Był Kiedyś Inny świat Który Znałeś Ty Który Znałam Ja

Pamiętacie trzepaki? Nie te w fitness klubach, ale te na podwórkach, przy blokach. Metalowe konstrukcje, które służyły do wszystkiego: od trzepania dywanów, przez gimnastykę, po spotkania towarzyskie. Były centrami wszechświata dla dzieciaków z osiedla, a ich metalowe rurki nosiły ślady tysięcy przygód – zadrapań, rysunków kredą, przyklejonych gum do żucia. Tam, gdzie teraz stoją parkingi albo place zabaw z certyfikowanymi, plastikowymi konstrukcjami, królowały one. I nikt się nie martwił o atesty bezpieczeństwa. Liczyła się tylko wyobraźnia.

Pamiętacie zapach oranżady w proszku? Intensywny, sztuczny, ale tak pociągający, że ślinka ciekła na samą myśl. Wsypywało się tę magiczną mieszankę do szklanki wody z kranu i patrzyło, jak zmienia kolor, sycząc radośnie. Potem mieszało się łyżeczką, aż do rozpuszczenia i piło jednym haustem. Smakowało latem, beztroską i chwilą ulgi w upalny dzień. Dziś mamy mnóstwo soków i napojów, naturalnych, organicznych, z najdalszych zakątków świata. Ale żaden z nich nie dorównuje w smaku tamtej oranżadzie. Być może to kwestia nostalgii, a może po prostu tamte smaki były prostsze, bardziej bezpośrednie, idealnie dopasowane do dziecięcych gustów.

I te podwórka… Place zabaw wybrukowane betonowymi płytami, często popękane, z wystającymi korzeniami drzew. Huśtawki, skrzypiące niemiłosiernie, karuzele, które kręciły się z taką prędkością, że aż robiło się niedobrze. I piaskownice, w których zamiast atestowanego piasku był zwykły, szary piach, pełen kamieni i śmieci. Ale to właśnie tam budowaliśmy zamki, piekarniaki, wykuwaliśmy tunele, organizowaliśmy wojny gangów na patyki. To tam uczyliśmy się życia, negocjacji, kompromisów, a także radzenia sobie z porażkami. Dziś dzieci mają kolorowe, bezpieczne place zabaw, z miękką nawierzchnią i atestowanymi zabawkami. Ale czy potrafią odnaleźć w nich tyle samo radości i przygód, co my w naszych betonowych dżunglach?

Pamiętacie telefony na monety? Budki telefoniczne, rozsiane po całym mieście, w których czekało się na połączenie, wrzucało monety, słuchało szumu w słuchawce. Były to miejsca spotkań, rozmów, załatwiania ważnych spraw. Kiedyś komunikacja była trudniejsza, bardziej ograniczona. Trzeba było planować rozmowy, pamiętać numery na pamięć, albo szukać ich w książce telefonicznej. Dziś każdy ma smartfona w kieszeni, dostęp do internetu i możliwość natychmiastowego kontaktu z kimkolwiek na świecie. Ale czy ta łatwość komunikacji nie sprawiła, że straciliśmy coś ważnego? Może umiejętność uważnego słuchania, cierpliwości, doceniania wartości słowa?

Gry i Zabawy Naszego Dzieciństwa

Pamiętacie kapsle? Zbieranie, wymiana, organizowanie wyścigów na chodniku. Każdy kapsel miał swoją wartość, unikalny wzór, historię. To była prawdziwa waluta, środek płatniczy w naszym podwórkowym świecie. Budowaliśmy tory przeszkód z kamieni i patyków, organizowaliśmy zawody, obstawialiśmy zwycięzców. A emocje sięgały zenitu przy każdym zakręcie, każdym podbiciu.

Pamiętacie grę w gumę? Dwie osoby rozciągały gumę między nogami, a trzecia skakała według ustalonego schematu. Im wyżej guma była rozciągnięta, tym trudniejsze były skoki. To była gra, która wymagała zręczności, koordynacji i dobrej pamięci. Uczyła nas współpracy, wytrwałości i radzenia sobie z presją. A śmiech i piski towarzyszące każdej udanej próbie, rozbrzmiewały po całym osiedlu.

Pamiętacie grę w klasy? Rysowanie kredą na chodniku kwadratów i numerowanie ich. Rzucanie kamykiem i skakanie po kolejnych polach na jednej nodze. Proste zasady, ale mnóstwo zabawy. To była gra, która uczyła nas liczenia, orientacji przestrzennej i zręczności. A także radzenia sobie z frustracją, gdy kamyk nie trafił w odpowiednie pole, albo gdy noga ześlizgnęła się z kredy.

Pamiętacie grę w chowanego? Krycie się za drzewami, w krzakach, w ciemnych zaułkach podwórka. Czekanie w bezruchu, nasłuchiwanie kroków szukającego. Emocje sięgały zenitu, gdy udało się uniknąć złapania i dobiec do bazy. To była gra, która uczyła nas sprytu, obserwacji i radzenia sobie ze strachem. A także doceniania wartości wolności i niezależności.

Smaki i Zapachy Przeszłości

Pamiętacie smak bloków czekoladowych? Prosty przepis: mleko w proszku, kakao, cukier, masło. Mieszało się wszystko w garnku, gotowało na wolnym ogniu, a potem wylewało do formy i czekało, aż stężeje. Smak był prosty, ale intensywny, kakaowy, słodki. Dziś mamy mnóstwo czekolad, o różnych smakach, z dodatkami, z egzotycznych krajów. Ale żaden z nich nie dorównuje w smaku tamtemu blokowi czekoladowemu. Być może to kwestia sentymentu, a może po prostu tamte smaki były bardziej szczere, autentyczne, bez zbędnych ulepszaczy.

Pamiętacie zapach świeżo mielonej kawy? W czasach, gdy kawa była towarem deficytowym, każda okazja do jej wypicia była świętem. Kupowało się ziarna kawy, a potem mieliło je w specjalnym młynku, ręcznym lub elektrycznym. Zapach był intensywny, pobudzający, roznosił się po całym domu. Potem zaparzało się kawę w szklance, zalewając ją wrzątkiem i czekając, aż fusy opadną na dno. Smak był gorzki, ale aromatyczny, rozgrzewający. Dziś mamy mnóstwo kaw, o różnych smakach, z ekspresów, z kapsułek. Ale żaden z nich nie dorównuje w zapachu i smaku tamtej świeżo mielonej kawy.

Pamiętacie smak bułek z serem? Proste bułki, posypane serem, zapiekane w piekarniku. Zapach był apetyczny, serowy, roznosił się po całym domu. Smak był prosty, ale satysfakcjonujący, słony, ciepły. Dziś mamy mnóstwo pieczywa, o różnych smakach, z ziarnami, z dodatkami. Ale żaden z nich nie dorównuje w smaku tamtym bułkom z serem. Być może to kwestia wspomnień, a może po prostu tamte smaki były bardziej domowe, autentyczne, bez konserwantów.

Pamiętacie zapach świeżego chleba? W czasach, gdy chleb był podstawowym produktem spożywczym, jego zapach miał szczególne znaczenie. Kupowało się go w piekarni, prosto z pieca. Zapach był ciepły, drożdżowy, roznosił się po całym domu. Smak był prosty, ale sycący, lekko kwaśny, z chrupiącą skórką. Dziś mamy mnóstwo chleba, o różnych smakach, z ziarnami, z dodatkami. Ale żaden z nich nie dorównuje w zapachu i smaku tamtemu świeżemu chlebowi. Być może to kwestia tradycji, a może po prostu tamte smaki były bardziej naturalne, prawdziwe, bez polepszaczy.

Technologia i Rozrywka Dawniej

Pamiętacie walkmany? Małe, przenośne odtwarzacze kaset, które pozwalały nam słuchać ulubionej muzyki w dowolnym miejscu. Kasety magnetofonowe, które trzeba było przewijać długopisem, gdy bateria się wyczerpała. To była rewolucja w świecie muzyki. Dziś mamy smartfony, które odtwarzają muzykę w wysokiej jakości, z dostępem do milionów utworów. Ale czy słuchanie muzyki jest dziś równie ekscytujące, co wtedy, gdy trzeba było polować na ulubioną kasetę w sklepie muzycznym i przewijać ją długopisem?

Pamiętacie telewizory Rubin? Wielkie, ciężkie skrzynie, z kineskopem, które zajmowały centralne miejsce w salonie. Dwa programy telewizyjne, które nadawane były w określonych godzinach. Programy dla dzieci, filmy, seriale, które oglądało się całą rodziną. To był magiczny czas, gdy telewizja była oknem na świat. Dziś mamy telewizory plazmowe, LCD, z dostępem do setek kanałów. Ale czy oglądanie telewizji jest dziś równie emocjonujące, co wtedy, gdy czekało się z niecierpliwością na ulubiony program, a po jego zakończeniu trzeba było wyłączyć telewizor i pójść spać?

Pamiętacie aparaty fotograficzne Smiena? Proste, analogowe aparaty, które robiły zdjęcia na kliszy. Klisze, które trzeba było wywoływać w ciemni, w specjalnych chemikaliach. Zdjęcia, które po wywołaniu okazywały się często nieostre, z prześwietleniami. To była sztuka, która wymagała cierpliwości i umiejętności. Dziś mamy aparaty cyfrowe, wbudowane w smartfony, które robią zdjęcia w wysokiej jakości. Ale czy robienie zdjęć jest dziś równie satysfakcjonujące, co wtedy, gdy trzeba było czekać kilka dni na wywołanie kliszy i z niecierpliwością oglądać efekty swojej pracy?

Pamiętacie gry komputerowe na Atari? Proste, pikselowe gry, które uruchamiało się na cartridge’ach. Pong, Space Invaders, Pac-Man. To były ikony wczesnej ery gier komputerowych. Godziny spędzone przed ekranem, rywalizacja z kolegami, próby pobicia rekordów. Dziś mamy gry w grafice 3D, z realistyczną fizyką, które uruchamia się na potężnych komputerach. Ale czy granie w gry jest dziś równie uzależniające, co wtedy, gdy trzeba było wydać całą kieszonkową na jeden cartridge i spędzać godziny na próbach pokonania bossa w Pikselowym Świecie?

Ten świat, który znaliśmy my – ja i ty – już nie istnieje. Został zastąpiony przez świat nowoczesnych technologii, szybkich zmian i nieograniczonego dostępu do informacji. Ale wspomnienia o tamtym świecie wciąż są żywe, pielęgnowane w naszych sercach. Bo to właśnie tam, w tamtych czasach, kształtowały się nasze charaktery, nasze wartości, nasze marzenia. I to właśnie tam, w tamtym świecie, nauczyliśmy się kochać, śmiać, bawić i żyć pełnią życia. I choć tamten świat przeminął, to jego echo wciąż rozbrzmiewa w nas, przypominając nam o tym, kim jesteśmy i skąd pochodzimy.