Dlg Tabele Wartości Pokarmowej Pasz I Norm żywienia Przeżuwaczy

Dobrze, przygotuję artykuł, który wyjaśni, czym są Tabele Wartości Pokarmowej Pasz i Norm Żywienia Przeżuwaczy DLG, w sposób prosty i zrozumiały.

Wyobraźcie sobie, że macie przepisać dietę dla swoich krów, owiec, czy kóz. Chcecie, żeby były zdrowe, dawały dużo mleka, dobrze rosły, a może żeby miały piękne i zdrowe runo. Nie możecie im dać po prostu wszystkiego, co znajdziecie w stodole, bo to tak nie działa. Musimy wiedzieć, co dany pokarm im dostarcza, i w jakiej ilości go potrzebują. I tu właśnie pojawia się DLG.

DLG, czyli Deutsche Landwirtschafts-Gesellschaft (Niemieckie Towarzystwo Rolnicze), wydaje publikacje, które pomagają rolnikom i hodowcom układać odpowiednie diety dla zwierząt, a w szczególności dla przeżuwaczy. Te publikacje zawierają dwie główne rzeczy: Tabele Wartości Pokarmowej Pasz i Normy Żywienia. Spójrzmy na nie po kolei.

Tabele Wartości Pokarmowej Pasz

Pomyślcie o nich jak o książce kucharskiej, ale zamiast przepisów na ciasta, mamy informacje o paszach. Taka tabela zawiera informacje o tym, co znajduje się w różnych rodzajach pasz, które możemy dawać naszym zwierzętom. Na przykład, weźmy siano. W tabeli znajdziemy informacje o tym, ile jest w nim białka, ile włókna, ile tłuszczu, i różnych minerałów, takich jak wapń czy fosfor. To są podstawowe składniki odżywcze, które są ważne dla zdrowia zwierząt. Podobnie, znajdziemy informacje o kiszonkach, ziarnach zbóż (jęczmieniu, owsie, kukurydzy), otrębach, makuchach i wielu innych paszach.

W tabelach DLG te wartości są uśrednione. To oznacza, że podawane są typowe wartości dla danej paszy. Trzeba jednak pamiętać, że konkretna partia siana, którą mamy, może się nieco różnić od tego, co jest w tabeli. Na wartość pokarmową paszy wpływa wiele czynników: rodzaj gleby, pogoda podczas wzrostu roślin, sposób zbioru i przechowywania. Dlatego, jeśli naprawdę zależy nam na precyzyjnej ocenie, warto oddać próbkę paszy do laboratorium, gdzie zostanie dokładnie przebadana.

Co znajdziemy konkretnie w takiej tabeli? Oprócz wspomnianego białka, włókna i tłuszczu, znajdziemy tam informacje o:

Energii: Czyli ile energii dana pasza dostarcza zwierzęciu. Energia jest niezbędna do życia, ruchu, produkcji mleka, wzrostu, itd. W DLG często używa się jednostki energii nazywanej "NEL" (Net Energy for Lactation), czyli energii netto laktacji, szczególnie istotnej dla krów mlecznych. Inną jednostką jest "ME" (Metabolizable Energy), czyli energia metaboliczna.
Białku ogólnym i białku trawionym: Białko jest budulcem organizmu. Potrzebne jest do wzrostu, regeneracji tkanek i produkcji mleka. Ważne jest nie tylko ile białka jest w paszy, ale też ile z tego białka zwierzę jest w stanie strawić i wykorzystać.
Włóknie: Włókno jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania żwacza, czyli tego dużego "kotła fermentacyjnego" w brzuchu przeżuwacza. Włókno pobudza perystaltykę jelit i zapobiega problemom trawiennym. Zbyt mało włókna może prowadzić do zakwaszenia żwacza.
Skrobi i cukrach: To są łatwo dostępne źródła energii. Nadmiar skrobi, szczególnie w diecie krów mlecznych, może prowadzić do problemów ze zdrowiem.
Minerałach: Czyli wapniu, fosforze, magnezie, potasie, sodzie, chlorze, siarce. Minerały są niezbędne do wielu procesów życiowych, np. budowy kości, funkcjonowania układu nerwowego, regulacji ciśnienia krwi.
Mikroelementach: Czyli żelazie, cynku, miedzi, manganie, kobalcie, jodzie, selenie. Mikroelementy są potrzebne w bardzo małych ilościach, ale są równie ważne jak makroelementy. Niedobór mikroelementów może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych.
Witaminach: Czyli witaminach A, D, E, i z grupy B. Witaminy są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Przeżuwacze potrafią syntetyzować niektóre witaminy w żwaczu, ale niektóre muszą być dostarczane w diecie.

Dlaczego to wszystko jest ważne? Bo dzięki tym informacjom możemy sprawdzić, czy pasza, którą dajemy naszym zwierzętom, dostarcza im wystarczająco dużo potrzebnych składników odżywczych. Jeśli na przykład wiemy, że nasze siano ma mało białka, to musimy dodać do diety coś, co je uzupełni, np. śrutę sojową.

Normy Żywienia Przeżuwaczy

Normy żywienia to z kolei zbiór zaleceń, ile czego powinny jeść zwierzęta, żeby były zdrowe i produktywne. To taki "przewodnik po zdrowym odżywianiu" dla krów, owiec i kóz. Normy żywienia uwzględniają różne czynniki, takie jak:

Gatunek: Krowa ma inne potrzeby niż owca, a owca inne niż koza.
Wiek: Cielę potrzebuje czego innego niż krowa w laktacji.
Faza produkcyjna: Krowa w laktacji (dająca mleko) potrzebuje więcej energii i białka niż krowa zasuszona (nie dająca mleka). Owca w ciąży potrzebuje więcej składników odżywczych niż owca jałówka.
Wydajność: Krowa dająca 40 litrów mleka dziennie potrzebuje więcej energii i białka niż krowa dająca 20 litrów.
Masa ciała: Większe zwierzę potrzebuje więcej paszy niż mniejsze.
Warunki środowiskowe: W zimie zwierzęta potrzebują więcej energii, żeby utrzymać ciepło.

Normy żywienia podają, ile energii, białka, włókna, minerałów i witamin powinny dostawać zwierzęta w zależności od tych czynników. Na przykład, norma może mówić, że krowa w laktacji, ważąca 600 kg i dająca 30 litrów mleka dziennie, potrzebuje dziennie 150 MJ NEL, 1800 g białka strawnego w jelitach, 150 g wapnia i 80 g fosforu.

Jak to wykorzystać w praktyce? Mając tabele wartości pokarmowej pasz i normy żywienia, możemy krok po kroku układać dietę dla naszych zwierząt. Najpierw określamy potrzeby naszych zwierząt (np. ile energii i białka potrzebuje dana krowa). Potem patrzymy w tabele i sprawdzamy, ile składników odżywczych dostarczają poszczególne pasze, które mamy dostępne. Następnie mieszamy te pasze w odpowiednich proporcjach, tak żeby pokryć zapotrzebowanie zwierząt. Możemy użyć do tego specjalnych programów komputerowych, które ułatwiają obliczenia.

Przykład

Załóżmy, że mamy krowę mleczną, która potrzebuje dziennie 150 MJ NEL (energii netto laktacji). Mamy do dyspozycji kiszonkę z kukurydzy, która zawiera 7 MJ NEL w 1 kg suchej masy, i siano, które zawiera 5 MJ NEL w 1 kg suchej masy.

Musimy teraz wymyślić, ile kiszonki i siana dać tej krowie, żeby dostarczyć jej 150 MJ NEL. To trochę jak rozwiązywanie równania matematycznego. Możemy zacząć od próbowania różnych kombinacji. Na przykład, możemy spróbować dać jej 15 kg suchej masy kiszonki (15 kg x 7 MJ/kg = 105 MJ) i 9 kg suchej masy siana (9 kg x 5 MJ/kg = 45 MJ). Razem to daje 150 MJ, czyli dokładnie tyle, ile potrzebuje nasza krowa.

Oczywiście, to jest tylko przykład. Musimy też wziąć pod uwagę inne składniki odżywcze, takie jak białko, włókno, minerały i witaminy. I pamiętajmy, że skład pasz może się różnić w zależności od wielu czynników, więc warto regularnie badać pasze w laboratorium.

Podsumowanie

Tabele Wartości Pokarmowej Pasz i Normy Żywienia DLG to cenne narzędzia dla każdego hodowcy przeżuwaczy. Pomagają one układać zbilansowane diety, które zapewniają zdrowie, dobre samopoczucie i wysoką produkcyjność zwierząt. Choć na początku mogą wydawać się skomplikowane, to z czasem i praktyką stają się coraz bardziej zrozumiałe i przydatne. Pamiętajmy, że dobre żywienie to podstawa sukcesu w hodowli!