Pisownia Nie Z Przysłówkiem Sprawdzian Klasa 5

Witajcie, drodzy uczniowie klasy 5! Przygotujcie się na sprawdzian z pisowni "nie" z przysłówkami. Ten poradnik pomoże Wam zrozumieć zasady i dobrze się przygotować!

Co to właściwie jest?

Najważniejsza sprawa to definicja. Przysłówek to część mowy, która określa czasownik (jak coś się dzieje). Na przykład: szybko, wolno, dobrze, źle. A "nie" to partykuła oznaczająca zaprzeczenie. Chodzi o to, żeby wiedzieć, kiedy piszemy "nie" razem z przysłówkiem, a kiedy oddzielnie.

Kiedy piszemy "nie" łącznie z przysłówkami?

Generalna zasada jest prosta: jeśli przysłówek pochodzi od przymiotnika i możemy utworzyć do niego słowo o znaczeniu przeciwnym (antonim), to "nie" piszemy łącznie. Spójrzcie na przykłady:

niedobrze (bo możemy powiedzieć "źle")
nieładnie (bo możemy powiedzieć "brzydko")
nieostrożnie (bo możemy powiedzieć "ostrożnie" - chociaż antonim brzmi bardziej "uważnie")
nieraz (często)
niezbyt (mało, trochę)

Zauważcie, że te przysłówki z "nie" tworzą jakby jedno, nowe słowo o określonym znaczeniu.

Kiedy piszemy "nie" oddzielnie z przysłówkami?

"Nie" piszemy oddzielnie, gdy:

Chcemy coś wyraźnie zanegować. Na przykład: "On biega nie szybko, ale bardzo wolno." Tu wyraźnie zaprzeczamy, że biega szybko.
Przysłówek nie pochodzi od przymiotnika, lub gdy "nie" występuje przed przysłówkami w stopniu wyższym i najwyższym. Na przykład: nie bardzo, nie dziś, nie jutro, nie lepiej, nie gorzej.
Gdy przysłówek określa bezpośrednio czynność i jest w połączeniu z czasownikiem. Na przykład: "Nie głośno mów".

Przykłady i ćwiczenia

Spróbujmy teraz poćwiczyć. Zastanówcie się, jak napisać "nie" w poniższych zdaniach:

On zachowywał się (nie)grzecznie. (niedorzecznie - bo możemy powiedzieć brzydko)
Pisał (nie)czytelnie. (nieczytelnie - bo możemy powiedzieć niejasno)
(Nie)często tam chodzę. (Nieraz tam chodzę - często tam chodzę)
On mówił (nie)głośno, tylko szeptem. (nie głośno - wyraźne zaprzeczenie)

Praktyczne zastosowanie

Znajomość tych zasad pomoże Wam poprawnie pisać wypracowania, kartkówki i inne teksty. Unikniecie błędów, które mogą obniżyć ocenę. Ponadto, poprawna pisownia świadczy o Waszej dbałości o język polski!

Pamiętajcie: im więcej ćwiczycie, tym lepiej zapamiętacie te zasady. Powodzenia na sprawdzianie!