2 Rozbiór Polski Przyczyny I Skutki

Witajcie przyszli historycy! Przygotowując się do egzaminu z Rozbiorów Polski, pamiętajcie, że kluczem do sukcesu jest zrozumienie przyczyn, przebiegu i skutków tego tragicznego wydarzenia. Postaram się Wam pomóc uporządkować wiedzę w przystępny sposób. Bez obaw, damy radę!

I Rozbiór Polski (1772) - Grunt pod kolejne rozbiory

Zanim przejdziemy do omawiania *II Rozbioru*, warto na chwilę zatrzymać się przy pierwszym, ponieważ on stworzył podłoże dla późniejszych wydarzeń. I Rozbiór był jak test dla mocarstw – sprawdziły, jak słaba jest Rzeczpospolita i jak łatwo można ją okroić.

Przyczyny I Rozbioru:

• Słabość państwa polskiego: Brak silnej władzy centralnej, skłócenie wewnętrzne, anarchia, liberum veto, elekcyjność królów – to wszystko osłabiało kraj. Pamiętajcie o powiedzeniu: "Polska nierządem stoi".
• Polityka zagraniczna: Rzeczpospolita nie prowadziła skutecznej polityki zagranicznej, była izolowana i zależała od obcych mocarstw.
• Wzrost potęgi sąsiadów: Rosja, Prusy i Austria dążyły do powiększenia swoich terytoriów kosztem osłabionej Polski. Chciały wyrównać swoje strefy wpływów.
• Konfederacja barska (1768-1772): Powstanie szlachty przeciwko wpływom rosyjskim, choć patriotyczne, stało się pretekstem dla interwencji państw ościennych. Dla Katarzyny II, był to argument za interwencją w wewnętrzne sprawy Rzeczpospolitej.

Skutki I Rozbioru:

• Utrata terytoriów: Rzeczpospolita straciła około 211 tys. km² i ok. 4-5 mln ludności. Austria zajęła Galicję, Prusy – Pomorze Gdańskie (bez Gdańska) i Warmię, Rosja – tereny na wschodzie.
• Szok i otrzeźwienie: Rozbiór uświadomił Polakom słabość państwa i potrzebę reform.
• Początek reform: Rozpoczęto reformy państwa, takie jak powołanie Komisji Edukacji Narodowej i próby wzmocnienia władzy centralnej. Jednak było to za mało i za późno, aby uratować kraj.

II Rozbiór Polski (1793) - Ostateczny cios przed upadkiem

Teraz przejdźmy do *II Rozbioru*. Pamiętajcie, że nie wydarzył się on w próżni. Był konsekwencją I Rozbioru i reakcją mocarstw na próby reform w Rzeczypospolitej.

Przyczyny II Rozbioru:

• Konstytucja 3 Maja (1791): Uchwalenie Konstytucji 3 Maja, która miała wzmocnić państwo, spotkało się z wrogością Rosji i Prus. Uważały ją za zagrożenie dla swoich interesów i próbę wyrwania się Polski spod ich wpływów. Pamiętajcie, że Konstytucja choć postępowa, przyspieszyła upadek Polski!
• Wojna w obronie Konstytucji (1792): Interwencja rosyjska w obronie "złotej wolności szlacheckiej" i obalenie Konstytucji. Słaba armia polska nie była w stanie powstrzymać wojsk rosyjskich.
• Konfederacja Targowicka: Zdrada części magnaterii, która zawiązała konfederację targowicką, prosząc Rosję o interwencję. Była to bezpośrednia przyczyna zbrojnej interwencji Rosji.

  "Za króla Sasa jedz, pij i popuszczaj pasa."

  Pamiętajcie, że ten cytat oddaje nastroje ówczesnej magnaterii, która bardziej ceniła swoje prywatne interesy niż dobro państwa.
• Umowa rozbiorowa: Rosja i Prusy zawarły tajną umowę o podziale terytorium Rzeczypospolitej.

Skutki II Rozbioru:

• Dalsza utrata terytoriów: Rzeczpospolita straciła kolejne 307 tys. km² i ok. 3 mln ludności. Rosja zajęła ziemie białoruskie i ukraińskie, Prusy – Wielkopolskę, Kujawy i część Mazowsza.
• Upadek państwa: II Rozbiór był ogromnym ciosem dla Rzeczypospolitej, osłabiając ją jeszcze bardziej. Państwo stało się marionetką w rękach Rosji.
• Powstanie Kościuszkowskie (1794): Reakcją na II Rozbiór było powstanie kościuszkowskie, które choć bohaterskie, zakończyło się klęską i ostatecznym upadkiem państwa. Tadeusz Kościuszko, naczelnik powstania, stał się symbolem walki o wolność Polski.

Podsumowanie - Kluczowe Punkty do Zapamiętania

Aby dobrze zdać egzamin, zapamiętajcie następujące kluczowe punkty:

Pamiętajcie, że zrozumienie przyczyn i skutków Rozbiorów Polski jest kluczowe do zrozumienia historii Polski w XVIII i XIX wieku. Nie bójcie się zadawać pytań i powtarzać materiału. Trzymam za Was kciuki! Powodzenia na egzaminie! Jesteście świetni!