komunikacji. Ułatwia także naukę języków obcych, ponieważ pozwala na precyzyjne rozpoznawanie i naśladowanie dźwięków.