Quiz Geografia Klasa 7 Dział 3

Czy zastanawialiście się kiedyś, dlaczego krajobraz Polski jest tak różnorodny? Czy wiecie, co kryje się pod pojęciem "ruchy górotwórcze" i jak wpływają one na kształtowanie naszego kraju? Jeśli chodzicie do klasy 7, to prawdopodobnie niedawno mierzyliście się z tymi zagadnieniami na lekcjach geografii, a konkretnie w dziale 3. Rozumiem, że ilość informacji i nowych pojęć może być przytłaczająca. Dlatego przygotowałem dla Was ten artykuł, który pomoże Wam utrwalić wiedzę i przygotować się do ewentualnego sprawdzianu lub kartkówki.

Krajobraz Polski – wynik długiej historii

Polska, choć na mapie Europy nie zajmuje największej powierzchni, to może pochwalić się bardzo zróżnicowanym krajobrazem. Mamy morze, góry, pojezierza, niziny… Skąd ta różnorodność? Odpowiedź kryje się w długiej i skomplikowanej historii geologicznej naszego kraju. Krajobraz, który widzimy dzisiaj, jest efektem działania różnych procesów zachodzących przez miliony lat.

Przejdźmy po kolei przez najważniejsze etapy kształtowania się krajobrazu Polski.

Era Paleozoiczna – Fundamenty pod Polską

Epoka paleozoiczna to odległe czasy, kiedy na obszarze dzisiejszej Polski tworzyły się podłoża geologiczne. Formowały się wtedy najstarsze skały, z których zbudowane są np. Sudety i Góry Świętokrzyskie. To były czasy intensywnych ruchów górotwórczych, które wypiętrzały te obszary. Pomyślcie o tym, jak o tworzeniu fundamentów pod dom – bez solidnego fundamentu nie da się zbudować nic trwałego.

Pamiętajcie! Paleozoik to czas powstawania najstarszych skał w Polsce.

Era Mezozoiczna – Morze i Dinozaury

W erze mezozoicznej, czyli w czasach dinozaurów, większość obszaru Polski była zalana przez morze. Na dnie morskim osadzały się różne osady, które z czasem przekształciły się w skały osadowe, takie jak wapienie i piaskowce. To właśnie z tych skał zbudowane są np. Wyżyna Krakowsko-Częstochowska i Roztocze. Można tam znaleźć skamieniałości – ślady dawnego życia w morzu, takie jak muszle, koralowce i inne organizmy morskie.

Ciekawostka! W Polsce odkryto ślady dinozaurów! Można je zobaczyć w Bałtowskim Parku Dinozaurów.

Era Kenozoiczna – Góry, Lądolód i Współczesny Krajobraz

Era kenozoiczna to czas, który trwa do dzisiaj. To w tej epoce nastąpiły najważniejsze zmiany, które ukształtowały współczesny krajobraz Polski. Kluczową rolę odegrały tutaj ruchy górotwórcze alpejskie, które doprowadziły do wypiętrzenia Karpat. To właśnie wtedy powstały Tatry – najwyższe góry w Polsce. Równocześnie nastąpiły okresy zlodowaceń.

Zlodowacenia! To bardzo ważny element kształtowania krajobrazu Polski. Lądolód skandynawski kilkakrotnie nasuwał się na nasz kraj, niszcząc i przekształcając jego powierzchnię. Lądolód "rzeźbił" teren, tworząc doliny, jeziora i moreny. Po jego ustąpieniu pozostały liczne formy polodowcowe, które możemy podziwiać do dzisiaj.

Praktyczny przykład: Spójrzcie na mapę Polski i zobaczcie, jak dużą powierzchnię zajmują pojezierza (np. Pojezierze Mazurskie). To właśnie efekt działania lądolodu!

Rzeźba terenu Polski – Niziny, Wyżyny i Góry

Na rzeźbę terenu Polski składają się trzy główne jednostki: niziny, wyżyny i góry. Każda z nich charakteryzuje się odmiennym ukształtowaniem i genezą.

Niziny – Królestwo Równin

Niziny zajmują większą część powierzchni Polski. Charakteryzują się małymi różnicami wysokości i są zbudowane głównie z osadów polodowcowych, takich jak piaski, żwiry i gliny. Największą niziną jest Nizina Polska, która rozciąga się od Morza Bałtyckiego po Karpaty.

Zastosowanie wiedzy: Wiedza o budowie geologicznej nizin jest ważna dla rolnictwa. Żyzność gleb na nizinach sprzyja uprawie roślin.

Wyżyny – Świadkowie Przeszłości

Wyżyny to obszary o urozmaiconej rzeźbie, zbudowane ze skał osadowych i krystalicznych. Charakteryzują się występowaniem dolin rzecznych, wąwozów, wzgórz i ostańców. Do najważniejszych wyżyn w Polsce należą: Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, Wyżyna Lubelska, Roztocze i Góry Świętokrzyskie.

Ciekawe formy skalne: Na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej można podziwiać malownicze ostańce wapienne, które nazywane są maczugami Herkulesa.

Góry – Królowe Krajobrazu

Góry to obszary o dużych różnicach wysokości i stromych zboczach. W Polsce występują dwa główne pasma górskie: Karpaty i Sudety. Karpaty są łańcuchem górskim o charakterze alpejskim, a Sudety to góry starsze i niższe, o łagodniejszych kształtach.

Najwyższy szczyt: Najwyższym szczytem Polski są Rysy w Tatrach (2499 m n.p.m.).

Wpływ człowieka na krajobraz Polski

Nie możemy zapominać o wpływie człowieka na kształtowanie krajobrazu Polski. Od tysięcy lat człowiek przekształca środowisko naturalne, budując miasta, drogi, zakłady przemysłowe, uprawiając pola i wycinając lasy. Działalność człowieka ma zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki. Niestety, często prowadzi do zanieczyszczenia środowiska, erozji gleb, utraty bioróżnorodności i zmian klimatycznych. Dlatego tak ważne jest dbanie o środowisko i prowadzenie zrównoważonego rozwoju.

Przykład negatywnego wpływu: Wydobycie węgla brunatnego w odkrywkowych kopalniach prowadzi do dewastacji krajobrazu i obniżenia poziomu wód gruntowych.

Przykład pozytywnego wpływu: Tworzenie parków narodowych i rezerwatów przyrody pomaga chronić cenne obszary naturalne.

Jak przygotować się do sprawdzianu z geografii?

Teraz, kiedy przypomnieliśmy sobie najważniejsze informacje z działu 3, czas na kilka praktycznych wskazówek, jak przygotować się do sprawdzianu:

• Powtórz materiał z lekcji: Przejrzyj notatki, podręcznik i zeszyt ćwiczeń.
• Utrwal definicje: Upewnij się, że rozumiesz, co oznaczają takie pojęcia jak "ruchy górotwórcze", "zlodowacenie", "erozja", "formy polodowcowe".
• Korzystaj z map: Analizuj mapy Polski, aby zobaczyć, gdzie znajdują się niziny, wyżyny i góry. Zwróć uwagę na rozmieszczenie jezior, rzek i pasm górskich.
• Ćwicz na testach i quizach: Znajdź w internecie testy i quizy z geografii dla klasy 7. To świetny sposób na sprawdzenie swojej wiedzy i zidentyfikowanie obszarów, które wymagają powtórki.
• Ucz się poprzez skojarzenia: Spróbuj powiązać fakty geograficzne z konkretnymi miejscami, które znasz lub o których słyszałeś. Na przykład, jeśli mieszkasz na Mazurach, możesz skojarzyć pojezierza z działalnością lądolodu.
• Pracuj z kolegami: Ucz się wspólnie z kolegami i koleżankami z klasy. Możecie sobie nawzajem zadawać pytania, omawiać trudne zagadnienia i wymieniać się wiedzą.

Pamiętajcie, że geografia to fascynująca nauka, która pozwala nam lepiej zrozumieć świat, w którym żyjemy. Nie traktujcie nauki geografii jako przykrego obowiązku, ale jako szansę na poszerzenie swojej wiedzy i rozwijanie ciekawości świata. Powodzenia na sprawdzianie!

Dodatkowa rada: Oglądaj filmy dokumentalne o przyrodzie Polski. To świetny sposób na utrwalenie wiedzy i zobaczenie na własne oczy, jak wygląda krajobraz naszego kraju.