Europa Po Kongresie Wiedeńskim Klasa 7
Hej siódmoklasisto! Zastanawiałeś się kiedyś, co się działo w Europie po tym, jak Napoleon przegrał? To był bardzo ważny czas, który ukształtował Europę taką, jaką znamy dzisiaj. Mówimy o okresie po Kongresie Wiedeńskim. Brzmi trochę groźnie? Spokojnie, rozłożymy to na czynniki pierwsze!
Czym w ogóle był ten Kongres Wiedeński?
Wyobraź sobie, że po wielkiej imprezie, na której narozrabiano, trzeba posprzątać i ustalić nowe zasady. Tak właśnie było po wojnach napoleońskich. Napoleon Bonaparte, francuski cesarz, przez lata podbijał Europę, a kiedy w końcu go pokonano, przywódcy europejskich mocarstw spotkali się w Wiedniu (stolica Austrii) żeby ustalić, co dalej. To właśnie był Kongres Wiedeński, trwający od 1814 do 1815 roku.
Kluczowe osoby:
- Książę Klemens von Metternich (Austria): Uważany za głównego organizatora i "mózg" Kongresu. Chciał przywrócić stary porządek w Europie.
- Car Aleksander I (Rosja): Silny gracz, który chciał umocnić pozycję Rosji.
- Lord Castlereagh (Wielka Brytania): Reprezentował interesy Wielkiej Brytanii, głównie dotyczące handlu i równowagi sił w Europie.
- Książę Charles-Maurice de Talleyrand (Francja): Choć Francja przegrała wojnę, Talleyrand potrafił sprytnie negocjować i zapewnić Francji ważne miejsce w nowym porządku.
O co chodziło na tym Kongresie?
Główne cele Kongresu Wiedeńskiego można streścić w trzech słowach: restauracja, legitymizm i równowaga sił.
- Restauracja: Chodziło o przywrócenie na trony tych monarchów, którzy zostali obaleni przez Napoleona. Wyobraź sobie, że ktoś zabrał Ci ulubioną zabawkę. Restauracja to tak jakby Ci ją oddali. Na przykład, we Francji na tron wróciła dynastia Burbonów.
- Legitymizm: To zasada, która mówiła, że władza monarchy pochodzi od Boga, a nie od woli ludu. Czyli, że królowie mają "prawo" do rządzenia, bo tak jest "zawsze". To trochę jak zasada, że rodzice mają prawo wychowywać dzieci – wynika to z tradycji i przekonania o naturalnym porządku.
- Równowaga sił: Nikt nie mógł być zbyt silny, żeby nie mógł znowu zdominować Europy, tak jak Napoleon. To jak w zabawie w przeciąganie liny – żadna drużyna nie może być za bardzo mocna, żeby była fair rywalizacja. Chodziło o to, żeby żadne państwo nie zyskało przewagi nad innymi.
Jak zmieniono mapę Europy?
Po Kongresie Wiedeńskim Europa wyglądała inaczej niż przed rewolucją francuską i epoką napoleońską. Zmiany te miały ogromny wpływ na przyszłość kontynentu.
- Francja: Granice Francji zostały cofnięte do tych sprzed rewolucji. Musiała też zapłacić kontrybucję (odszkodowanie) za wojny napoleońskie.
- Rosja: Zyskała kontrolę nad większą częścią ziem polskich, tworząc Królestwo Polskie (unii personalnej z Rosją – car był królem Polski).
- Prusy: Otrzymały tereny nad Renem i część Saksonii, stając się silniejszym państwem.
- Austria: Umocniła swoje wpływy w północnych Włoszech.
- Wielka Brytania: Skupiła się na umacnianiu swojej pozycji morskiej i handlowej, zyskując kolonie.
- Utworzono Związek Niemiecki: Luźny związek państw niemieckich pod przewodnictwem Austrii.
Co to Królestwo Polskie? To taki "kawałek" Polski, który po Kongresie Wiedeńskim został oddany Rosji. Car rosyjski był jednocześnie królem Polski, ale Królestwo Polskie miało własną konstytucję, wojsko i administrację (przynajmniej na początku). Nie było to jednak w pełni niepodległe państwo.
Święte Przymierze - co to takiego?
Żeby utrzymać porządek ustalony na Kongresie Wiedeńskim, zawarto Święte Przymierze. To taki pakt, który zawarły Rosja, Prusy i Austria. Chodziło o to, żeby wspólnie zwalczać wszelkie ruchy rewolucyjne i narodowe, które mogłyby zagrozić monarchom i starym porządkom. Wyobraź sobie, że to taki "klub władców", którzy obiecują sobie pomagać w utrzymaniu władzy.
"W imię Najświętszej i Nierozdzielnej Trójcy..." – Tak zaczynał się akt założycielski Świętego Przymierza, co pokazuje, że władcy tłumaczyli swoje działania religią.
Skutki Kongresu Wiedeńskiego - co to wszystko dało?
Kongres Wiedeński miał zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki. Z jednej strony, na jakiś czas ustabilizował sytuację w Europie i zapobiegł większym konfliktom. Z drugiej strony, ignorował dążenia narodów do niepodległości i utrudniał rozwój demokracji.
Pozytywne skutki:
- Pokój w Europie: Przez jakiś czas udało się uniknąć dużych wojen.
- Rozwój dyplomacji: Kongres Wiedeński pokazał, jak ważne są negocjacje i rozmowy między państwami.
Negatywne skutki:
- Ignorowanie dążeń narodowych: Narody, takie jak Polacy, Włosi czy Niemcy, dążyły do zjednoczenia i niepodległości, ale Kongres Wiedeński te dążenia ignorował. To spowodowało późniejsze powstania i rewolucje.
- Utrudnianie rozwoju demokracji: Przywrócenie monarchów i umocnienie starych porządków hamowało rozwój idei demokratycznych.
Dlaczego Kongres Wiedeński jest ważny?
Kongres Wiedeński to ważny moment w historii Europy, ponieważ:
- Ukształtował mapę polityczną Europy na kilkadziesiąt lat.
- Wpłynął na rozwój ruchów narodowych i rewolucyjnych.
- Pokazał, jak trudno jest pogodzić interesy różnych państw i narodów.
Pamiętaj, że to tylko początek Twojej podróży po historii. Im więcej będziesz wiedział o przeszłości, tym lepiej zrozumiesz teraźniejszość. Powodzenia w nauce!




