Do Gaszenia Urządzeń Elektrycznych Pod Napięciem Stosuje Się

Do gaszenia urządzeń elektrycznych pod napięciem stosuje się specjalne środki gaśnicze, ponieważ użycie wody lub innych przewodzących cieczy stwarza śmiertelne zagrożenie porażenia prądem. Wybór odpowiedniego środka gaśniczego zależy od napięcia, rodzaju urządzenia oraz otoczenia, w którym doszło do pożaru.

Najczęściej spotykane środki gaśnicze do gaszenia urządzeń elektrycznych pod napięciem to:

Dwutlenek węgla (CO2): Jest to gaz obojętny, który wypiera tlen z otoczenia, powodując stłumienie ognia. Dwutlenek węgla nie przewodzi prądu elektrycznego, co czyni go bezpiecznym do stosowania w pobliżu urządzeń pod napięciem. Ważne jest jednak, aby pamiętać, że CO2 może być duszący w zamkniętych pomieszczeniach, dlatego należy zachować ostrożność i zapewnić odpowiednią wentylację. Użycie dwutlenku węgla wiąże się również z efektem chłodzenia, co może dodatkowo pomagać w gaszeniu pożaru. Dodatkowo, CO2 nie pozostawia po sobie żadnych pozostałości, co jest korzystne dla czystości gaszonych urządzeń.
Proszki gaśnicze: Proszki gaśnicze, szczególnie te oznaczone symbolem "E" lub "ABC", są przeznaczone do gaszenia pożarów urządzeń elektrycznych pod napięciem. Działają one poprzez przerwanie reakcji łańcuchowej spalania oraz izolowanie źródła ognia od tlenu. Proszki są skuteczne, ale mogą pozostawić po sobie trudne do usunięcia zabrudzenia. Należy również pamiętać, że niektóre proszki mogą być korozyjne dla delikatnych elementów elektronicznych. Istotne jest, by stosować proszki dedykowane do pożarów elektrycznych, ponieważ inne rodzaje mogą zawierać przewodzące składniki.
Gazy obojętne (np. Argon, Azot): Podobnie jak dwutlenek węgla, gazy obojętne działają poprzez wypieranie tlenu. Są one bezpieczne dla urządzeń elektrycznych, ale wymagają specjalistycznego sprzętu do przechowywania i aplikacji. Zastosowanie gazów obojętnych jest szczególnie popularne w serwerowniach i innych miejscach, gdzie znajdują się wrażliwe urządzenia elektroniczne. Gazy te nie uszkadzają sprzętu, a ich użycie minimalizuje ryzyko ponownego zapłonu.
Specjalistyczne środki gaśnicze – F-gazy (np. FE-36): Halony, choć bardzo skuteczne, zostały wycofane z użytku ze względu na ich szkodliwy wpływ na warstwę ozonową. Obecnie stosuje się ich zamienniki, czyli fluorowane gazy gaśnicze (F-gazy). Są one droższe od innych środków gaśniczych, ale charakteryzują się wysoką skutecznością i niską toksycznością. F-gazy są bezbarwne, bezwonne i nie przewodzą prądu elektrycznego. Po użyciu nie pozostawiają żadnych śladów, co jest bardzo ważne w przypadku gaszenia delikatnych urządzeń elektronicznych. Wymagają one specjalistycznych gaśnic i są stosowane głównie w miejscach o wysokim ryzyku pożaru i gdzie wymagane jest zachowanie czystości.

Bezpieczeństwo podczas gaszenia pożarów elektrycznych

Niezależnie od użytego środka gaśniczego, kluczowe jest zachowanie bezpieczeństwa podczas gaszenia pożaru urządzeń elektrycznych pod napięciem.

Przede wszystkim:

Odłącz zasilanie: Jeśli to możliwe, należy w pierwszej kolejności odłączyć zasilanie od urządzenia, które się pali. Pozwoli to zminimalizować ryzyko porażenia prądem. Należy jednak pamiętać, aby robić to bezpiecznie, np. używając izolowanych narzędzi.
Utrzymuj bezpieczną odległość: Podczas gaszenia pożaru należy zachować bezpieczną odległość od źródła ognia, aby uniknąć poparzeń lub porażenia prądem. Zalecana odległość zależy od napięcia urządzenia i rodzaju użytego środka gaśniczego. Informacje na temat bezpiecznej odległości powinny być zawarte w instrukcji obsługi gaśnicy.
Używaj odpowiedniego sprzętu: Upewnij się, że używasz gaśnicy przeznaczonej do gaszenia pożarów elektrycznych. Sprawdź etykietę gaśnicy, aby upewnić się, że jest oznaczona symbolem "E" lub "ABC". Dodatkowo, upewnij się, że gaśnica jest sprawna i naładowana.
Chroń drogi oddechowe: Niektóre środki gaśnicze mogą być szkodliwe dla dróg oddechowych. W przypadku gaszenia pożaru w zamkniętym pomieszczeniu należy używać maski ochronnej lub innego sprzętu ochrony układu oddechowego.
Wezwij straż pożarną: W przypadku dużego lub trudnego do opanowania pożaru należy natychmiast wezwać straż pożarną. Nie próbuj gasić pożaru samodzielnie, jeśli nie jesteś do tego przygotowany i przeszkolony.

Pamiętaj, że bezpieczeństwo jest najważniejsze. Nie ryzykuj zdrowia lub życia, próbując ugasić pożar, jeśli nie jesteś pewien, co robisz.

Alternatywne metody gaszenia

Oprócz wymienionych środków gaśniczych, istnieją również alternatywne metody gaszenia pożarów urządzeń elektrycznych pod napięciem, choć są one rzadziej stosowane. Jedną z nich jest zastosowanie specjalnych koców gaśniczych, które wykonane są z materiałów niepalnych i nieprzewodzących prądu. Kocem gaśniczym należy przykryć palące się urządzenie, odcinając dopływ tlenu i tłumiąc ogień.

Inną metodą jest zastosowanie urządzeń gaśniczych mgłą wodną. Urządzenia te wytwarzają drobną mgłę wodną, która nie przewodzi prądu elektrycznego (pod warunkiem, że woda jest demineralizowana) i skutecznie gasi pożar. Mgła wodna działa poprzez chłodzenie palącego się materiału oraz wypieranie tlenu. Metoda ta jest szczególnie polecana do gaszenia pożarów w pomieszczeniach, gdzie znajduje się dużo wrażliwego sprzętu elektronicznego.

Dodatkowo, w niektórych przypadkach, stosuje się systemy gaśnicze oparte na aerozolach. Aerozole te składają się z bardzo małych cząstek, które hamują reakcję łańcuchową spalania. Systemy aerozolowe są kompaktowe i łatwe w montażu, co czyni je idealnymi do zastosowania w małych pomieszczeniach, takich jak szafy rozdzielcze.

Wybór odpowiedniej metody gaszenia pożaru urządzeń elektrycznych pod napięciem powinien być zawsze podyktowany analizą ryzyka i specyfiką danego miejsca. Należy pamiętać o regularnych przeglądach i konserwacji sprzętu gaśniczego oraz o przeszkoleniu personelu w zakresie postępowania w przypadku pożaru.

Podsumowując, gaszenie urządzeń elektrycznych pod napięciem wymaga zastosowania specjalnych środków i metod, które zapewnią bezpieczeństwo osób gaszących oraz minimalizują ryzyko uszkodzenia sprzętu. Dwutlenek węgla, proszki gaśnicze, gazy obojętne i F-gazy to najczęściej stosowane środki gaśnicze. Niezależnie od wybranej metody, kluczowe jest zachowanie ostrożności i przestrzeganie zasad bezpieczeństwa. Regularne szkolenia i przeglądy sprzętu gaśniczego są niezbędne, aby zapewnić skuteczność i bezpieczeństwo gaszenia pożarów elektrycznych.