Ile Krajów Znajduje Się W Obrębie Morza Bałtyckiego

Morze Bałtyckie, brama do północnej Europy, fascynuje swoją historią, ekosystemem i rolą w kształtowaniu tożsamości narodów. Często słyszymy o krajach bałtyckich, ale ile dokładnie państw dzieli dostęp do jego wód? Odpowiedź nie jest tak prosta, jak mogłoby się wydawać, a granice i definicje powodują pewne niuanse. Zanurzmy się w ten temat, aby dokładnie określić liczbę państw związanych z tym szczególnym morzem.

Zacznijmy od najbardziej oczywistych kandydatów. Polska, z długą linią brzegową rozciągającą się od Świnoujścia po Krynicę Morską, bez wątpienia leży nad Bałtykiem. Nasze porty – Gdańsk, Gdynia, Szczecin – od wieków pełnią kluczową rolę w handlu morskim. Podobnie sytuacja wygląda z Niemcami. Choć ich dostęp do Bałtyku jest ograniczony do północnych regionów kraju, takich jak Meklemburgia-Pomorze Przednie, Niemcy historycznie i gospodarczo są ściśle powiązane z tym morzem. Rostok, Lubeka czy Kilonia to tylko niektóre z miast, które odcisnęły swoje piętno na historii regionu bałtyckiego.

Kolejne na liście są kraje skandynawskie. Szwecja, z długą, poszarpaną linią brzegową pełną archipelagów, jest nierozerwalnie związana z Bałtykiem. Sztokholm, Göteborg, Malmö – wszystkie te miasta zawdzięczają swoją pozycję i rozwój bliskości morza. Finlandia również ma rozległe wybrzeże nad Zatoką Fińską i Zatoką Botnicką, będąc ważnym graczem w regionie. Helsinki, Turku, Vaasa – to ośrodki, które od wieków prosperują dzięki dostępowi do morza. Dania, choć geograficznie położona na pograniczu Morza Bałtyckiego i Morza Północnego, również zalicza się do krajów bałtyckich. Jej strategiczne położenie u wejścia do Bałtyku od wieków decydowało o jej znaczeniu politycznym i handlowym. Kopenhaga, Odense – te duńskie miasta mają silne powiązania z historią i kulturą regionu.

Przejdźmy teraz do krajów bałtyckich – Estonii, Łotwy i Litwy. Te trzy republiki, położone na wschodnim wybrzeżu Morza Bałtyckiego, po odzyskaniu niepodległości po upadku Związku Radzieckiego, aktywnie uczestniczą w kształtowaniu polityki regionalnej. Tallinn, Ryga i Wilno (choć Wilno nie leży bezpośrednio nad morzem, jest ściśle związane z litewskim wybrzeżem) to ważne centra kulturalne, gospodarcze i polityczne. Ich położenie nad Bałtykiem stanowi istotny element ich tożsamości narodowej.

Rosja, z obwodem kaliningradzkim i Sankt Petersburgiem, również ma dostęp do Morza Bałtyckiego. Sankt Petersburg, zbudowany na bagnach u ujścia Newy, od początku swojego istnienia był oknem Rosji na Europę. Obwód kaliningradzki, odizolowany od reszty Rosji, stanowi strategiczny punkt dostępu do Bałtyku. Jego porty odgrywają ważną rolę w transporcie towarów.

Kwestie Interpretacyjne i Granice

Określenie dokładnej liczby krajów bałtyckich nie zawsze jest jednoznaczne. Problemem jest interpretacja, co rozumiemy przez "kraj bałtycki". Czy chodzi wyłącznie o państwa, których linia brzegowa bezpośrednio styka się z Morzem Bałtyckim, czy też o kraje, które mają silne związki historyczne, gospodarcze i kulturalne z regionem?

Na przykład, niektórzy eksperci argumentują, że Białoruś, choć nie ma bezpośredniego dostępu do morza, powinna być uwzględniana ze względu na jej historyczne i gospodarcze powiązania z regionem. Białoruś przez wieki była częścią Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a jej szlaki handlowe prowadziły przez porty bałtyckie. Podobnie sytuacja wygląda z Norwegią. Choć Norwegia w większości leży nad Morzem Norweskim (część Oceanu Atlantyckiego), jej północne regiony, szczególnie te graniczące ze Szwecją i Finlandią, mają pewne powiązania z regionem bałtyckim.

Inną kwestią jest określenie granic Morza Bałtyckiego. Granica między Morzem Bałtyckim a Morzem Północnym jest umowna i może być różnie definiowana. Zazwyczaj przyjmuje się, że przebiega ona przez Cieśniny Duńskie – Sund, Wielki Bełt i Mały Bełt. To, czy dany obszar wodny zaliczamy do Bałtyku, czy już do Morza Północnego, może wpływać na to, które państwa uznajemy za bałtyckie.

Kraje Bałtyckie – Perspektywa Historyczna i Współczesna

Patrząc z perspektywy historycznej, liczba krajów związanych z Morzem Bałtyckim zmieniała się na przestrzeni wieków. W czasach Hanzy, związku miast handlowych kontrolujących handel w regionie bałtyckim, do grona "krajów bałtyckich" można było zaliczyć znacznie więcej państw i regionów, takich jak Szkocja, Anglia czy Flandria. W okresie dominacji szwedzkiej, Szwecja kontrolowała znaczne obszary wybrzeża Bałtyku, co czyniło ją bezsprzecznie najważniejszym graczem w regionie.

Współcześnie, państwa położone nad Morzem Bałtyckim aktywnie współpracują w ramach różnych organizacji regionalnych, takich jak Rada Państw Morza Bałtyckiego (CBSS) czy Unia Europejska. Celem tej współpracy jest rozwiązywanie problemów związanych z ochroną środowiska, transportem, bezpieczeństwem i rozwojem gospodarczym. Kraje bałtyckie zdają sobie sprawę z tego, że ich przyszłość jest ściśle związana ze współpracą regionalną.

Podsumowując, ile krajów znajduje się w obrębie Morza Bałtyckiego? Bazując na kryterium posiadania bezpośredniego dostępu do morza, możemy wymienić dziewięć państw: Polskę, Niemcy, Szwecję, Finlandię, Danię, Estonię, Łotwę, Litwę i Rosję. Jeśli uwzględnimy kraje, które mają silne związki historyczne, gospodarcze i kulturalne z regionem, lista ta mogłaby się rozszerzyć o Białoruś i Norwegię. Ostateczna odpowiedź zależy od przyjętej definicji i kryteriów. Niezależnie jednak od dokładnej liczby, nie ulega wątpliwości, że Morze Bałtyckie od wieków odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu tożsamości i rozwoju narodów, które zamieszkują jego wybrzeża. Jego wody łączą, a nie dzielą, stanowiąc pomost między kulturami i gospodarkami.