Sprawdzian Z Chemii Atomy I Cząsteczki Klasa 7 Brainly

Okej, rozumiem. Oto artykuł, który odpowiada na pytania dotyczące sprawdzianu z chemii o atomach i cząsteczkach dla klasy 7, napisany prostym językiem po polsku:

Hej klaso 7! Wiem, że zbliża się sprawdzian z chemii o atomach i cząsteczkach, więc przygotowałem dla Was małą powtórkę i wyjaśnienie najważniejszych zagadnień. Mam nadzieję, że to pomoże Wam dobrze się przygotować i zdobyć jak najlepsze oceny!

Zacznijmy od podstaw: czym w ogóle jest ten atom? Wyobraźcie sobie, że macie klocek LEGO. To najmniejszy kawałek LEGO, który nadal jest tym LEGO. Atom jest podobny – to najmniejsza część pierwiastka (jak np. wodór, tlen, węgiel), która zachowuje jego właściwości. Nie da się go już bardziej podzielić, zachowując te same cechy pierwiastka.

Co siedzi w środku atomu? Atom to nie jest pusta kulka. W środku ma jądro, a wokół jądra krążą elektrony. Jądro składa się z protonów i neutronów. Protony mają ładunek dodatni (+), elektrony mają ładunek ujemny (-), a neutrony są obojętne (nie mają ładunku). Liczba protonów decyduje o tym, jaki to pierwiastek! Np. atom wodoru ma jeden proton, atom helu ma dwa protony, atom tlenu ma osiem protonów, i tak dalej. Liczba protonów to liczba atomowa. Możecie ją znaleźć w układzie okresowym pierwiastków.

Elektrony nie krążą sobie tak chaotycznie wokół jądra. Poruszają się po konkretnych orbitach, które nazywamy powłokami elektronowymi. Każda powłoka może pomieścić określoną liczbę elektronów. Najbliższa jądra powłoka (oznaczana literą K) może pomieścić maksymalnie 2 elektrony. Druga powłoka (L) może pomieścić maksymalnie 8 elektronów. Trzecia (M) też może pomieścić 8 (przynajmniej w tych pierwiastkach, które omawiamy w 7 klasie). Żeby atom był stabilny, jego ostatnia powłoka (czyli ta najbardziej zewnętrzna) powinna być zapełniona – powinna mieć 8 elektronów (wyjątkiem jest wodór i hel, które dążą do zapełnienia powłoki K, czyli do 2 elektronów).

Co się stanie, jeśli ostatnia powłoka nie jest zapełniona? Atomy dążą do tego, żeby ją zapełnić. I robią to poprzez łączenie się z innymi atomami – tworzą wiązania chemiczne. Kiedy atomy łączą się ze sobą, powstają cząsteczki.

Cząsteczki – czyli atomy razem!

Cząsteczka to nic innego jak dwa lub więcej atomów połączonych ze sobą. Na przykład, cząsteczka wody (H₂O) składa się z dwóch atomów wodoru (H) i jednego atomu tlenu (O). Cząsteczka tlenu, którym oddychamy (O₂), składa się z dwóch atomów tlenu. A cząsteczka metanu (CH₄), który jest głównym składnikiem gazu ziemnego, składa się z jednego atomu węgla (C) i czterech atomów wodoru (H).

Jak atomy łączą się w cząsteczki? Robią to poprzez tworzenie wiązań chemicznych. Wiązania chemiczne to siły, które utrzymują atomy razem w cząsteczce. Istnieje kilka rodzajów wiązań chemicznych, ale na potrzeby 7 klasy skupimy się na wiązaniu kowalencyjnym.

Wiązanie kowalencyjne powstaje wtedy, gdy atomy "dzielą się" elektronami. Wyobraźcie sobie, że macie dwóch kolegów, którzy mają razem 7 cukierków. Żeby obaj byli zadowoleni, mogą się podzielić cukierkami tak, żeby każdy miał po 3,5 cukierka. Podobnie robią atomy – dzielą się elektronami, żeby oba miały zapełnione ostatnie powłoki. Na przykład, w cząsteczce wody (H₂O) atom tlenu "dzieli się" elektronami z dwoma atomami wodoru. Dzięki temu atom tlenu ma 8 elektronów na ostatniej powłoce (czyli jest zapełniona), a każdy atom wodoru ma 2 elektrony na swojej jedynej powłoce (też zapełniona).

Różnica między atomem a cząsteczką jest taka, że atom to pojedyncza jednostka pierwiastka, a cząsteczka to kilka atomów połączonych ze sobą. Atom wodoru (H) to atom, ale cząsteczka wodoru (H₂) to już cząsteczka. Atom tlenu (O) to atom, ale cząsteczka tlenu (O₂) to cząsteczka.

Co jeszcze warto wiedzieć na sprawdzian?

• Symbole pierwiastków: Musicie znać symbole najważniejszych pierwiastków, takich jak wodór (H), tlen (O), węgiel (C), azot (N), sód (Na), potas (K), magnez (Mg), wapń (Ca), żelazo (Fe), chlor (Cl).
• Wzory sumaryczne: Wzór sumaryczny pokazuje, z jakich atomów składa się dana cząsteczka i w jakiej ilości. Na przykład, wzór sumaryczny wody to H₂O, co oznacza, że cząsteczka wody składa się z dwóch atomów wodoru i jednego atomu tlenu. Musicie umieć odczytywać wzory sumaryczne i określać, jakie pierwiastki wchodzą w skład danej cząsteczki i ile ich jest.
• Modele cząsteczek: Czasami używamy modeli, żeby lepiej zobrazować, jak wyglądają cząsteczki. Modele kulkowe (gdzie atomy są przedstawione jako kulki) i modele pręcikowe (gdzie wiązania są przedstawione jako pręciki) są często używane.
• Mieszaniny: Pamiętajcie, że to, co nas otacza, to często mieszaniny różnych substancji, a nie czyste pierwiastki lub związki chemiczne. Mieszanina to połączenie dwóch lub więcej substancji, które nie reagują ze sobą chemicznie. Możemy mieć mieszaniny jednorodne (gdzie nie widać gołym okiem, co wchodzi w skład mieszaniny, np. powietrze) i mieszaniny niejednorodne (gdzie widać poszczególne składniki, np. piasek z wodą).
• Pierwiastki i związki chemiczne: Pierwiastek to substancja, która składa się z atomów tego samego rodzaju (np. żelazo, złoto, tlen). Związek chemiczny to substancja, która składa się z dwóch lub więcej różnych pierwiastków połączonych ze sobą chemicznie (np. woda, sól kuchenna, cukier).

Na koniec, kilka przykładów zadań, które mogą pojawić się na sprawdzianie:

1. Co to jest atom? Wymień składniki atomu i określ ich ładunki elektryczne.
2. Co to jest cząsteczka? Podaj przykłady cząsteczek.
3. Napisz wzór sumaryczny tlenku węgla(IV) i powiedz, z ilu atomów jakich pierwiastków składa się ta cząsteczka.
4. Narysuj schemat atomu tlenu (O) i powiedz, ile elektronów znajduje się na jego ostatniej powłoce.
5. Wyjaśnij, jak powstaje wiązanie kowalencyjne.
6. Podaj przykłady mieszanin jednorodnych i niejednorodnych.
7. Z czego składa się jądro atomu?

Mam nadzieję, że to krótkie powtórzenie pomoże Wam przygotować się do sprawdzianu. Pamiętajcie, żeby powtórzyć sobie definicje, symbole pierwiastków i wzory sumaryczne. I nie stresujcie się za bardzo! Powodzenia na sprawdzianie! Jeśli macie jakieś pytania, to śmiało pytajcie!