Na Rysunku Przedstawiono Fragment Budowy Anatomicznej Korzenia

Okej, rozumiem. Spróbuję wyjaśnić budowę anatomiczną korzenia w sposób prosty i zrozumiały, tak jakbym to robił dla uczniów.

Na rysunku, który masz przed sobą, widzisz przekrój przez korzeń rośliny. Podobnie jak my mamy różne organy, korzeń składa się z różnych warstw i tkanek, które współpracują ze sobą. Wyobraź sobie korzeń jako rurę, która jest zbudowana z wielu mniejszych rurek i różnych materiałów.

Pierwsza warstwa, którą widzisz na zewnątrz, to ryzoderma, czyli skórka korzenia. To taka zewnętrzna "skóra" korzenia. Wyobraź sobie ją jako bardzo cienką warstwę komórek, które przylegają do siebie. Ich zadaniem jest przede wszystkim ochrona wnętrza korzenia przed uszkodzeniami i wnikaniem patogenów, czyli takich "złych" bakterii czy grzybów. Rizoderma jest specjalnie przystosowana do pobierania wody i soli mineralnych z gleby. Niektóre komórki ryzodermy tworzą tzw. włośniki. To są takie długie, nitkowate wypustki, które znacznie zwiększają powierzchnię chłonną korzenia. Im więcej włośników, tym więcej wody i składników odżywczych korzeń może pobrać. Wyobraź sobie włośniki jako maleńkie rączki, które chwytają wodę i sole mineralne z gleby. Rizoderma zazwyczaj jest zbudowana z jednej warstwy komórek, co ułatwia wchłanianie.

Pod ryzodermą znajduje się kora pierwotna. To jest grubsza warstwa, zbudowana z miękiszu. Miękisz to rodzaj tkanki roślinnej, której komórki są dość duże i mają cienkie ściany. Kora pierwotna wypełnia przestrzeń pomiędzy ryzodermą a walcem osiowym (o którym zaraz powiem). Funkcje kory pierwotnej są różnorodne. Przede wszystkim, magazynuje ona substancje zapasowe, takie jak skrobia. To tak jakby korzeń miał swój własny "magazynek" z jedzeniem. Kora pierwotna uczestniczy także w transporcie wody i soli mineralnych z ryzodermy do walca osiowego. Wyobraź sobie korę pierwotną jako autostradę, po której transportowane są składniki odżywcze. Poza tym, w korze pierwotnej zachodzą różne procesy metaboliczne, czyli przemiany chemiczne, które są niezbędne do życia rośliny.

Śródskórnia i Walec Osiowy

Wewnętrzną warstwą kory pierwotnej jest śródskórnia, nazywana też endodermą. To taka specjalna warstwa komórek, która otacza walec osiowy. Komórki śródskórni mają charakterystyczne zgrubienia w ścianach komórkowych, zwane pasemkami Caspary'ego. Te pasemka są nieprzepuszczalne dla wody i substancji mineralnych. Pełnią one bardzo ważną rolę – kontrolują przepływ wody i składników mineralnych do walca osiowego. Wyobraź sobie śródskórnię jako strażnika, który pilnuje, co wchodzi do wnętrza korzenia. Dzięki pasemkom Caspary'ego, roślina może selektywnie pobierać składniki odżywcze i unikać wchłaniania substancji szkodliwych. W młodym korzeniu przepuszczalne są jedynie komórki przepustowe, które pozwalają na transport wody i soli mineralnych do wnętrza.

W samym centrum korzenia znajduje się walec osiowy (stela). To jest najważniejsza część korzenia, ponieważ zawiera tkanki przewodzące, czyli ksylem (drewno) i floem (łyko). Ksylem transportuje wodę i sole mineralne z korzenia do łodygi i liści. Floem transportuje substancje odżywcze, które powstają w liściach (np. cukry), do korzenia i innych części rośliny. Wyobraź sobie ksylem jako rury, którymi płynie woda, a floem jako rury, którymi płynie "jedzenie". W budowie walca osiowego, ksylem i floem układają się na przemian. W centrum walca osiowego może znajdować się rdzeń, zbudowany z miękiszu.

Pomiędzy ksylemem a floemem znajduje się kambium. Kambium to tkanka twórcza, która odpowiada za przyrost korzenia na grubość. Dzięki kambium, korzeń może rosnąć i stawać się coraz grubszy.

Od zewnątrz walec osiowy otoczony jest okolnicą (perycyklem). Okolnica to warstwa komórek, z której powstają korzenie boczne. To tak jakby korzeń główny "wypuszczał" z siebie mniejsze korzenie, żeby lepiej zakotwiczyć się w glebie i pobierać więcej wody i składników odżywczych. Okolnica ma też zdolność do tworzenia tkanki kallusowej, która powstaje w miejscu uszkodzenia korzenia i pomaga goić rany.

Podsumowując: od zewnątrz do wewnątrz, korzeń składa się z ryzodermy (skórki), kory pierwotnej (z miękiszem i śródskórnią) i walca osiowego (z ksylemem, floemem, kambium i okolnicą). Każda z tych warstw pełni ważną funkcję w życiu rośliny. Razem tworzą sprawnie działający system, który umożliwia roślinie pobieranie wody i składników odżywczych z gleby, transportowanie ich do innych części rośliny oraz zakotwiczanie się w podłożu.

Mam nadzieję, że to wyjaśnienie jest zrozumiałe. Jeśli masz jakieś pytania, śmiało pytaj!