Skrzydlaty Potwór O Kobiecej Sylwetce W Mitologii Greckiej

Drodzy uczniowie,

Dziś porozmawiamy o skrzydlatym potworze o kobiecej sylwetce w mitologii greckiej. Mówimy oczywiście o harpiach!

Harpii, to w mitologii greckiej skrzydlate potwory o ciele ptaka, ale z głową i piersiami kobiety. Wyobraźcie sobie orła, ale zamiast orlej głowy ma piękną, aczkolwiek złowrogą, twarz kobiety. Brzmi strasznie, prawda? I takie właśnie miały być! Ich imię, "Harpiai", dosłownie oznacza "porywaczki" lub "chwytające".

Wyobraźcie sobie teraz, jak to wyglądało: gwałtowny podmuch wiatru, cień przesłaniający słońce, a z nieba pikuje stwór z ostrymi szponami i skrzydłami większymi niż żagiel statku. Taka właśnie była harpie w wyobrażeniach starożytnych Greków.

Początkowo, harpie były postrzegane jako boginie wiatrów. W mitologii pojawiają się jako córki Taumasa (bóstwa morskich cudów) i Okeanidy Elektry. Miały więc całkiem szlachetne pochodzenie. W najstarszych opowieściach były tylko dwie: Aello ("Wicher") i Okypete ("Szybkolotna"). Później ich liczba wzrosła, a ich charakter uległ zmianie. Stały się symbolem zła, okrucieństwa i kary.

Harpie kojarzono z brudem, smrodem i zepsuciem. Przedstawiano je jako ohydne, głodne i wiecznie nienasycone potwory. Wyobraźcie sobie, że ktoś ciągle krzyczy z głodu i frustracji - to właśnie były harpie.

Czym się zajmowały harpie?

Harpie miały różne role w mitologii greckiej. Najczęściej kojarzone są z następującymi zadaniami:

• Porywanie ludzi, zwłaszcza dzieci. Harpie były porywaczami, które wykradały ludzi i zanosiły ich w nieznane miejsca. Czasami torturowały swoje ofiary przed śmiercią.
• Kradzież jedzenia. Harpie były wiecznie głodne i potrafiły splądrować każdy stół. Zanieczyszczały jedzenie swoimi odchodami, przez co stawało się niejadalne. Wyobraźcie sobie, że przygotowujecie przepyszną ucztę, a nagle wlatują harpie i niszczą wszystko, co zrobiliście!
• Karą bogów. Harpie często były narzędziem zemsty bogów. Zesłano je, by dręczyły tych, którzy dopuścili się przewinień wobec bogów. Najbardziej znanym przykładem jest kara, którą spotkała Fineusa, króla Tracji.

Fineus obdarzony był darem proroctwa, ale wykorzystywał go, zdradzając sekrety bogów. Zeus, rozzłoszczony jego postępowaniem, oślepił go i umieścił na odludnej wyspie, gdzie czekał na niego stół pełen pyszności. Niestety, za każdym razem, gdy Fineus chciał skosztować jedzenia, zlatywały harpie i porywały posiłek lub zanieczyszczały go swoimi odchodami. Fineus cierpiał głód i był skazany na wieczne męki.

Na szczęście dla Fineusa, na wyspę przybyli Argonauci pod wodzą Jazona. Wśród nich byli Boreadzi – synowie Boreasza, boga północnego wiatru, którzy potrafili latać. Boreadzi, Zetes i Calais, ulitowali się nad Fineusem i obiecali mu pomóc.

Rozpoczęła się dramatyczna walka. Boreadzi ścigali harpie po niebie, aż dopędzili je na Wyspach Strofades. Tam, na prośbę bogini Iris, zostawili harpie w spokoju, obiecując, że już nigdy nie będą nękać Fineusa. W zamian za to Fineus, wdzięczny za pomoc, doradził Argonautom, jak bezpiecznie przepłynąć przez Symplegady – skały, które zamykały przejście do Morza Czarnego.

Historia Fineusa pokazuje, jak straszne i okrutne mogły być harpie. Były one symbolem kary i nieszczęścia.

Harpie w sztuce i literaturze

Harpie, ze względu na swoją dwuznaczną naturę (piękna kobieta i groźny ptak), często pojawiały się w sztuce i literaturze. Można je spotkać na starożytnych wazach, rzeźbach i płaskorzeźbach. W średniowieczu i renesansie, harpie były popularnym motywem w bestiariuszach – ilustrowanych zbiorach zwierząt, zarówno realnych, jak i fantastycznych.

W literaturze harpie pojawiają się w "Odysei" Homera, gdzie są wspomniane jako porywaczki dzieci. W "Eneidzie" Wergiliusza harpie zatruwają jedzenie trojańczyków. Z kolei w "Boskiej Komedii" Dantego harpie zamieszkują las samobójców w piekle.

Harpie, pomimo swojego negatywnego wizerunku, fascynowały artystów i pisarzy. Ich potworny wygląd i okrutne czyny stanowiły inspirację dla wielu dzieł.

Mam nadzieję, że ta krótka opowieść o harpiach pomogła wam lepiej zrozumieć te fascynujące, choć przerażające, stwory z mitologii greckiej. Czy macie jakieś pytania?