Dlaczego Porwano Stasia I Nel

Książka Henryka Sienkiewicza, "W pustyni i w puszczy", to klasyka polskiej literatury przygodowej. Historia Stasia Tarkowskiego i Nel Rawlison porusza serca czytelników od pokoleń. Jednym z kluczowych elementów fabuły jest porwanie dzieci, które stanowi punkt wyjścia dla ich niezwykłej i pełnej niebezpieczeństw podróży po Afryce. Dlaczego jednak doszło do tego dramatycznego wydarzenia? Odpowiedź jest złożona i związana z ówczesną sytuacją polityczną i społeczną w Sudanie.
Motywacje Porwania: Mahdyzm i Konflikt Interesów
Aby zrozumieć przyczyny porwania Stasia i Nel, należy przyjrzeć się kontekstowi historycznemu i religijnemu w Sudanie pod koniec XIX wieku. Kluczowym pojęciem jest tutaj mahdyzm – ruch religijno-polityczny, który zrewolucjonizował region.
Tło Historyczne: Powstanie Mahdystów
W drugiej połowie XIX wieku Sudan znajdował się pod wpływem Egiptu, który z kolei podlegał kontroli brytyjskiej. Taka sytuacja wywoływała niezadowolenie wśród lokalnej ludności, które podsycał Muhammad Ahmad, ogłaszający się Mahdim (wybawicielem). Mahdi głosił walkę z obcą dominacją i oczyszczenie islamu. Jego nauki szybko zyskały popularność, a powstanie mahdystów ogarnęło cały Sudan.
Powstanie mahdystów stanowiło bezpośrednie zagrożenie dla interesów Egiptu i Wielkiej Brytanii. Europejscy urzędnicy, wojskowi i ich rodziny mieszkający w Sudanie znaleźli się w śmiertelnym niebezpieczeństwie.
Polityczne i Osobiste Motywacje Gebhra i Idrysa
Porwanie Stasia i Nel było bezpośrednio związane z chęcią odzyskania przez Mahdystów Fatmy, żony Smaina. Smain był ważnym dowódcą powstania, który zdezerterował i uciekł z żoną do Chartumu, szukając schronienia u Anglików. Chartum znajdowało się pod kontrolą egipskiego garnizonu dowodzonego przez Anglików. Porwanie dzieci, syna i córki Europejczyków, miało być kartą przetargową w negocjacjach z Anglikami.
Zadanie porwania powierzono Gebhrowi i Idrisowi, dwóm arabskim sługom pracującym dla ojców Stasia i Nel. Gebhr był sługą Władysława Tarkowskiego, inżyniera pracującego przy budowie kolei, a Idris służył panu Rawlisonowi, dyrektorowi Kompanii Kanału Sueskiego. Mężczyźni ci byli skrycie sympatykami Mahdiego i wykorzystali swoją pozycję, aby zrealizować plan porwania.
Motywacje Gebhra i Idrisa były złożone. Po pierwsze, kierowała nimi wiara i lojalność wobec Mahdiego. Uważali, że przyczyniają się do słusznej sprawy, walcząc z niewiernymi. Po drugie, mogli spodziewać się nagrody i uznania ze strony Mahdystów, co w ich ówczesnej sytuacji życiowej było bardzo kuszące. Po trzecie, mogli odczuwać urazę i niechęć wobec Europejczyków, których postrzegali jako okupantów i wyzyskiwaczy.
Niewinność i Okrucieństwo: Dzieci w Świecie Konfliktu
Porwanie Stasia i Nel to przykład brutalnego wykorzystania dzieci w konfliktach zbrojnych. Dzieci stały się pionkami w grze politycznej, ofiarami bezwzględnych dążeń dorosłych.
Stasio Tarkowski, choć zmuszony do szybkiego dorośnięcia i podjęcia odpowiedzialności za Nel, wciąż był dzieckiem. Porwanie pozbawiło go beztroskiego dzieciństwa i zmusiło do walki o przetrwanie. Podobnie Nel Rawlison, młodsza i bardziej wrażliwa, została wystawiona na traumatyczne przeżycia, które na zawsze odcisnęły się na jej psychice.
Realne Przykłady: Dzieci w Konfliktach Współczesnych
Niestety, wykorzystywanie dzieci w konfliktach zbrojnych nie jest jedynie elementem historycznym. Współcześnie obserwujemy to zjawisko w wielu regionach świata. Organizacje takie jak UNICEF alarmują o wykorzystywaniu dzieci-żołnierzy w Afryce, Azji i Ameryce Łacińskiej. Dzieci są werbowane do armii, wykorzystywane jako żywe tarcze, szpiedzy, a nawet do przeprowadzania ataków terrorystycznych.
Dane UNICEF pokazują, że w 2023 roku ponad 250 000 dzieci zostało zwerbowanych do grup zbrojnych na całym świecie. Liczby te są alarmujące i pokazują, jak wiele jeszcze trzeba zrobić, aby chronić dzieci przed skutkami konfliktów zbrojnych.
Moralne Dylematy i Odpowiedzialność
Historia porwania Stasia i Nel stawia przed czytelnikiem szereg pytań moralnych. Czy Gebhr i Idris mieli prawo poświęcić życie dzieci w imię wyższej idei? Czy Stasio miał prawo zabijać, aby chronić siebie i Nel? Odpowiedzi na te pytania nie są proste i zależą od systemu wartości, którym się kierujemy.
Ocena Postaw Bohaterów
Postawa Stasia, choć budzi podziw, nie jest wolna od kontrowersji. Chłopiec staje się zabójcą, aby ocalić życie swoje i Nel. Czy w sytuacji ekstremalnego zagrożenia takie działanie jest usprawiedliwione? Wielu czytelników uważa, że tak, argumentując, że Stasio działał w obronie własnej i w obronie niewinnej dziewczynki. Inni natomiast podkreślają, że zabójstwo pozostaje zabójstwem, niezależnie od okoliczności.
Należy również pamiętać o kontekście historycznym i kulturowym. W ówczesnym świecie moralność była często kształtowana przez surowe zasady i przekonanie o wyższości Europejczyków nad ludnością tubylczą. Stasio, wychowany w takim środowisku, mógł nie widzieć innego wyjścia niż użycie siły.
Lekcja Odpowiedzialności
Historia Stasia i Nel uczy nas przede wszystkim odpowiedzialności za los innych, zwłaszcza tych, którzy są słabsi i bardziej bezbronni. Podkreśla również znaczenie edukacji i zrozumienia dla innych kultur, które mogą pomóc w zapobieganiu konfliktom i budowaniu bardziej sprawiedliwego świata.
Konsekwencje Porwania i Wpływ na Dalszą Fabułę
Porwanie Stasia i Nel miało fundamentalny wpływ na dalszy rozwój akcji w powieści. To wydarzenie zapoczątkowało ich niebezpieczną podróż przez Afrykę, podczas której musieli zmierzyć się z licznymi przeszkodami i zagrożeniami. Porwanie zmusiło ich do szybkiego dorośnięcia, nauczenia się samodzielności i radzenia sobie w ekstremalnych warunkach.
Podróż przez Afrykę miała również ogromny wpływ na rozwój charakterów Stasia i Nel. Stasio stał się bardziej odpowiedzialny, odważny i opiekuńczy. Nel natomiast, pomimo swojej delikatności i wrażliwości, wykazała się niezwykłą siłą i determinacją.
Wpływ na Relacje Międzyludzkie
Porwanie miało również wpływ na relacje Stasia i Nel z innymi bohaterami powieści, takimi jak Kali i Mea. Dzięki wspólnym przeżyciom i trudom, stali się sobie bliscy i stworzyli silną więź, opartą na wzajemnym szacunku i zaufaniu.
Podsumowanie i Apel
Porwanie Stasia i Nel to dramatyczne wydarzenie, które stanowi punkt wyjścia dla fascynującej i pouczającej opowieści o przygodzie, odwadze, odpowiedzialności i sile przyjaźni. Przyczyny porwania są złożone i związane z ówczesną sytuacją polityczną i społeczną w Sudanie, konfliktem interesów i wykorzystywaniem dzieci w konfliktach zbrojnych.
Pamiętajmy o tym, że historia Stasia i Nel, choć fikcyjna, odzwierciedla realne problemy współczesnego świata. Walczmy o prawa dzieci i zapobiegajmy wykorzystywaniu ich w konfliktach zbrojnych. Edukujmy się na temat innych kultur i budujmy świat, w którym panuje pokój i sprawiedliwość.
Zachęcam do ponownej lektury "W pustyni i w puszczy" i refleksji nad poruszanymi w niej problemami. Pamiętajmy, że każda historia, nawet ta fikcyjna, może nas czegoś nauczyć i zainspirować do działania.







