Pismo święte Stary I Nowy Testament

Pismo Święte, znane również jako Biblia, stanowi fundament wiary chrześcijańskiej i jest jednym z najważniejszych dzieł literackich w historii ludzkości. Składa się z dwóch głównych części: Starego Testamentu i Nowego Testamentu. Te dwie kolekcje ksiąg, choć powiązane ze sobą, różnią się pod względem treści, autorstwa i przesłania.

Stary Testament: Fundament Wiary Izraela

Stary Testament, hebr. Tanach, opowiada historię narodu izraelskiego od stworzenia świata aż do okresu przed narodzeniem Jezusa Chrystusa. Zawiera 39 ksiąg (liczba może się różnić w zależności od tradycji), które można podzielić na kilka głównych kategorii:

Prawo (Pięcioksiąg Mojżesza)

Pierwsze pięć ksiąg, znane jako Pięcioksiąg Mojżesza (Rdz, Wj, Kpł, Lb, Pwt), przypisywane Mojżeszowi, stanowią podstawę prawa i moralności Izraela. Opisują stworzenie świata, upadek człowieka, potop, powołanie Abrahama, wyjście z Egiptu, nadanie Dekalogu (Dziesięciu Przykazań) i ustanowienie przymierza między Bogiem a Izraelem.

"Słuchaj, Izraelu, Pan jest naszym Bogiem, Pan jedynie. Będziesz miłował Pana, Boga twojego, całym swoim sercem, całą swoją duszą i ze wszystkich swych sił." (Pwt 6,4-5)

Ten cytat, znany jako Szema Jisrael, jest centralnym wyznaniem wiary judaizmu i podkreśla monoteistyczną naturę Boga Izraela.

Księgi Historyczne

Księgi historyczne (Joz, Sdz, Rt, 1 Sm, 2 Sm, 1 Krl, 2 Krl, 1 Krn, 2 Krn, Ezd, Ne, Est) opowiadają o historii Izraela po wejściu do Ziemi Obiecanej, o okresie sędziów, ustanowieniu monarchii, podziale królestwa, upadku Izraela i Judy, niewoli babilońskiej i powrocie z niewoli.

Księgi Mądrościowe i Poetyckie

Księgi mądrościowe i poetyckie (Hi, Ps, Prz, Koh, PnP) zawierają refleksje na temat życia, cierpienia, sprawiedliwości, miłości i relacji z Bogiem. Księga Psalmów, zbiór 150 psalmów, jest szczególnie ważna w liturgii i modlitwie zarówno żydowskiej, jak i chrześcijańskiej.

Księgi Prorockie

Księgi prorockie (Iz, Jr, Lm, Ez, Dn, Oz, Jl, Am, Abd, Jon, Mi, Na, Ha, So, Ag, Za, Ml) zawierają proroctwa dotyczące przyszłości Izraela, narodów pogańskich i Mesjasza. Prorocy wzywali Izrael do nawrócenia, ostrzegali przed sądem Bożym i zapowiadali nadejście zbawienia.

Przykładowo, Księga Izajasza zawiera liczne proroctwa mesjańskie, które chrześcijanie interpretują jako odnoszące się do Jezusa Chrystusa.

Nowy Testament: Objawienie Boga w Jezusie Chrystusie

Nowy Testament, napisany w języku greckim, opowiada o życiu, śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa, który jest uznawany przez chrześcijan za Syna Bożego i Mesjasza. Zawiera 27 ksiąg, które można podzielić na następujące kategorie:

Ewangelie

Ewangelie (Mt, Mk, Łk, J) przedstawiają życie, nauczanie, cuda, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Każda Ewangelia przedstawia Jezusa z innej perspektywy i podkreśla różne aspekty Jego misji.

Ewangelia Mateusza podkreśla rolę Jezusa jako króla żydowskiego i wypełnienie proroctw Starego Testamentu. Ewangelia Marka przedstawia Jezusa jako sługę Bożego, działającego z mocą. Ewangelia Łukasza skupia się na uniwersalnym charakterze zbawienia, obejmującym również pogan i ubogich. Ewangelia Jana przedstawia Jezusa jako Słowo Boże, które stało się ciałem.

Dzieje Apostolskie

Dzieje Apostolskie opisują początki Kościoła chrześcijańskiego, działalność apostołów, zwłaszcza Piotra i Pawła, oraz rozwój chrześcijaństwa w świecie rzymskim.

Listy Apostolskie

Listy apostolskie (Rz, 1 Kor, 2 Kor, Ga, Ef, Flp, Kol, 1 Tes, 2 Tes, 1 Tm, 2 Tm, Tt, Flm, Hbr, Jk, 1 P, 2 P, 1 J, 2 J, 3 J, Jud) zawierają nauki i pouczenia apostołów skierowane do różnych wspólnot chrześcijańskich. Traktują o teologii, moralności, etyce i praktycznych aspektach życia chrześcijańskiego.

"Albowiem tak Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne." (J 3,16)

Ten werset, często nazywany "Ewangelią w pigułce," streszcza istotę chrześcijańskiej wiary: bezwarunkową miłość Boga do świata i zbawienie oferowane przez wiarę w Jezusa Chrystusa.

Apokalipsa św. Jana

Apokalipsa św. Jana, zwana również Księgą Objawienia, jest księgą prorocką, która zawiera wizje przyszłości, opisujące walkę dobra ze złem, ostateczne zwycięstwo Boga i ustanowienie nowego nieba i nowej ziemi.

Powiązania i Różnice między Starym a Nowym Testamentem

Stary i Nowy Testament są ze sobą ściśle powiązane. Nowy Testament wypełnia proroctwa i obietnice Starego Testamentu, a Jezus Chrystus jest przedstawiony jako Mesjasz, zapowiadany przez proroków. Jednak Nowy Testament wprowadza również nowe elementy, takie jak nauka o Trójcy Świętej, zbawienie przez wiarę w Jezusa Chrystusa i ustanowienie nowego przymierza między Bogiem a ludźmi.

Różnice kluczowe:

Przymierze: Stary Testament opiera się na przymierzu zawartym z Mojżeszem na Synaju, opartym na przestrzeganiu prawa. Nowy Testament opiera się na nowym przymierzu zawartym przez Jezusa Chrystusa, opartym na wierze i łasce.
Prawo: Stary Testament podkreśla znaczenie przestrzegania prawa Mojżeszowego. Nowy Testament uczy, że zbawienie nie jest osiągane przez przestrzeganie prawa, ale przez wiarę w Jezusa Chrystusa.
Mesjasz: Stary Testament zapowiada nadejście Mesjasza. Nowy Testament identyfikuje Jezusa Chrystusa jako Mesjasza.

Wpływ Biblii na Kulturę i Społeczeństwo

Pismo Święte wywarło ogromny wpływ na kulturę i społeczeństwo na całym świecie. Inspirowało sztukę, literaturę, muzykę, filozofię i etykę. Wiele praw i zasad moralnych, które kształtują nasze społeczeństwa, ma swoje korzenie w Biblii. Przykładowo, koncepcja praw człowieka, godności osoby ludzkiej i równości wszystkich ludzi ma swoje korzenie w biblijnym nauczaniu o stworzeniu człowieka na obraz i podobieństwo Boga.

Badania pokazują, że społeczności, w których wartości biblijne są przestrzegane, często charakteryzują się większą spójnością społeczną, niższym poziomem przestępczości i większą troską o ubogich i potrzebujących.

Współczesne Wyzwania w Interpretacji Biblii

Współczesna interpretacja Biblii stoi w obliczu wielu wyzwań. Należą do nich: rozwój nauk biblijnych, wpływ postmodernizmu, różnorodność interpretacji religijnych i kulturowych, oraz krytyka historyczna Biblii. Ważne jest, aby interpretować Pismo Święte w sposób odpowiedzialny i krytyczny, uwzględniając kontekst historyczny, literacki i teologiczny.

Potrzebny jest dialog między nauką a wiarą, aby zrozumieć Pismo Święte w sposób, który jest zarówno wierny tradycji, jak i odpowiada na współczesne pytania i wyzwania.

Podsumowanie

Pismo Święte, składające się ze Starego Testamentu i Nowego Testamentu, jest nie tylko fundamentalnym tekstem wiary chrześcijańskiej, ale także ważnym źródłem wiedzy o historii, kulturze i moralności. Zrozumienie Biblii wymaga uważnej lektury, krytycznego myślenia i otwartego dialogu. Zachęcam do osobistego studiowania Pisma Świętego, aby odkryć bogactwo jego przesłania i znaleźć inspirację do życia zgodnego z wartościami ewangelicznymi.

Dalsze kroki: