Sprawdzian Fizyka 2 Gimnazjum Prąd Elektryczny
Prąd elektryczny to uporządkowany ruch ładunków elektrycznych (najczęściej elektronów) w przewodnikach, np. w metalach. Aby prąd mógł płynąć, potrzebne jest istnienie źródła napięcia (np. bateria) oraz zamkniętego obwodu elektrycznego.
Kluczowe aspekty prądu elektrycznego:
- Napięcie elektryczne (U): Mierzone w woltach (V). To różnica potencjałów elektrycznych między dwoma punktami obwodu. Napięcie jest "siłą napędową" dla elektronów.
- Natężenie prądu (I): Mierzone w amperach (A). Oznacza ilość ładunku przepływającego przez dany przekrój przewodnika w jednostce czasu. Im więcej elektronów przepływa, tym większe natężenie.
- Opór elektryczny (R): Mierzony w omach (Ω). To właściwość materiału, która utrudnia przepływ prądu. Niektóre materiały stawiają większy opór niż inne.
Związek między tymi trzema wielkościami opisuje prawo Ohma: U = I * R. Oznacza to, że napięcie jest równe natężeniu pomnożonemu przez opór.
Przykład 1: Jeśli podłączymy żarówkę o oporze 10 Ω do baterii 12 V, natężenie prądu płynącego przez żarówkę wyniesie I = U/R = 12 V / 10 Ω = 1.2 A.
Przykład 2: Zwiększenie oporu w obwodzie przy stałym napięciu spowoduje zmniejszenie natężenia prądu.
Ważnym pojęciem jest również moc elektryczna (P), mierzona w watach (W). Określa ona, ile energii elektrycznej jest zużywane w jednostce czasu. Obliczamy ją ze wzoru P = U * I (moc = napięcie * natężenie).
Prąd elektryczny jest powszechnie wykorzystywany w naszym życiu – zasila oświetlenie, urządzenia AGD, komputery i wiele innych urządzeń. Zrozumienie zasad jego działania jest kluczowe dla bezpiecznego i efektywnego korzystania z elektryczności.
