Sprawdzian Chemia Klasa 7 Rozpuszczalność Wsip

Rozpuszczalność to maksymalna ilość danej substancji, zwanej substancją rozpuszczaną, która może rozpuścić się w określonej ilości rozpuszczalnika (najczęściej wody) w danej temperaturze i pod danym ciśnieniem. Rozpuszczalność jest zwykle wyrażana w gramach substancji rozpuszczonej na 100 gramów rozpuszczalnika (g/100g H₂O).

Czynniki wpływające na rozpuszczalność:

• Rodzaj substancji: Substancje polarne (np. sól kuchenna) dobrze rozpuszczają się w rozpuszczalnikach polarnych (np. woda), a substancje niepolarne (np. tłuszcze) dobrze rozpuszczają się w rozpuszczalnikach niepolarnych (np. benzyna). Zasada "podobne rozpuszcza podobne".
• Temperatura: Rozpuszczalność większości substancji stałych rośnie wraz ze wzrostem temperatury. Rozpuszczalność gazów maleje wraz ze wzrostem temperatury.
• Ciśnienie: Wpływa znacząco na rozpuszczalność gazów. Wzrost ciśnienia powoduje zwiększenie rozpuszczalności gazu w cieczy (prawo Henry'ego).

Rodzaje roztworów:

• Roztwór nienasycony: Zawiera mniej substancji rozpuszczonej niż wynika to z jej rozpuszczalności w danej temperaturze.
• Roztwór nasycony: Zawiera maksymalną ilość substancji rozpuszczonej, jaką można rozpuścić w danej temperaturze.
• Roztwór przesycony: Zawiera więcej substancji rozpuszczonej niż wynika to z rozpuszczalności w danej temperaturze (jest to stan nietrwały).

Przykład 1: Rozpuszczalność chlorku sodu (NaCl) w wodzie w temperaturze 20°C wynosi około 36 g/100 g H₂O. Oznacza to, że maksymalnie 36 gramów soli kuchennej rozpuści się w 100 gramach wody w temperaturze 20°C, tworząc roztwór nasycony.

Przykład 2: Rozpuszczalność cukru (sacharozy) w wodzie wzrasta wraz ze wzrostem temperatury. Dlatego też więcej cukru rozpuści się w gorącej herbacie niż w zimnej.

Zastosowanie: Znajomość rozpuszczalności jest kluczowa w wielu dziedzinach, takich jak chemia, farmacja (przy tworzeniu leków), przemysł spożywczy (przy produkcji napojów) oraz w procesach oczyszczania wody.