Na Podstawie Wiersza Drzewo Uzupełnij Brakujące Fragmenty Listu
Zadanie typu "Na podstawie wiersza drzewo uzupełnij brakujące fragmenty listu" jest popularnym ćwiczeniem w szkołach podstawowych i gimnazjach, mającym na celu rozwijanie umiejętności czytania ze zrozumieniem, analizy tekstu poetyckiego oraz kreatywnego pisania. Polega ono na wykorzystaniu informacji zawartych w wierszu – najczęściej opisującego drzewo – do uzupełnienia luk w liście, tak by list stał się spójny, logiczny i zgodny z przesłaniem wiersza.
Co to znaczy czytanie ze zrozumieniem?
Zanim przejdziemy do konkretnych przykładów, warto zdefiniować, czym jest czytanie ze zrozumieniem. To nie tylko rozpoznawanie słów, ale przede wszystkim rozumienie ich znaczenia, powiązań między nimi oraz intencji autora. W przypadku wiersza, oznacza to dostrzeganie metafor, symboli, nastroju i ogólnego przesłania. Ćwiczenia tego typu mają na celu przekształcenie biernego czytelnika w aktywnego uczestnika, który potrafi wyciągać wnioski i interpretować tekst.
Analiza wiersza "Drzewo"
Załóżmy, że mamy następujący wiersz:
Drzewo
Stoi samotne, wysokie i stare,
Jego korzenie głęboko w ziemi tkwią.
Liście szumią cicho, opowiadają dawne czasy,
Gdy słońce grzało mocno, a wiatr gonił chmury.
Jego gałęzie spękane, pokryte mchem zielonym,
Są domem dla ptaków, gniazda tam wiją.
Widziało wojny, widziało pokoje,
Milczący świadek, historii stróż.
Przed przystąpieniem do uzupełniania listu, musimy dokładnie przeanalizować ten wiersz. Co z niego wynika?
- Wygląd drzewa: Samotne, wysokie, stare, korzenie głęboko w ziemi, spękane gałęzie pokryte mchem.
- Otoczenie drzewa: Dawne czasy, słońce, wiatr, chmury, ptaki.
- Historia drzewa: Widziało wojny i pokoje, jest świadkiem historii.
- Funkcja drzewa: Dom dla ptaków, stróż historii.
Przykładowy list z lukami
Oto przykładowy list, który musimy uzupełnić, bazując na wierszu:
Drogi Dziadku,
Piszę do Ciebie z leśnej polany, gdzie spędzam wakacje. Wiesz, znalazłem tutaj niesamowite __________ (1). Jest bardzo __________ (2) i __________ (3). Jego __________ (4) sięgają głęboko w ziemię, a gałęzie są pokryte __________ (5). Wydaje mi się, że to drzewo __________ (6) wiele rzeczy. Słyszałem, jak jego liście __________ (7) o __________ (8), jak słońce __________ (9) i wiatr __________ (10). Ptaki __________ (11) na jego gałęziach, czują się tam bezpiecznie. To miejsce jest naprawdę magiczne, czuję się, jakbym przeniósł się w czasie. Mam nadzieję, że Ty też kiedyś je zobaczysz.
Pozdrawiam serdecznie,
Wnuczek Janek
Uzupełnianie luk krok po kroku
Teraz, krok po kroku, uzupełnimy luki, odwołując się do analizy wiersza:
- (1) Co znalazłem? Wiersz opisuje *drzewo*, więc wstawiamy: "drzewo".
- (2) Jakie jest drzewo? Wiersz mówi, że jest *wysokie*, więc wstawiamy: "wysokie".
- (3) Jakie jest drzewo? Wiersz mówi, że jest *stare*, więc wstawiamy: "stare".
- (4) Co ma drzewo? Wiersz mówi, że *korzenie* sięgają głęboko w ziemię, więc wstawiamy: "korzenie".
- (5) Czym pokryte są gałęzie? Wiersz mówi, że mchem zielonym, więc wstawiamy: "mchem".
- (6) Co widziało drzewo? Wiersz mówi, że widziało wiele rzeczy (wojny, pokoje), więc wstawiamy: "widziało".
- (7) Co robią liście? Wiersz mówi, że szumią, więc wstawiamy: "szumią".
- (8) O czym szumią liście? Wiersz mówi o dawnych czasach, więc wstawiamy: "o dawnych czasach".
- (9) Co robiło słońce? Wiersz mówi, że grzało, więc wstawiamy: "grzało".
- (10) Co robił wiatr? Wiersz mówi, że gonił chmury, więc wstawiamy: "gonił chmury".
- (11) Co robią ptaki? Wiersz mówi, że wiją gniazda, więc wstawiamy: "wiją gniazda".
Po uzupełnieniu, list będzie wyglądał następująco:
Drogi Dziadku,
Piszę do Ciebie z leśnej polany, gdzie spędzam wakacje. Wiesz, znalazłem tutaj niesamowite drzewo. Jest bardzo wysokie i stare. Jego korzenie sięgają głęboko w ziemię, a gałęzie są pokryte mchem. Wydaje mi się, że to drzewo widziało wiele rzeczy. Słyszałem, jak jego liście szumią o dawnych czasach, jak słońce grzało i wiatr gonił chmury. Ptaki wiją gniazda na jego gałęziach, czują się tam bezpiecznie. To miejsce jest naprawdę magiczne, czuję się, jakbym przeniósł się w czasie. Mam nadzieję, że Ty też kiedyś je zobaczysz.
Pozdrawiam serdecznie,
Wnuczek Janek
Wskazówki i dobre praktyki
Podczas wykonywania tego typu zadań, warto pamiętać o kilku ważnych zasadach:
- Przeczytaj uważnie wiersz: Kilkukrotnie przeczytaj wiersz, aby dobrze zrozumieć jego treść i przesłanie.
- Zidentyfikuj kluczowe informacje: Wypisz najważniejsze informacje zawarte w wierszu (opis, historia, funkcje).
- Analizuj kontekst listu: Zastanów się, kim jest nadawca, odbiorca i w jakich okolicznościach list został napisany.
- Dopasuj odpowiednie słowa: Używaj słów i zwrotów, które pasują do stylu wiersza i kontekstu listu.
- Sprawdź poprawność: Upewnij się, że uzupełniony list jest spójny, logiczny i gramatycznie poprawny.
Dlaczego to jest ważne?
Ćwiczenie "Na podstawie wiersza drzewo uzupełnij brakujące fragmenty listu" to cenna lekcja, która rozwija wiele ważnych umiejętności. Uczy czytania ze zrozumieniem, analizy tekstu, kreatywnego myślenia i pisania. Pozwala również na lepsze zrozumienie poezji i docenienie piękna języka polskiego. Dzięki takim zadaniom, uczniowie stają się bardziej świadomymi i krytycznymi czytelnikami, a także bardziej kreatywnymi pisarzami.
