Sprawdzian Geografia 3 Gim Co To Sa Gołoborza

Hej uczniowie! Dziś porozmawiamy o czymś fascynującym – gołoborzach! Co to takiego i gdzie możemy je znaleźć? Wyobraźcie sobie krajobraz pełen luźnych skał. To właśnie gołoborze!

Gołoborze to specyficzny rodzaj formy terenu. Jest to rumowisko skalne. Składa się z ostrokrawędzistych bloków skalnych. Te bloki nie są ze sobą połączone. Leżą na zboczach gór lub pagórków.

Jak powstaje gołoborze?

Powstawanie gołoborzy to proces długotrwały. Głównie związany jest z wietrzeniem mrozowym. Wietrzenie mrozowe to rozpad skał pod wpływem zamarzającej wody. Woda wnika w szczeliny skał. Zamarzając zwiększa swoją objętość. To powoduje rozsadzanie skały od środka. Wyobraźcie sobie butelkę z wodą w zamrażalniku!

Proces ten powtarza się wiele razy. Fragmenty skał stopniowo oddzielają się od podłoża. Z czasem gromadzą się na zboczach. Tworzą charakterystyczne rumowisko skalne. To właśnie gołoborze! Pamiętajcie, zimno i woda to kluczowe elementy.

Gdzie w Polsce znajdziemy gołoborza?

W Polsce gołoborza występują głównie w Górach Świętokrzyskich. Można je spotkać także w Tatrach i Karkonoszach. Góry Świętokrzyskie są idealnym przykładem. Tamtejsze gołoborza są bardzo dobrze zachowane. Stanowią atrakcję turystyczną.

Wyobraźcie sobie wycieczkę w góry. Nagle widzicie morze kamieni! To właśnie gołoborze. Spacer po nim to prawdziwa przygoda. Trzeba uważać, żeby się nie poślizgnąć!

Porównanie do innych form terenu

Gołoborze różni się od osuwiska. Osuwisko to masa ziemi lub skał. Ześlizguje się ona po zboczu. Gołoborze to po prostu nagromadzenie luźnych skał. Różni się także od moreny. Morena to wał usypany przez lodowiec. Zawiera różnego rodzaju materiał. Piasek, żwir i głazy.

Pomyślcie o gołoborzu jako o gigantycznej układance z kamieni. Elementy tej układanki nie pasują do siebie idealnie. Leżą obok siebie. Osuwisko to jak błoto spływające po zboczu. Morena to jak hałda usypana przez maszynę.

Podsumowując: Gołoborze to rumowisko skalne, powstałe głównie w wyniku wietrzenia mrozowego. W Polsce znajdziemy je w górach. Szczególnie w Górach Świętokrzyskich.

Mam nadzieję, że teraz rozumiecie, co to są gołoborza. Następnym razem, gdy będziecie w górach, wypatrujcie ich! Powodzenia w nauce geografii!