Polska Po 2 Wojnie światowej Sprawdzian Klasa 8 Odpowiedzi

Powojenna Polska w klasie 8 to obszerny temat, obejmujący przemiany polityczne, społeczne i gospodarcze, które ukształtowały kraj po 1945 roku. Aby skutecznie przygotować się do sprawdzianu, warto skupić się na kilku kluczowych aspektach.

Zacznijmy od polityki. Lata powojenne to okres dominacji Związku Radzieckiego i narzucenia Polsce ustroju komunistycznego. Proces ten przebiegał stopniowo, ale konsekwentnie. Kluczowym momentem było sfałszowane referendum ludowe w 1946 roku, które otworzyło drogę do przejęcia władzy przez komunistów. Następnie przeprowadzono wybory do Sejmu Ustawodawczego w 1947 roku, również obarczone fałszerstwami. Władza znalazła się w rękach Polskiej Partii Robotniczej (PPR), a następnie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR).

Konsolidacja władzy komunistycznej wiązała się z represjami wobec opozycji. Organizacje podziemne, takie jak Wolność i Niezawisłość (WiN), były zwalczane, a ich członkowie aresztowani, torturowani i mordowani. Procesy polityczne, takie jak proces generała Augusta Emila Fieldorfa "Nila" czy proces rotmistrza Witolda Pileckiego, miały na celu zastraszenie społeczeństwa i zlikwidowanie wszelkich przejawów oporu.

Ważnym elementem polityki powojennej było również kształtowanie stosunków z ZSRR. Polska została włączona do bloku wschodniego, a jej polityka zagraniczna była podporządkowana interesom Moskwy. Kraj stał się członkiem Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG) i Układu Warszawskiego. Wpływ ZSRR był widoczny w każdej dziedzinie życia, od kultury po gospodarkę.

Kolejnym istotnym zagadnieniem jest transformacja gospodarcza. W gospodarce dominował model centralnie planowany, charakteryzujący się upaństwowieniem przemysłu i kolektywizacją rolnictwa. Wprowadzono plany pięcioletnie, które miały na celu szybki rozwój gospodarczy, ale często prowadziły do nierównowagi i niedoborów. Przemysł ciężki był traktowany priorytetowo, kosztem produkcji dóbr konsumpcyjnych.

Kolektywizacja rolnictwa, czyli tworzenie Państwowych Gospodarstw Rolnych (PGR) i Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych (RSP), napotkała na opór ze strony chłopów. Wielu z nich nie chciało oddawać swojej ziemi i pracować na rzecz państwa. Polityka rolna państwa była często nieefektywna i prowadziła do spadku produkcji rolnej.

Życie społeczne w powojennej Polsce również uległo znaczącym zmianom. Nastąpiła migracja ludności ze wsi do miast, co wiązało się z urbanizacją i uprzemysłowieniem. W miastach powstawały nowe osiedla, często budowane w stylu socrealistycznym.

W kulturze i edukacji dominowała ideologia komunistyczna. Wprowadzono cenzurę, która ograniczała swobodę wypowiedzi i twórczości artystycznej. W szkołach i na uczelniach promowano marksizm-leninizm. Artyści i intelektualiści, którzy nie zgadzali się z linią partii, byli prześladowani.

Istotnym aspektem życia społecznego była również odbudowa kraju ze zniszczeń wojennych. Warszawa, która została niemal całkowicie zburzona, była symbolem odbudowy. Z pomocą całego narodu podjęto wysiłek przywrócenia miastu dawnego blasku.

Rok 1956 przyniósł zmiany polityczne, znane jako "odwilż". Po śmierci Stalina i potępieniu jego kultu jednostki przez Nikitę Chruszczowa, w Polsce doszło do protestów robotniczych w Poznaniu. Władze ustąpiły i na czele partii stanął Władysław Gomułka, który obiecał wprowadzenie pewnych reform. Ograniczono represje, zwolniono część więźniów politycznych i zezwolono na działalność Kościoła katolickiego.

Jednak "odwilż" nie trwała długo. Wkrótce Gomułka powrócił do polityki autorytarnej. W 1968 roku doszło do wydarzeń marcowych, które były reakcją na wystawienie "Dziadów" Adama Mickiewicza w Teatrze Narodowym i protesty studenckie. Władze rozpętały antysemicką kampanię, która doprowadziła do emigracji wielu Polaków pochodzenia żydowskiego.

W grudniu 1970 roku doszło do strajków robotniczych w Gdańsku, Gdyni i Szczecinie, które były odpowiedzią na podwyżki cen żywności. Władze brutalnie stłumiły protesty, a wielu robotników zginęło. W wyniku tych wydarzeń Gomułka został odsunięty od władzy, a na jego miejsce stanął Edward Gierek.

Gierek próbował poprawić sytuację gospodarczą kraju poprzez zaciąganie kredytów zagranicznych. Początkowo jego polityka przyniosła pewne efekty, ale wkrótce kraj zadłużył się na ogromną skalę. W latach 70. sytuacja gospodarcza pogorszyła się, a w sklepach zaczęło brakować podstawowych produktów.

Społeczne niepokoje i powstanie "Solidarności"

Rosnące niezadowolenie społeczne doprowadziło do powstania niezależnego związku zawodowego "Solidarność" w 1980 roku. Na czele "Solidarności" stanął Lech Wałęsa. "Solidarność" szybko zyskała ogromną popularność i stała się masowym ruchem społecznym, domagającym się reform politycznych i gospodarczych.

Władze komunistyczne początkowo tolerowały działalność "Solidarności", ale w grudniu 1981 roku wprowadziły stan wojenny. Wielu działaczy "Solidarności" zostało aresztowanych i internowanych. Stan wojenny był okresem represji i ograniczenia swobód obywatelskich.

Mimo represji "Solidarność" działała w podziemiu i kontynuowała walkę o demokrację. W latach 80. sytuacja gospodarcza kraju pogarszała się, a władze traciły poparcie społeczne.

Okrągły Stół i upadek komunizmu

W 1989 roku władze komunistyczne zdecydowały się na rozmowy z opozycją przy Okrągłym Stole. W wyniku tych rozmów zawarto porozumienie, które przewidywało przeprowadzenie częściowo wolnych wyborów do Sejmu i wolnych wyborów do Senatu.

Wybory z czerwca 1989 roku zakończyły się zwycięstwem "Solidarności". Komuniści ponieśli klęskę, a Polska rozpoczęła transformację ustrojową. Tadeusz Mazowiecki został pierwszym niekomunistycznym premierem Polski po II wojnie światowej.

Upadek komunizmu w Polsce zapoczątkował proces przemian w innych krajach bloku wschodniego. Jesienią 1989 roku upadł mur berliński, a wkrótce potem doszło do obalenia reżimów komunistycznych w Czechosłowacji, Węgrzech, Rumunii i Bułgarii.

Transformacja ustrojowa w Polsce wiązała się z wprowadzeniem gospodarki rynkowej i demokracji. Był to proces trudny i bolesny, ale doprowadził do tego, że Polska stała się krajem wolnym i demokratycznym.

Przygotowując się do sprawdzianu, warto pamiętać o tych kluczowych wydarzeniach i postaciach. Zrozumienie kontekstu historycznego pomoże w lepszym przyswojeniu wiedzy i uzyskaniu dobrego wyniku. Ważne jest, aby umieć powiązać ze sobą poszczególne wydarzenia i zrozumieć, jak wpłynęły one na kształtowanie się powojennej Polski. Zwróć uwagę na takie pojęcia jak kolektywizacja, nacjonalizacja, cenzura, propaganda, stalinizm, odwilż gomułkowska, wydarzenia marcowe, strajki robotnicze, "Solidarność", stan wojenny, Okrągły Stół. Zapamiętaj daty kluczowych wydarzeń. Powodzenia na sprawdzianie!