Niechaj Narodowie Wżdy Postronni Znają Iż Polacy Nie Gęsi

Drodzy Uczniowie,

Dziś zajmiemy się przysłowiem, które na pewno słyszeliście nie raz: "Niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają." Brzmi trochę staroświecko, prawda? Ale kryje się za nim bardzo ważna historia i przesłanie.

To powiedzenie to coś więcej niż tylko zdanie. To fragment wiersza, który napisał Mikołaj Rej. Mikołaj Rej żył w XVI wieku. Był to czas, kiedy Polska przeżywała swój złoty wiek, okres wielkiego rozwoju kultury i nauki. Ale to był też czas, kiedy łacina, język Kościoła i elit, dominowała w literaturze i edukacji. Polszczyzna była traktowana jako język "gorszy", używany tylko przez zwykłych ludzi.

I właśnie wtedy pojawia się Mikołaj Rej. On uważał, że język polski jest równie dobry i wartościowy jak łacina. Uważał, że w języku polskim można pisać piękne i mądre rzeczy. I to właśnie robił! Pisał po polsku!

Co to właściwie znaczy?

Zastanówmy się teraz, co to przysłowie tak naprawdę znaczy. "Niechaj narodowie wżdy postronni znają" – to znaczy po prostu "Niech wszystkie inne narody wiedzą". Czyli autor chce, żeby to zdanie było jasne i dotarło do wszystkich.

"Iż Polacy nie gęsi" – no właśnie, co to znaczy "nie gęsi"? To nie znaczy, że Polacy nie są zwierzętami! Chodzi o coś zupełnie innego. W tamtych czasach gęsi uchodziły za głupie, naiwne zwierzęta, które tylko gęgają. Rej chciał powiedzieć, że Polacy nie są tacy! Że są mądrzy, inteligentni i potrafią myśleć.

"Iż swój język mają" – to jest kluczowe. Rej podkreśla, że Polacy mają swój własny język. I ten język jest tak samo ważny i wartościowy, jak języki innych narodów, na przykład łacina.

Całe przysłowie można więc streścić tak: "Niech wszystkie narody wiedzą, że Polacy nie są głupi i mają swój własny, ważny język!"

To przysłowie było jak manifest, deklaracja. Rej chciał pokazać, że język polski może być językiem literatury, nauki i kultury. Chciał, żeby Polacy byli dumni ze swojego języka i żeby go używali.

Dlatego to przysłowie jest takie ważne. Ono mówi o tożsamości narodowej, o dumie z własnego języka i kultury. To przypomnienie, że język to nie tylko narzędzie komunikacji, ale też część tego, kim jesteśmy.

Dlaczego to jest wciąż aktualne?

Możecie pomyśleć: "No dobrze, to było w XVI wieku. Po co nam to teraz?" Otóż, to przysłowie wciąż ma swoje znaczenie!

Po pierwsze, przypomina nam, jak ważny jest język. Język polski to nasz skarb. Dzięki niemu możemy wyrażać siebie, rozmawiać z innymi, tworzyć kulturę. Musimy dbać o nasz język, uczyć się go i używać.

Po drugie, to przysłowie uczy nas szacunku dla innych języków i kultur. Tak jak Polacy mają prawo do swojego języka, tak samo inne narody mają prawo do swoich języków i kultur. Musimy być otwarci na inne kultury i szanować je.

Po trzecie, to przysłowie uczy nas dumy z tego, kim jesteśmy. Bycie Polakiem to coś wyjątkowego. Mamy bogatą historię, kulturę i tradycje. Musimy być dumni z tego i przekazywać to dalej.

Pomyślcie o tym, jak często słyszymy, że język angielski jest najważniejszy. Oczywiście, znajomość języków obcych jest bardzo ważna. Ale nie możemy zapominać o naszym języku ojczystym. To on nas definiuje, to on łączy nas z naszymi przodkami.

To przysłowie przypomina nam, że powinniśmy dbać o język polski i być z niego dumni. Powinniśmy też szanować inne języki i kultury. To jest bardzo ważne, żebyśmy byli otwarci na świat, ale jednocześnie pamiętali o tym, kim jesteśmy.

Pamiętajcie, język polski jest piękny i bogaty. Uczcie się go, używajcie go i bądźcie z niego dumni! Czytajcie polską literaturę, słuchajcie polskiej muzyki, oglądajcie polskie filmy. W ten sposób dbacie o nasz język i kulturę.

To przysłowie przypomina nam również, że nie powinniśmy się wstydzić tego, że jesteśmy Polakami. Nie powinniśmy udawać kogoś innego, żeby przypodobać się innym. Powinniśmy być sobą i dumnie reprezentować nasz kraj.

Czasami możemy spotkać się z sytuacją, że ktoś będzie nas oceniał po naszym pochodzeniu. Może ktoś będzie uważał, że Polacy są gorsi od innych. Wtedy powinniśmy pamiętać o tym przysłowiu. Powinniśmy pokazać, że jesteśmy mądrzy, inteligentni i potrafimy myśleć. Powinniśmy pokazać, że mamy swój własny język i kulturę, z których jesteśmy dumni.

Warto też pamiętać, że to przysłowie nie oznacza, że powinniśmy zamykać się na inne kultury. Wręcz przeciwnie! Powinniśmy być otwarci na świat i uczyć się od innych. Ale jednocześnie powinniśmy pamiętać o tym, kim jesteśmy i skąd pochodzimy.

Kiedy uczycie się języków obcych, pamiętajcie o tym, że to wspaniała okazja, żeby opowiedzieć innym o Polsce i o polskiej kulturze. Możecie opowiedzieć o naszych tradycjach, o naszej historii, o naszej literaturze. Możecie pokazać, że Polska to piękny i fascynujący kraj.

To przysłowie jest jak drogowskaz. Pokazuje nam, jak powinniśmy postępować. Powinniśmy być dumni z tego, że jesteśmy Polakami, powinniśmy dbać o nasz język i kulturę, powinniśmy szanować inne języki i kultury i powinniśmy być otwarci na świat.

Pamiętajcie, to przysłowie to nie tylko stare słowa. To coś więcej. To przesłanie, które jest wciąż aktualne. To przypomnienie o tym, kim jesteśmy i co jest dla nas ważne.

Mam nadzieję, że teraz rozumiecie, co tak naprawdę znaczy to przysłowie. Pamiętajcie o nim i bądźcie dumni z tego, że jesteście Polakami! Niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają! A teraz, wracajmy do lekcji.