Sprawdzian Z Fizyki 3 Gimnazjum Elektryczność
Hej Trzecioklasisto! Fizyka prądu może wydawać się straszna, ale obiecuję, że tak nie jest! Wyobraź sobie, że prąd to woda płynąca rzeką. Zrozumienie kilku podstawowych zasad pomoże Ci przejść przez sprawdzian z fizyki z uśmiechem na twarzy. Dziś skupimy się na najważniejszych zagadnieniach związanych z elektrycznością w gimnazjum.
Napięcie (U), Prąd (I) i Opór (R)
Pomyśl o napięciu (U) jako o sile pchającej wodę w rzece. Im większe napięcie, tym silniejszy "nacisk" na elektrony, żeby się poruszały. Mierzymy je w woltach (V). Wyobraź sobie baterię AA. Ma 1.5V. Dwie takie baterie połączone szeregowo dają 3V, czyli podwójny "nacisk".
Teraz pomyśl o prądzie (I) jako o ilości wody przepływającej przez rzekę w danym czasie. Im więcej elektronów przepływa przez przewodnik, tym większy prąd. Mierzymy go w amperach (A). Duży prąd to jak powódź, a mały prąd to jak cienki strumyk.
Opór (R) to tak jakby kamienie i przeszkody w rzece, które utrudniają przepływ wody. Im większy opór, tym trudniej elektronom się poruszać. Mierzymy go w omach (Ω). Żarówka ma spory opór, dlatego świeci, gdy przepływa przez nią prąd.
Te trzy wielkości są ze sobą powiązane prawem Ohma: U = I * R. Czyli napięcie jest równe prądowi pomnożonemu przez opór. Pamiętając tę zależność, łatwo obliczysz brakujące wartości.
Obwody elektryczne: Szeregowy i Równoległy
Wyobraź sobie, że masz lampki choinkowe. Jeśli jedna się spali i wszystkie gasną, to znaczy, że są połączone szeregowo. W obwodzie szeregowym prąd płynie tylko jedną drogą. Jeśli jedna część obwodu przestaje działać, cały obwód przestaje działać. Opór w takim obwodzie sumuje się.
Teraz pomyśl o lampkach w domu. Jeśli jedna się spali, reszta nadal świeci. To znaczy, że są połączone równolegle. W obwodzie równoległym prąd ma kilka dróg, którymi może płynąć. Jeśli jedna gałąź przestaje działać, reszta obwodu nadal działa. Opór w takim obwodzie oblicza się inaczej, ale na sprawdzianie wystarczy, że zapamiętasz, że całkowity opór jest mniejszy niż najmniejszy opór w gałęzi.
Pamiętaj! Ćwicz rozwiązywanie zadań. Im więcej zadań zrobisz, tym lepiej zrozumiesz zależności i zasady elektryczności. Powodzenia na sprawdzianie!
