Sprawdzian Klasa 8 Biologia Genetyka Nowa Era

Cześć! Przygotowujesz się do sprawdzianu z genetyki? Świetnie! Zrozumienie podstaw genetyki to klucz. Pomożemy Ci to ogarnąć, krok po kroku. Zaczynamy!

Co to jest genetyka?

Genetyka to nauka o dziedziczeniu cech. To jak cechy rodziców przekazywane są potomstwu. Zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego masz kolor oczu po mamie, a wzrost po tacie? Właśnie tym zajmuje się genetyka!

Podstawowe pojęcia

Gen to podstawowa jednostka dziedziczności. To fragment DNA, który zawiera informację o konkretnej cesze. Na przykład, gen koloru oczu. Wyobraź sobie, że gen to przepis na ciasto, a każda litera w przepisie to element DNA.

DNA (kwas deoksyrybonukleinowy) to cząsteczka, która zawiera całą informację genetyczną. To taka instrukcja obsługi dla Twojego organizmu. DNA ma kształt podwójnej helisy, jak skręcona drabina.

Allele to różne wersje tego samego genu. Na przykład, gen koloru oczu może mieć allele na oczy niebieskie i brązowe. Każdy z nas ma dwa allele danego genu – jeden od mamy i jeden od taty.

Homozygota i heterozygota

Homozygota to sytuacja, gdy masz dwa identyczne allele danego genu. Na przykład, dwa allele na niebieskie oczy (bb). Wtedy na pewno będziesz miał niebieskie oczy.

Heterozygota to sytuacja, gdy masz dwa różne allele danego genu. Na przykład, jeden allel na niebieskie oczy (b) i jeden na brązowe oczy (B). W tym przypadku, zwykle ujawnia się allel dominujący (tutaj brązowe oczy).

Dominacja i recesywność

Allel dominujący to taki, który ujawnia się, nawet jeśli masz tylko jedną jego kopię. Oznacza się go dużą literą (np. B – brązowe oczy). To taki "szef", który decyduje, jaką cechę będziesz miał.

Allel recesywny ujawnia się tylko wtedy, gdy masz dwie jego kopie. Oznacza się go małą literą (np. b – niebieskie oczy). Musisz mieć dwa allele "b", żeby mieć niebieskie oczy.

Przykład z życia

Pomyśl o kolorze włosów. Jeśli masz brązowe włosy, mogłeś odziedziczyć dwa allele na brązowe włosy (BB) lub jeden allel na brązowe (B) i jeden na blond (b). Blond włosy pojawią się tylko wtedy, gdy odziedziczysz dwa allele na blond włosy (bb).

Genetyka jest fascynująca, prawda? Mam nadzieję, że ten artykuł pomógł Ci lepiej zrozumieć podstawy genetyki i przygotować się do sprawdzianu. Powodzenia!