Sprawdzian Klasa 5 Język Polski Rzeczownik

Hej Uczniowie Klasy 5! Gotowi na sprawdzian z języka polskiego? Wiem, że gramatyka może czasem wydawać się trudna, ale nie martwcie się! Jestem tutaj, żeby pomóc Wam zrozumieć wszystko krok po kroku. Skupimy się dzisiaj na rzeczowniku, czyli jednej z najważniejszych części mowy. Przygotujcie notatniki, coś do pisania i dużo pozytywnej energii! Zaczynamy!

Co to jest Rzeczownik?

Najpierw, przypomnijmy sobie, czym w ogóle jest rzeczownik. Najprościej mówiąc, rzeczownik to słowo, które nazywa:

Osoby (np. mama, tata, uczeń, nauczyciel)
Zwierzęta (np. pies, kot, ptak, lew)
Rzeczy (np. książka, długopis, stół, komputer)
Miejsca (np. dom, szkoła, park, miasto)
Zjawiska (np. deszcz, śnieg, wiatr, burza)
Pojęcia abstrakcyjne (np. miłość, radość, smutek, wolność)

Zatem, jeśli widzisz jakieś słowo, które odpowiada na pytanie "kto to?" lub "co to?", to bardzo prawdopodobne, że jest to rzeczownik. Spróbujmy z przykładami:

Kto to? Dziewczynka. (Rzeczownik) Co to? Książka. (Rzeczownik) Co to? Szczęście. (Rzeczownik)

Rodzaje Rzeczowników

Rzeczowniki dzielimy na różne rodzaje. Najważniejsze to:

Rzeczowniki własne: To nazwy konkretnych osób, zwierząt, miejsc i rzeczy, pisane wielką literą. Przykłady: Ania, Warszawa, Wisła, Puszek (imię kota).
Rzeczowniki pospolite: To nazwy ogólne, które odnoszą się do całej grupy osób, zwierząt, miejsc i rzeczy, pisane małą literą. Przykłady: dziewczynka, miasto, rzeka, kot.

Pamiętaj! To bardzo ważne, żeby odróżniać rzeczowniki własne od rzeczowników pospolitych, bo to wpływa na pisownię!

Liczba Rzeczownika

Rzeczowniki mają liczbę pojedynczą i mnogą. To chyba znacie już bardzo dobrze!

Liczba pojedyncza: Odnosi się do jednego przedmiotu, osoby, miejsca itp. Np. książka, uczeń, pies.
Liczba mnoga: Odnosi się do więcej niż jednego przedmiotu, osoby, miejsca itp. Np. książki, uczniowie, psy.

Czasami tworzenie liczby mnogiej może być trochę trudne, bo zmienia się końcówka słowa. Na przykład:

Dom - domy Książka - książki Nauczyciel - nauczyciele Okno - okna

Warto poćwiczyć tworzenie liczby mnogiej różnych rzeczowników, żeby na sprawdzianie nie mieć z tym problemu!

Rodzaj Rzeczownika

Każdy rzeczownik ma swój rodzaj. W języku polskim mamy trzy rodzaje gramatyczne w liczbie pojedynczej:

Rodzaj męski (on): Możemy o nim powiedzieć "ten". Np. ten chłopak, ten pies, ten dom.
Rodzaj żeński (ona): Możemy o nim powiedzieć "ta". Np. ta dziewczynka, ta książka, ta szkoła.
Rodzaj nijaki (ono): Możemy o nim powiedzieć "to". Np. to dziecko, to okno, to słońce.

W liczbie mnogiej mamy dwa rodzaje:

Rodzaj męskoosobowy (oni): Dotyczy mężczyzn i grup mieszanych (np. chłopcy i dziewczynki). Np. ci chłopcy, ci nauczyciele, ci uczniowie.
Rodzaj niemęskoosobowy (one): Dotyczy kobiet, zwierząt, rzeczy i pojęć abstrakcyjnych. Np. te dziewczynki, te książki, te stoły.

Rozpoznawanie rodzaju rzeczownika jest bardzo ważne, bo wpływa na odmianę innych części mowy, które się z nim łączą, np. przymiotników (wysoki chłopak, wysoka dziewczynka, wysokie okno).

Jak rozpoznać rodzaj rzeczownika?

Najłatwiej jest zadać sobie pytanie "ten, ta, to?". Jeśli możesz powiedzieć "ten" przed rzeczownikiem, to jest on rodzaju męskiego. Jeśli "ta", to jest rodzaju żeńskiego, a jeśli "to", to jest rodzaju nijakiego.

Na przykład:

Chłopak – ten chłopak (rodzaj męski) Książka – ta książka (rodzaj żeński) Okno – to okno (rodzaj nijaki)

Przypadki Rzeczownika (Krótkie Przypomnienie)

W języku polskim mamy siedem przypadków. Na sprawdzianie z klasy 5 nie będzie pewnie zbyt wiele zadań dotyczących przypadków, ale warto je sobie przypomnieć:

Mianownik (Kto? Co?) – np. Kto przyszedł? Uczeń.
Dopełniacz (Kogo? Czego?) – np. Nie ma kogo? Ucznia.
Celownik (Komu? Czemu?) – np. Komu się przyglądam? Uczniowi.
Biernik (Kogo? Co?) – np. Kogo widzę? Ucznia.
Narzędnik (Z kim? Z czym?) – np. Z kim idę? Z uczniem.
Miejscownik (O kim? O czym?) – np. O kim mówię? O uczniu.
Wołacz (O!) – np. Uczniu, posłuchaj!

Znajomość przypadków jest ważna, bo pozwala nam poprawnie budować zdania i odmieniać rzeczowniki.

Ćwiczenia!

Teraz czas na trochę praktyki! Spróbuj odpowiedzieć na poniższe pytania:

Podkreśl wszystkie rzeczowniki w zdaniu: "Na stole leżała książka i długopis".
Określ rodzaj rzeczownika "słońce".
Podaj liczbę mnogą rzeczownika "drzewo".
Czy "Kasia" to rzeczownik własny czy pospolity?

Sprawdź swoje odpowiedzi! Mam nadzieję, że poszło Ci świetnie!

Podsumowanie

Gratulacje! Dotarliśmy do końca naszego powtórzenia! Pamiętaj:

Rzeczownik nazywa osoby, zwierzęta, rzeczy, miejsca, zjawiska i pojęcia abstrakcyjne.
Dzielimy rzeczowniki na własne (pisane wielką literą) i pospolite (pisane małą literą).
Rzeczowniki mają liczbę pojedynczą i mnogą.
Rzeczowniki mają rodzaj męski, żeński lub nijaki (w liczbie pojedynczej) oraz męskoosobowy i niemęskoosobowy (w liczbie mnogiej).
Znajomość przypadków pomaga w poprawnej odmianie rzeczowników.

Pamiętaj, żeby przed sprawdzianem jeszcze raz przejrzeć notatki i rozwiązać kilka ćwiczeń. Wierzę w Ciebie! Powodzenia na sprawdzianie! Jesteś w stanie to zrobić!

Jeśli masz jakieś pytania, nie wahaj się zapytać! Trzymam kciuki!