Historia 3 Sprawdzian świat W Latach 1815-1914
Lata 1815-1914 to bardzo ważny okres w historii świata. Często nazywany jest wiekiem pary i elektryczności. To czas wielkich zmian politycznych, społecznych i gospodarczych.
Na początku tego okresu, po klęsce Napoleona Bonaparte, odbył się Kongres Wiedeński (1814-1815). Jego celem było ustalenie nowego porządku w Europie. Chciano przywrócić monarchie i zapobiec kolejnym rewolucjom. Stworzono tzw. koncert mocarstw, czyli współpracę najważniejszych państw Europy: Austrii, Prus, Rosji, Wielkiej Brytanii i Francji.
Jednak mimo prób powrotu do starego porządku, w Europie narastały konflikty. Idee liberalizmu i nacjonalizmu zyskiwały coraz większą popularność. Liberalizm to pogląd, który ceni wolność jednostki i prawa obywatelskie. Nacjonalizm natomiast podkreślał znaczenie narodu i dążył do zjednoczenia narodów w niezależnych państwach.
Przykładem wpływu nacjonalizmu są powstania narodowe w różnych częściach Europy. Polacy walczyli o niepodległość w powstaniach listopadowym (1830-1831) i styczniowym (1863-1864). Włosi dążyli do zjednoczenia swojego kraju, co udało im się w 1861 roku. Niemcy również zjednoczyły się w 1871 roku pod przywództwem Otto von Bismarcka.
Wiek XIX to również okres rewolucji przemysłowej. Wynalazki takie jak maszyna parowa i elektryczność zmieniły sposób produkcji i transportu. Powstawały fabryki, rozwinęła się kolej. Zmieniło to życie ludzi. Coraz więcej osób przenosiło się ze wsi do miast w poszukiwaniu pracy.
Rewolucja przemysłowa miała również negatywne skutki. Powstawały slumsy, rosło ubóstwo. Pojawiły się nowe ideologie, takie jak socjalizm i komunizm. Krytykowały one kapitalizm i domagały się poprawy warunków życia robotników. Karol Marks i Fryderyk Engels stworzyli Manifest Komunistyczny, który stał się jednym z najważniejszych tekstów socjalistycznych.
W drugiej połowie XIX wieku państwa europejskie rozpoczęły ekspansję kolonialną. Podbijały terytoria w Afryce, Azji i Oceanii. Tworzyły tam kolonie, eksploatując zasoby naturalne i wykorzystując miejscową ludność. Imperium brytyjskie i Imperium francuskie stały się najpotężniejszymi imperiami kolonialnymi. Rywalizacja między mocarstwami o kolonie doprowadziła do wzrostu napięć międzynarodowych.
Na początku XX wieku Europę ogarnął wyścig zbrojeń. Powstawały sojusze militarne, takie jak Trójprzymierze (Niemcy, Austro-Węgry, Włochy) i Trójporozumienie (Wielka Brytania, Francja, Rosja). Napięcia te doprowadziły ostatecznie do wybuchu I wojny światowej w 1914 roku. Ta wojna zakończyła epokę zapoczątkowaną Kongresem Wiedeńskim i zapoczątkowała nowy rozdział w historii świata.
