Korzystając Z Atlasu Geograficznego Oraz Poniższej Mapy Wykonaj Polecenia

Dobrze, drogie dzieci, posłuchajcie uważnie. Otwieramy atlasy i przystępujemy do działania. Bez zbędnych ceregieli, od razu do konkretów. Pytacie, jak wykorzystać atlas geograficzny i mapę, by wykonać polecenia? Oto instrukcja, krok po kroku, precyzyjnie i bez możliwości pomyłki.

Pierwsze, co robimy, to identyfikacja. Zwróćcie uwagę na skalę mapy. Musimy ją odnaleźć w legendzie. To klucz do wszystkiego. Przeliczamy odległości. Używamy linijki i proporcji. Bez tego ani rusz. Skala to podstawa do określenia rzeczywistych dystansów. Jeżeli mapa ma skalę 1:100 000, oznacza to, że 1 centymetr na mapie odpowiada 1 kilometrowi w terenie. Upewnijcie się, że to rozumiecie.

Następnie, lokalizujemy obiekty. Korzystamy z siatki kartograficznej. Szerokość i długość geograficzna to nasze współrzędne. Znajdujemy je w atlasie. Tam są mapy świata, kontynentów, krajów. Szukamy punktów przecięcia, identyfikujemy miasta, rzeki, góry. Sprawdzamy, czy zgadzają się nazwy. Bez tego nie przejdziemy dalej.

Potem, analizujemy ukształtowanie terenu. Patrzymy na warstwice. Gęsto ułożone warstwice oznaczają strome zbocza. Rzadkie – tereny płaskie. To jest oczywiste. Sprawdzamy, gdzie są doliny, gdzie grzbiety górskie. Kolory na mapie fizycznej też coś oznaczają. Zieleń to niziny, brąz to góry. To elementarna wiedza.

Sprawdzamy informacje dodatkowe. Mapy tematyczne w atlasie pokazują klimat, gleby, roślinność. Wszystko to wpływa na krajobraz. Szukamy powiązań. Dlaczego w danym miejscu jest las? Dlaczego tam są pola uprawne? Odpowiedzi szukamy w atlasie. Analizujemy mapy gospodarcze. Gdzie są ośrodki przemysłowe? Gdzie wydobywa się surowce? Sprawdzamy, czy to się zgadza z mapą ogólnogeograficzną.

Detale, Detale, Detale

Przechodzimy do szczegółów. Określamy kierunki świata. Na mapie północ zawsze jest na górze. Wykorzystujemy różę kompasową. Ustalenie kierunków jest niezbędne do opisu położenia. Mówimy: "Miasto X leży na północny-wschód od miasta Y". To proste. Obserwujemy rzeki. Kierunek spływu rzeki wskazuje, gdzie jest niżej. Rzeka płynie od źródła do ujścia. To podstawowa zasada. Analizujemy granice państw. Sprawdzamy, czy są naturalne, czy sztuczne. Granica naturalna może biec wzdłuż rzeki lub grzbietu górskiego. Sztuczna – to linia prosta wyznaczona przez człowieka. Sprawdzamy gęstość zaludnienia. Patrzymy, gdzie są duże miasta, a gdzie tereny niezamieszkane. Gęstość zaludnienia zależy od wielu czynników – klimatu, zasobów naturalnych, historii. Analizujemy sieć komunikacyjną. Sprawdzamy, gdzie biegną drogi i koleje. Sieć komunikacyjna łączy ośrodki gospodarcze. To logiczne.

Wykonujemy obliczenia. Mierzymy odległości między punktami. Używamy skali mapy. Obliczamy powierzchnię jezior i lasów. Używamy siatki kwadratów na mapie. Liczymy kwadraty, szacujemy powierzchnię. Obliczamy różnicę wysokości między dwoma punktami. Używamy warstwic. Różnica wysokości między warstwicami to interwał. To jest stała wartość na danej mapie. Opisujemy krajobraz. Używamy terminologii geograficznej. Mówimy o dolinach U-kształtnych, morenach, wydmach. Wszystko to znajdziecie w atlasie.

Przyglądamy się osadnictwu. Rozróżniamy osadnictwo wiejskie i miejskie. Osadnictwo wiejskie to małe wsie i przysiółki. Osadnictwo miejskie to duże miasta i aglomeracje. Analizujemy funkcje miast. Sprawdzamy, czy miasto jest ośrodkiem przemysłowym, handlowym, kulturalnym. Wszystko to widać na mapach tematycznych. Porównujemy mapy. Porównujemy mapę ogólnogeograficzną z mapą tematyczną. Szukamy związków przyczynowo-skutkowych. Dlaczego w danym miejscu rozwinął się przemysł? Dlaczego tam są urodzajne gleby? Odpowiedzi szukamy w atlasie.

Sprawdzamy zasoby naturalne. Szukamy złóż surowców mineralnych. Węgiel, ropa naftowa, gaz ziemny, rudy metali – wszystko to jest zaznaczone na mapach. Analizujemy wykorzystanie terenu. Sprawdzamy, gdzie są lasy, pola uprawne, pastwiska. Wykorzystanie terenu zależy od warunków naturalnych i działalności człowieka.

Analiza Klimatyczna

Analizujemy klimat. Sprawdzamy średnie temperatury i opady. Korzystamy z klimatogramów. Klimat wpływa na roślinność, gleby, rolnictwo. Sprawdzamy strefy klimatyczne. Strefa klimatu równikowego, zwrotnikowego, umiarkowanego, okołobiegunowego – każda strefa ma swoje cechy charakterystyczne.

Wnioski

Wyciągamy wnioski. Na podstawie analizy map i atlasu formułujemy wnioski. Wnioski powinny być konkretne i poparte argumentami. Nie piszemy ogólników. Mówimy: "W danym regionie dominuje rolnictwo, ponieważ są tam urodzajne gleby i sprzyjający klimat". To jest konkretny wniosek. Tworzymy raport. Zebrane informacje i wnioski zapisujemy w formie raportu. Raport powinien być przejrzysty i czytelny. Używamy poprawnej terminologii geograficznej.

Pamiętajcie, że atlas geograficzny i mapa to potężne narzędzia. Dzięki nim możemy poznać świat, zrozumieć procesy zachodzące na Ziemi. Wykorzystujcie je mądrze. Im więcej ćwiczycie, tym lepiej będziecie rozumieć mapy. I nie bójcie się pytać. Pytania są oznaką ciekawości, a ciekawość to pierwszy krok do wiedzy.