Odpis Na Zfśs 2020 Dla Nauczycieli

Czy wiesz, że dofinansowanie z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) to realne wsparcie dla nauczycieli, zwłaszcza w niepewnych czasach? Wiele osób zapomina o tej możliwości, a 2020 rok, z jego wyzwaniami, pokazał, jak ważne jest korzystanie z dostępnych świadczeń. Ten artykuł ma na celu wyjaśnić, jak wyglądał odpis na ZFŚS dla nauczycieli w 2020 roku, jakie kryteria obowiązywały i jak można było z niego skorzystać.
Co to jest ZFŚS i dlaczego jest ważny dla nauczycieli?
ZFŚS, czyli Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, to fundusz tworzony przez pracodawców (w tym szkoły i placówki oświatowe) w celu finansowania działalności socjalnej na rzecz pracowników i ich rodzin. Działalność socjalna obejmuje różne formy wsparcia, takie jak:
- Wczasy pod gruszą
- Dofinansowanie do wypoczynku dzieci i młodzieży
- Zapomogi losowe
- Bony świąteczne
- Dofinansowanie do kultury i sportu
Dla nauczycieli, często zmagających się z trudnymi warunkami pracy i stosunkowo niskimi zarobkami, ZFŚS może stanowić istotne wsparcie finansowe. Szczególnie w 2020 roku, w dobie pandemii i zdalnego nauczania, kiedy obciążenie psychiczne i finansowe nauczycieli wzrosło, dostęp do środków z ZFŚS był nieoceniony.
Odpis na ZFŚS dla nauczycieli w 2020 roku – jak to działało?
Wysokość odpisu na ZFŚS jest regulowana prawnie i zależy od przeciętnej liczby zatrudnionych w danej jednostce. W 2020 roku, podobnie jak w latach poprzednich, podstawą prawną był art. 5 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 998). Odpis podstawowy na ZFŚS dla nauczycieli jest wyższy niż dla innych grup zawodowych.
Konkretnie, w 2020 roku odpis podstawowy na ZFŚS dla nauczycieli wynosił:
- 110% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, o którym mowa w art. 5 ust. 2 ustawy, przypadającego na jednego zatrudnionego, jeśli szkoła zatrudnia więcej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty.
- Proporcjonalnie mniejszy, jeśli szkoła zatrudnia mniej niż 50 pracowników. Dokładną kwotę ustala się na podstawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej, ogłaszanego przez Prezesa GUS w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".
Kluczowe jest więc zrozumienie, że wielkość odpisu zależała od:
- Przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego
- Liczby zatrudnionych nauczycieli (w przeliczeniu na pełne etaty)
Przykładowo, jeśli przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w danym roku wynosiło 5000 zł, to odpis podstawowy na ZFŚS dla nauczyciela zatrudnionego w szkole zatrudniającej powyżej 50 pracowników wynosił 5500 zł (110% z 5000 zł). Szkoła miała obowiązek przekazać tę kwotę na fundusz ZFŚS, który następnie był dystrybuowany pomiędzy uprawnionych pracowników.
Dodatkowe odpisy na ZFŚS
Oprócz odpisu podstawowego, ustawa przewiduje również możliwość dokonywania odpisów dodatkowych, na przykład na:
- Osoby niepełnosprawne
- Emerytów i rencistów – byłych pracowników zakładu
- Zakładowe żłobki i przedszkola
Te odpisy dodatkowe mogły zwiększyć pulę środków dostępnych dla nauczycieli, zwłaszcza jeśli w placówce zatrudniano osoby niepełnosprawne lub jeśli placówka prowadziła własny żłobek lub przedszkole, z którego korzystały dzieci nauczycieli.
Kryteria przyznawania świadczeń z ZFŚS
Kluczowym aspektem ZFŚS jest jego socjalny charakter. Oznacza to, że środki z funduszu powinny być przyznawane w oparciu o kryterium dochodowe i sytuację życiową uprawnionego. Szkoła nie może przyznawać świadczeń w sposób uznaniowy lub równy dla wszystkich.
W praktyce oznacza to, że nauczyciel o niższych dochodach i trudniejszej sytuacji życiowej (np. samotnie wychowujący dziecko, zmagający się z problemami zdrowotnymi) powinien mieć większe szanse na otrzymanie dofinansowania z ZFŚS niż nauczyciel o wysokich dochodach i stabilnej sytuacji. Konkretne kryteria i wagi punktowe określa regulamin ZFŚS obowiązujący w danej szkole.
Przykład: Dwoje nauczycieli ubiega się o dofinansowanie do wypoczynku letniego dla dzieci. Nauczyciel A zarabia mniej i samotnie wychowuje dwójkę dzieci. Nauczyciel B zarabia więcej i wychowuje jedno dziecko z partnerem. Zgodnie z zasadami ZFŚS, nauczyciel A powinien otrzymać wyższe dofinansowanie.
Jak nauczyciel mógł skorzystać z ZFŚS w 2020 roku?
Aby skorzystać ze środków ZFŚS, nauczyciel musiał:
- Zapoznać się z regulaminem ZFŚS obowiązującym w jego szkole. Regulamin ten określał m.in. rodzaje świadczeń, kryteria ich przyznawania, terminy składania wniosków oraz wymagane dokumenty.
- Złożyć odpowiedni wniosek (zazwyczaj dostępny w sekretariacie szkoły lub u osoby odpowiedzialnej za ZFŚS). Wniosek powinien być poparty odpowiednimi dokumentami potwierdzającymi sytuację materialną i życiową nauczyciela (np. zaświadczenie o dochodach, orzeczenie o niepełnosprawności, akt urodzenia dziecka).
- Poczekać na decyzję komisji socjalnej lub dyrektora szkoły (zależy to od wewnętrznych procedur). Decyzja powinna być uzasadniona i zgodna z regulaminem ZFŚS.
Ważne jest, aby pamiętać, że:
- Złożenie wniosku nie gwarantuje otrzymania świadczenia. Wszystko zależy od dostępnych środków i liczby wniosków.
- Od decyzji można się odwołać, jeśli nauczyciel uważa, że została podjęta niezgodnie z regulaminem ZFŚS.
Wykorzystanie środków ZFŚS w dobie pandemii (2020)
Rok 2020 był wyjątkowy ze względu na pandemię COVID-19. Wiele szkół dostosowało swoje regulaminy ZFŚS do nowej sytuacji, wprowadzając nowe formy wsparcia lub modyfikując istniejące. Przykładowo:
- Zwiększono dofinansowanie do zakupu sprzętu komputerowego dla nauczycieli prowadzących zdalne nauczanie.
- Uruchomiono zapomogi losowe dla nauczycieli, którzy zachorowali na COVID-19 lub musieli sprawować opiekę nad chorymi członkami rodziny.
- Zorganizowano wsparcie psychologiczne dla nauczycieli zmagających się ze stresem i przeciążeniem pracą.
Dzięki elastycznemu podejściu do wykorzystania środków ZFŚS, szkoły mogły realnie wesprzeć nauczycieli w trudnym okresie pandemii.
Podsumowanie i wnioski
Odpis na ZFŚS dla nauczycieli w 2020 roku, choć bazował na ogólnych przepisach, miał kluczowe znaczenie dla wsparcia tej grupy zawodowej, zwłaszcza w obliczu wyzwań związanych z pandemią. Zrozumienie zasad działania ZFŚS, kryteriów przyznawania świadczeń oraz możliwości dostosowania funduszu do specyficznych potrzeb placówki, pozwalało szkołom na efektywne wykorzystanie środków na rzecz nauczycieli. Nauczyciele powinni aktywnie zapoznawać się z regulaminami ZFŚS w swoich szkołach i korzystać z dostępnych form wsparcia.
Pamiętajmy, że ZFŚS to nie "dodatek do pensji", ale realne wsparcie socjalne, które, stosowane zgodnie z zasadami, może znacząco poprawić jakość życia nauczycieli i ich rodzin. Warto więc wiedzieć, jak z niego korzystać i upominać się o swoje prawa.






