Fizyka 3 Gimnazjum Prąd Elektryczny Sprawdzian
Prąd elektryczny to uporządkowany ruch ładunków elektrycznych, najczęściej elektronów, w obwodzie. Wyobraź sobie rzekę, w której woda płynie w jednym kierunku – prąd elektryczny działa podobnie, ale zamiast wody mamy elektrony.
Natężenie prądu (I) mierzy, ile ładunku przepływa przez dany punkt obwodu w jednostce czasu. Mówiąc prościej, im więcej elektronów przepływa przez przewodnik w ciągu sekundy, tym większe jest natężenie prądu. Jednostką natężenia prądu jest amper (A). Mierzy się je amperomierzem, który włącza się szeregowo w obwód.
Napięcie elektryczne (U) to różnica potencjałów między dwoma punktami obwodu. Można to porównać do różnicy wysokości między dwoma punktami rzeki – im większa różnica, tym szybciej popłynie woda. Napięcie mierzy się w woltach (V) za pomocą woltomierza, który włącza się równolegle do elementu, którego napięcie chcemy zmierzyć.
Opór elektryczny (R) to przeszkoda dla przepływu prądu. Materiały o wysokim oporze utrudniają przepływ elektronów, a te o niskim oporze ułatwiają. Jednostką oporu jest om (Ω). Przykładem może być żarówka – ma wysoki opór, dlatego przepływający prąd ją rozgrzewa i powoduje świecenie.
Związek między napięciem, natężeniem i oporem opisuje prawo Ohma: U = I * R, gdzie U to napięcie, I to natężenie, a R to opór. Oznacza to, że przy stałym oporze, im większe napięcie, tym większe natężenie prądu.
Przykładowo, jeśli mamy obwód z napięciem 12V i oporem 6Ω, to natężenie prądu wynosi: I = U / R = 12V / 6Ω = 2A. Znajomość tych podstawowych pojęć jest kluczowa do rozwiązywania zadań z prądu elektrycznego na sprawdzianie.
