Sprawdzian Chemia Klasa 3 Węglowodory Nasycone

Węglowodory nasycone, znane też jako alkany, to związki organiczne zbudowane wyłącznie z atomów węgla (C) i wodoru (H), w których wszystkie wiązania między atomami węgla są pojedyncze. Inaczej mówiąc, każdy atom węgla jest związany z innymi atomami węgla lub wodoru maksymalną liczbą wiązań, jaką może utworzyć.

Jak je rozpoznać? Najprostszy sposób to analiza wzoru ogólnego: C_nH_2n+2, gdzie 'n' oznacza liczbę atomów węgla w cząsteczce.

Spójrzmy na przykłady:

• Metan (CH₄): n=1, 1 atom węgla i 4 atomy wodoru. Jest głównym składnikiem gazu ziemnego.
• Etan (C₂H₆): n=2, 2 atomy węgla i 6 atomów wodoru. Używany jako paliwo.
• Propan (C₃H₈): n=3, 3 atomy węgla i 8 atomów wodoru. Często używany w butlach gazowych.
• Butan (C₄H₁₀): n=4, 4 atomy węgla i 10 atomów wodoru. Podobnie jak propan, używany jako paliwo.

Ważne cechy alkanów:

• Są mało reaktywne chemicznie.
• Zwykle są nierozpuszczalne w wodzie.
• Ich temperatura wrzenia rośnie wraz ze wzrostem liczby atomów węgla w cząsteczce.

Reakcje charakterystyczne dla alkanów to przede wszystkim spalanie (całkowite i niecałkowite) oraz reakcja podstawiania (substytucji), na przykład z chlorem lub bromem w obecności światła. Substytucja polega na tym, że atom wodoru w cząsteczce alkanu jest zastępowany przez atom innego pierwiastka, np. chloru.

Zapamiętaj: nasycone oznacza, że między atomami węgla są tylko wiązania pojedyncze!