Sprawdzian Historia Klasa 2 Gimnazjum Xvii Wiek
Przygotowując się do sprawdzianu z historii w klasie 2 gimnazjum, a konkretnie z XVII wieku, musisz opanować szereg zagadnień. Ten artykuł pomoże Ci zrozumieć kluczowe obszary i skutecznie przygotować się do testu. Skupimy się na najważniejszych tematach i podejściach, które umożliwią Ci rozwiązywanie zadań.
Główne obszary tematyczne XVII wieku:
- Kryzys XVII wieku: Gospodarczy, społeczny i polityczny.
- Wojna trzydziestoletnia (1618-1648): Przyczyny, przebieg, skutki.
- Absolutyzm we Francji: Rządy Ludwika XIV.
- Rzeczpospolita Obojga Narodów w XVII wieku: Kryzys, wojny, reformy.
- Kultura baroku.
- Rewolucja angielska (1642-1651): Przyczyny, przebieg, skutki.
Zacznijmy więc krok po kroku!
Kryzys XVII Wieku:
Kryzys XVII wieku to kompleksowy problem dotykający całą Europę. Charakteryzował się on spowolnieniem gospodarczym, wzrostem napięć społecznych (bunty chłopskie, zamieszki miejskie) oraz problemami politycznymi (wojny, konflikty wewnętrzne).
- Przyczyny:
- Zmniejszenie produkcji rolnej (zmiany klimatyczne, wojny).
- Epidemie (np. dżuma).
- Wojny (duże koszty, straty ludzkie).
- Skutki:
- Spadek liczby ludności.
- Osłabienie gospodarki.
- Wzrost napięć społecznych i politycznych.
Przykład zadania: Wyjaśnij, jak wojna wpływała na sytuację gospodarczą w XVII wieku. Odpowiedź: Wojny generowały ogromne koszty, zmuszały do nakładania wysokich podatków na ludność, niszczyły uprawy i infrastrukturę, prowadząc do głodu i osłabienia gospodarki.
Wojna Trzydziestoletnia (1618-1648):
Wojna trzydziestoletnia to jeden z najważniejszych konfliktów w historii Europy. Początkowo miała charakter religijny, ale szybko przekształciła się w walkę o dominację polityczną na kontynencie. Kluczowe państwa zaangażowane to: Habsburgowie (Austria, Hiszpania), Francja, Szwecja, Dania i Rzesza Niemiecka.
- Przyczyny:
- Konflikty religijne między katolikami i protestantami.
- Rywalizacja Habsburgów z Francją o dominację w Europie.
- Ambicje poszczególnych państw Rzeszy Niemieckiej.
- Przebieg:
- Defenestracja praska (1618) – początek wojny.
- Zaangażowanie kolejnych państw (Dania, Szwecja, Francja).
- Okres interwencji szwedzkiej (Gustaw Adolf).
- Skutki:
- Pokój westfalski (1648) – koniec wojny.
- Osłabienie pozycji Habsburgów.
- Wzrost znaczenia Francji.
- Rozdrobnienie polityczne Rzeszy Niemieckiej.
- Ogromne straty ludzkie i gospodarcze.
Przykład zadania: Wymień trzy skutki wojny trzydziestoletniej. Odpowiedź: Pokój westfalski, osłabienie Habsburgów, wzrost znaczenia Francji.
Absolutyzm we Francji:
Absolutyzm to forma rządów, w której władca posiada pełnię władzy, bez ograniczeń prawnych czy instytucjonalnych. Klasycznym przykładem absolutyzmu jest Francja za panowania Ludwika XIV (Król Słońce).
- Cechy absolutyzmu:
- Władza skupiona w rękach monarchy.
- Brak parlamentu ograniczającego władzę króla.
- Rozbudowana biurokracja.
- Silna armia.
- Kontrola nad kościołem.
- Kult monarchy.
- Polityka Ludwika XIV:
- Centralizacja władzy.
- Rozbudowa Wersalu.
- Merkantylizm (polityka gospodarcza).
- Wojny (dążenie do ekspansji terytorialnej).
Przykład zadania: Wymień trzy cechy absolutyzmu. Odpowiedź: Władza skupiona w rękach monarchy, brak parlamentu ograniczającego władzę króla, rozbudowana biurokracja.
Rzeczpospolita Obojga Narodów w XVII wieku:
XVII wiek to okres kryzysu dla Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Wojny, konflikty wewnętrzne i osłabienie władzy królewskiej doprowadziły do upadku państwa. Mówimy o *potopie szwedzkim*, powstaniach kozackich, wojnach z Turcją i Rosją.
- Przyczyny kryzysu:
- Słaba władza królewska (elekcyjność tronu).
- Warcholstwo szlachty.
- Powstania kozackie (np. powstanie Chmielnickiego).
- Wojny z sąsiadami (Szwecja, Rosja, Turcja).
- Ważne wydarzenia:
- Potop szwedzki (1655-1660).
- Powstanie Chmielnickiego (1648-1654).
- Obrona Jasnej Góry.
- Wojna z Turcją (wiktoria wiedeńska 1683r.).
- Skutki kryzysu:
- Osłabienie państwa.
- Straty terytorialne.
- Zniszczenia wojenne.
- Spadek liczby ludności.
Przykład zadania: Opisz krótko potop szwedzki i jego skutki dla Rzeczpospolitej. Odpowiedź: Potop szwedzki to najazd Szwedów na Polskę w latach 1655-1660. Spowodował ogromne zniszczenia, straty ludności i osłabienie państwa.
Kultura Baroku:
Barok to epoka w sztuce i kulturze europejskiej, charakteryzująca się przepychem, dynamizmem, emocjonalnością i religijnością. Ważni przedstawiciele baroku to: Caravaggio, Rembrandt, Bernini, Bach.
- Cechy baroku:
- Przepych i bogactwo form.
- Dynamizm i ruch.
- Emocjonalność i ekspresja.
- Religijność.
- Kontrasty (światło-cień).
- Przykłady dzieł barokowych:
- Kościół św. Piotra w Rzymie.
- Pałac w Wersalu.
- Malarstwo Rembrandta.
Przykład zadania: Wymień trzy cechy charakterystyczne dla sztuki barokowej. Odpowiedź: Przepych i bogactwo form, dynamizm i ruch, emocjonalność i ekspresja.
Rewolucja Angielska (1642-1651):
Rewolucja angielska to konflikt między królem (Karolem I) a parlamentem, który doprowadził do obalenia monarchii i ustanowienia republiki (Commonwealth). Kluczowe postacie: Oliver Cromwell.
- Przyczyny:
- Konflikt między królem a parlamentem o władzę.
- Dążenie króla do absolutyzmu.
- Spory religijne.
- Przebieg:
- Wojna domowa (1642-1649).
- Egzekucja Karola I (1649).
- Rządy Olivera Cromwella (protektorat).
- Skutki:
- Obalenie monarchii.
- Ustanowienie republiki.
- Wzmocnienie pozycji parlamentu.
Przykład zadania: Jakie były przyczyny rewolucji angielskiej? Odpowiedź: Konflikt między królem a parlamentem o władzę, dążenie króla do absolutyzmu, spory religijne.
Pamiętaj, że przygotowanie do sprawdzianu to proces. Przeczytaj uważnie podręcznik, notatki z lekcji i korzystaj z materiałów dodatkowych. Powodzenia!
